ANALYSE – Voor de auto-industrie “begint de pijn pas”, zegt analist Masataka Kunugimoto van zakenbank Nomura. “We verwachten dat de vraag naar auto’s in 2019 wereldwijd met 3 procent zal dalen”, zei Kunugimoto onlangs tegen zijn cliënten.
Kunugimoto is niet de enige. Marktvorsers lijken ervan overtuigd dat de auto-industrie over z’n hoogtepunt heen is en dat de mensheid in de toekomst steeds minder behoefte heeft aan auto’s voor individueel bezit. Ofwel: ‘peak car’ heeft z’n intrede gedaan.
Natuurlijk: dieselvoertuigen hebben last van scherpere milieuregels en worden veroordeeld tot een bestaan in de marge. Voertuigen die op benzine rijden zijn als volgende aan de beurt, nu steeds meer Europese overheden en de VS autoproducenten deadlines opleggen om over te stappen op elektrische auto’s.
Maar dat is niet het enige. Taxi- en deelautodiensten zoals Uber en Lyft worden steeds groter en daarmee komen er steeds meer mensen die vinden dat ze zelf geen auto nodig hebben. Waarom zou je ook wanneer het goedkoper is om in andermans auto te rijden?
De meest dramatische illustratie van hoe kwetsbaar automakers zijn, komt recentelijk uit het Verenigd Koninkrijk. Dat land presenteert zich altijd met de nodige trots als het Detroit van Europa.
De Society of Motor Manufacturers & Traders (SMMT) meldde afgelopen maand echter dat de totale autoproductie van het Verenigd Koninkrijk in april met 45 procent was gedaald ten opzichte van vorig jaar. Met de export van voertuigen was het nóg ernstiger gesteld, die daalde - nee, stortte in - met een verbijsterende 89 procent.
De Britse autoproductie vertoonde een kronkel rond de verschuivingsdatum van de Brexit, die werd veroorzaakt toen automakers geplande stops voor fabrieksonderhoud naar voren haalden, maar het is geen toeval. Dit staatje van de Britse autoverkopen toont aan dat de neergang al eerder is ingezet - in 2017 om precies te zijn.
Autoverkoop in Nederland: in elk geval géén groei
En hoe zit het in Nederland? Geen daling van de verkoop, maar een stabilisatie ten opzichte van 2018. Dat is wat brancheorganisaties RAI Vereniging en BOVAG voor de korte termijn voorspellen. Voor 2019 verwachten beide organisaties dat er 400.000 auto's op kenteken worden gezet. Een stabilisatie, ondanks economische groei. Volgens RAI Vereniging en BOVAG ingegeven door onzekerheid over de effecten van de nieuwe WLTP-emissietest op de aanschafbelasting BPM.
In 2018 werden in totaal 443.812 nieuwe personenwagen verkocht, als eind dit jaar inderdaad 400.000 auto's verkocht blijken, dan is er wel degelijk sprake van een daadwerkelijke daling. Eerder luidden de brancheverenigingen al de noodklok en stuurden ze een brief aan staatssecretaris Menno Snel van Financiën.
De neerwaartse trend zoals het Verenigd Koninkrijk en Nederland die laten zien, is tegelijkertijd een Europese. Dat blijkt uit onderstaande grafiek van autoregistraties in de negentien landen van de eurozone:
In de Verenigde Staten gaat het niet zo hard als in Europa, maar sinds 2016 groeien de autoverkopen nauwelijks meer.
Neergang van de auto gaat ten koste van economische groei
De neergang van de auto-industrie heeft effect op de werkgelegenheid. Volgens persbureau Bloomberg hebben automakers wereldwijd het afgelopen halfjaar 38.000 banen geschrapt. Alleen al Ford zette 7.000 werknemers op straat, zo'n 10 procent van alle Ford-werknemers.
Dat gaat consequenties hebben voor de wereldwijde economische groei. Volgens Fitch Ratings heeft de wereldwijde economische groei nu al een tik gehad van 0,2 procentpunt dankzij de krimp in de auto-industrie. De importheffing van 5 procent die president Trump wil invoeren op goederen uit Mexico, zal deze trend dat alleen maar versterken. Auto's vormen de bulk van de Mexicaans-Amerikaanse handel, aldus Bloomberg.
De neergang van de auto-industrie zal niet uitdraaien op een implosie. Auto's zijn immers niet hetzelfde als paard en wagen. De nasleep van 'peak car' zal eerder lijken op de ontwikkeling van de tv-business: een lange, trage achteruitgang, uitgesmeerd over jaren.