Zes Zuid-Koreaanse oppositiepartijen zijn een afzettingsprocedure tegen president Yoon Suk-yeol gestart. Het parlement stemt waarschijnlijk vrijdag of zaterdag over Yoons politieke toekomst, meldt het Zuid-Koreaanse persbureau Yonhap.

De procedure volgt op Yoons onverwachte besluit om een militaire noodtoestand uit te roepen. De president trok die weer in na een stemming in het parlement, dat direct tegenstand bood. Een aantal leden van regeringspartij PPP, waar Yoon deel van uitmaakt, stemde samen met de oppositie voor het opheffen van die noodtoestand.

Het voorstel voor de afzettingsprocedure komt van de Democratische Partij, die een meerderheid heeft in het parlement, en vijf kleine oppositiepartijen. Het is ondertekend door 191 parlementariërs, van wie geen enkel lid van de regerende PPP. De Democratische Partij had eerder gezegd dat de president moest kiezen tussen een vrijwillig of gedwongen vertrek.

Yoon kan worden afgezet als een tweederdemeerderheid van het parlement voor zijn vertrek stemt. Zijn PPP beschikt nu over 108 van de 300 zetels. De volgende stap in de eventuele afzettingsprocedure ligt bij het constitutioneel hof. Dat bestaat uit negen rechters en van hen moeten er minstens zes eens zijn met de afzetting om Yoon weg te sturen.

Yoon had de noodtoestand naar eigen zeggen afgekondigd "om de liberale democratie te beschermen", en de veiligheid in het land te beschermen.

Het bleek eigenlijk te gaan om een politiek conflict met de grootste partij in het parlement, die hem vanuit de volksvertegenwoordiging tegenwerkt. Dat parlement stemde tegen de noodtoestand, waarmee de president hem juridisch moest intrekken.

Door de noodtoestand waren ook de werkzaamheden van het parlement verboden. Toch was op livebeelden te zien dat parlementariërs bijeen waren gekomen in de Nationale Vergadering. Volgens persbureau Yonhap waren 190 van de 300 parlementsleden aanwezig waren. Zij stemden allemaal voor de motie waarin de opheffing van de noodtoestand is geëist.

Overleg tussen president en leiders regeringspartij

 De Zuid-Koreaanse premier Han Duck-soo en leiders van de partij van president Yoon Suk-yeol zijn volgens persbureau Yonhap naar het kantoor van de president gegaan. Ze moeten zich naar verluidt buigen over de positie van de president die dinsdag plotseling een militaire noodtoestand uitriep.

De minister van Defensie heeft zijn ontslag aangeboden en de grootste vakcentrale van het land wil staken tot de president aftreedt.

Poging tot staatsgreep in Zuid-Korea

Koreakenner Remco Breuker van de Universiteit Leiden beschouwt de acties van de Zuid-Koreaanse president Yoon Suk-yeol als een staatsgreep. "Maar het is niet gezegd dat hij hiermee weg gaat komen. Ik verwacht flinke protesten", reageerde de hoogleraar op de ontwikkelingen in het land dat hij bestudeert.

Het opschorten van de persvrijheid en het buitenspel proberen te zetten van de politieke oppositie zijn wat Breuker betreft tekenen dat Yoon de macht naar zich toe wil trekken. "Er zijn nu denk ik twee smaken. Of hij wordt afgezet, of hij blijft aan de macht en wordt dictator", schat de hoogleraar de situatie in.

Volgens Breuker werd in Zuid-Korea al over de mogelijkheid gesproken dat de president zijn politieke tegenstanders aan de kant zou zetten. "Toch komt dit wel als een verrassing." Journalisten uit het land zelf die hij heeft gesproken zijn volgens de Korea-expert "erg geschrokken". De situatie brengt het "donkere verleden" van het land in herinnering.

Zuid-Korea heeft meerdere periodes gekend waarin het leger formeel of in de praktijk de dienst uitmaakte, in de jaren tachtig van de vorige eeuw voor het laatst. Vooralsnog lijkt het erop dat het leger nu luistert naar de orders van de president. Zolang hij in functie is, hoort dat formeel ook zo, maar de acties van Yoon zijn volgens Breuker in strijd met de democratische grondwet van Zuid-Korea.

Een aantal studenten uit Leiden is momenteel in Zuid-Korea, zegt de hoogleraar. Hij denkt niet dat zij op dit moment gevaar lopen. "Ik zie nog geen aanleiding om te vrezen voor geweld. Dit is een politieke crisis op het allerhoogste niveau."

Financiële stabiliteit Zuid-Korea

De Bank of Korea belooft stappen te nemen om de financiële markten stabiel te houden. Dat liet de Zuid-Koreaanse centrale bank woensdag weten na een spoedvergadering

De actiefs van de Zuid-Koreaanse president verbijsterden het land en investeerders, wat leidde tot scherpe dalingen in de aandelenkoersen van Zuid-Koreaanse bedrijven en een flinke waardedaling van de Koreaanse won.

Tijdens de reguliere beurshandel in Seoul op woensdag werden de koersverliezen van de aandelen weer wat teruggedrongen. Ook de won herstelde bijna volledig van de eerdere flinke daling, na het intrekken van de noodtoestand door Yoon.

De Bank of Korea verklaarde de liquiditeit op de financiële markten op korte termijn te verhogen en indien nodig "actieve" stappen te ondernemen op de valutamarkten om stabiliteit te garanderen. Minister van Financiën Choi Sang-Mok kondigde eerder al aan dat de regering alle beschikbare maatregelen zou gebruiken om de beurzen en valutamarkten te stabiliseren.

De Zuid-Koreaanse hoofdindex in Seoul, de Kospi, zakte woensdagochtend zo'n 1,6 procent. Grote bedrijven als Samsung, Hyundai en LG Electronics verloren tot 2,6 procent.

ING maakt zich zorgen over de gevolgen die de gebeurtenissen kunnen hebben voor de kredietbeoordeling van Zuid-Korea. Dat schrijft de bank in een woensdag gepubliceerde vooruitblik. "Op dit moment verwachten we geen veranderingen in de beoordelingen zelf, aangezien we niet voorzien dat de situatie verder escaleert. De situatie is echter zeer vluchtig en het is mogelijk dat de vooruitzichten voor de beoordeling kunnen veranderen." Na de laatste presidentiële afzettingsprocedure in Zuid-Korea kregen het consumentenvertrouwen en het ondernemersklimaat een flinke klap en vertraagde de economische activiteit, aldus ING.

LEES OOK: Rusland heeft Zuid-Korea zo boos gemaakt dat Oekraïne mogelijk wapens krijgt van de Zuid-Koreanen