De economie van Rusland wordt volledig beheerst door de oorlog in Oekraïne, zozeer zelfs dat Moskou het zich niet kan veroorloven de oorlog te winnen of te verliezen, aldus een Belgische econoom.

Renaud Foucart, verbonden aan de Britse Lancaster University, wees in een opinieartikel voor The Conversation eerder dit jaar op de paradoxale situatie waarin Rusland verkeert.

Volgens gegevens van de Russische overheid groeide de economie van Rusland met 3,6 procent in 2023. Het grootste deel van die groei is afkomstig van de enorme militaire uitgaven van het land, aldus Foucart. Voor dit jaar wil de regering van president Vladimir Poetin een recordbedrag van bijna 3.700 miljard roebel, oftewel zo’n 380 miljard euro uitgeven aan defensie.

“De salarissen van militairen, de productie van munitie, tanks, vliegtuigen en vergoedingen voor dode en gewonde soldaten dragen allemaal bij aan de economie van het land. Simpel gezegd is de oorlog tegen Oekraïne nu de belangrijkste motor achter de economische groei van Rusland”, aldus Foucart.

Andere sectoren van de Russische economie hebben te lijden onder de aanhoudende oorlog. Rusland kampt met een ernstig tekort aan arbeidskrachten. Jonge professionals ontvluchten het land of worden meegesleurd in het conflict, omdat ze moeten dienen in Oekraïne. Volgens sommige schattingen heeft het land nu een tekort van ongeveer 5 miljoen werknemers, waardoor de lonen de pan uit rijzen.

De inflatie is hoog in Rusland en bedroeg 7,8 procent in april, bijna het dubbele van de doelstelling van 4 procent van de centrale bank.

Oorlog in Oekraïne raakt economie Rusland: linksom of rechtsom

Dit alles plaatst het Kremlin in een lastige positie, ongeacht de uitkomst van de oorlog in Oekraïne. Bij verlies in Oekraïne komt de Russische oorlogseconomie onder druk te staan en zullen latente economische problemen aan de oppervlakte komen.

Maar als Rusland wint, kan het land het zich niet veroorloven om Oekraïne opnieuw op te bouwen en te stabiliseren vanwege de gigantische financiële kosten die dat meebrengt. Daarbij speelt ook mee dat Rusland in dit scenario geïsoleerd blijft van belangrijke westerse afzetmarkten.

Westerse landen hebben de handel met Rusland zwaar beperkt sinds de Russisch inval in Oekraïne. Dat kan volgens economen de economische groei van Rusland op de lange termijn ernstig belemmeren. Europa blijft voor Rusland bijvoorbeeld de meest logische afzetmarkt voor olie en gas, gelet op de relatieve nabijheid.

Zolang Rusland echter geïsoleerd blijft, is "volledig afhankelijk" worden van China een van de weinige strategische opties, aldus Foucart.

Wat intussen ook meespeelt, is dat de kosten voor de wederopbouw van de civiele economie in Rusland enorm zijn gestegen, stelt Foucart. Hij wijst hierbij op problemen zoals de gebrekkige infrastructuur en de risico's van sociale onrust in het land.

"Een langdurige patstelling zou wel eens de enige oplossing voor Rusland kunnen zijn om een totale economische ineenstorting te voorkomen", stelt Foucart. "Het Russische regime heeft geen motivatie om de oorlog te beëindigen en de economische realiteit die dat meebrengt, onder ogen te zien. Het bewind kan het zich niet veroorloven om de oorlog te winnen, maar ook niet om hem te verliezen. De economie van Rusland is nu volledig gericht op het voortzetten van een langdurige conflict dat steeds meer mensenlevens eist."

Ook andere economen hebben gewaarschuwd dat Rusland in de problemen komt door de tol die de oorlog in Oekraïne eist. Hoewel de economie van Rusland op de korte termijn veerkracht toont, is de verwachting dat er binnen twee jaar grote problemen ontstaan.

LEES OOK: Dit kan de achilleshiel worden van de economie van Rusland – maar het Westen heeft nog wel wat geduld nodig