Alle aandacht gaat deze Tweede Kamerverkiezingen uit naar de grote
onderwerpen. Wat doen we met de hypotheekrenteaftrek, hoe betalen we de
zorg? Hoeveel geld voor onderwijs? Wie bezuinigt het meest?
Logisch, want dat zijn de belangrijke onderwerpen. Maar de partijen hebben nog
veel meer plannen. Briljante, slimme, weldoordachte plannen. Daarover
misschien een volgende keer. Vandaag kijken we naar de domme, onbezonnen en
tegenstrijdige voorstellen uit de verkiezingsprogramma’s.
1. Halveer kleine subsidies
Ideetje uit het PvdA-programma: alle subsidies van minder dan een ton worden
gehalveerd. En subsidieregelingen met een totaalbedrag kleiner dan vijf
miljoen gaan ook doormidden.
Het maakt niet uit of de subsidie naar de noodopvang voor goudgeelgerande
grasparkieten gaat of naar de reddingsbrigade. Alleen de hoogte van het
bedrag is van belang voor de PvdA. Het is een maatregel zonder intelligente
analyse van waar we in Nederland belastinggeld uit willen trekken.
Efficiëntie kan niet de reden zijn voor dit malle voorstel. Als een subsidie
van minder dan een ton te veel uitvoeringskosten met zich meebrengt, dan is
dat voor een half zo hoge subsidie natuurlijk een nog veel groter probleem.
Het is een pure bezuinigingsmaatregel die naar verwachting een half miljard
euro oplevert. De PvdA kwam dat bedrag zeker nog tekort.
2. Minder dagen kinderopvang
De CDA wil het aantal dagen kinderopvang verminderen. Tweeverdieners krijgen
voortaan nog maar tegemoetkoming voor drie dagen opvang. Voor alleenstaanden
komt het maximum op vier dagen. Blijkbaar vindt het CDA dat ouders (lees:
moeders) niet te veel uren moeten werken.
Nu mag je dat natuurlijk vinden. Maar elders in het programma zegt het CDA
juist het tegendeel. "Veel Nederlandse vrouwen werken in kleine
deeltijdbanen. Een toename van de arbeidsparticipatie van vrouwen is nodig."
Zouden ze bij het CDA hun eigen programma wel lezen?
De ChristenUnie wil trouwens ook minder dagen opvang, maar die partij wil ook
helemaal niet dat moeders langer gaan werken.
3. Afschaffen schenk- en erfbelasting
Het stokpaardje van Mark Rutte is natuurlijk te vinden in het VVD-programma.
De liberalen willen de schenk- en erfbelasting halveren en op termijn
helemaal afschaffen. Het zou niet eerlijk zijn om een erfenis te belasten,
want over het geld en bezit 'is al belasting betaald'.
Voor economen is dit een onnavolgbare drogredenering. De dode betaalt de
belasting niet, maar de erfgenaam. Die heeft er nog geen cent belasting over
betaald. Als de schilder geld verdient moet hij daarover belasting betalen,
als hij met dat geld een krentenbol koopt, moet de bakker ook weer belasting
betalen. Rutte vindt dat redelijk. Maar bij overdracht van geld via een
erfenis vindt hij dat opeens niet.
Bovendien: erfenisbelasting is een zeer efficiënte vorm van belastingheffing.
Belasting op arbeid maakt mensen lui, belasting op winst dooft
ondernemerszin. Een 'sterfbelasting' verandert het gedrag nauwelijks, dus
verstoort de economie niet.
In de woorden van econoom Bas Jacobs: "De VVD wil de economisch minst
verstorende belastingen verlagen waardoor de belastingdruk wordt verschoven
naar de economisch veel verstorender belastingen op arbeid, besparingen en
bedrijfsinvesteringen."
4. Vermogenswinstbelasting
De belasting over 'fictieve vermogenswinst', die Nederland nu heeft, is een
onding. De belastingdienst gaat ervan uit dat iedereen 4 procent rendement
haalt op zijn vermogen. Dat lukt bij de huidige rentestand bijna niemand.
Maar de SP wil het vervangen door een nog slechter systeem.
De partij van Emiel Roemer stelt voor 35 procent te heffen over het werkelijke
rendement. Dat is een verdedigbaar idee. Maar de SP telt daarbij ook
niet-gerealiseerde vermogenswinst mee.
Als de beurs omhoog gaat moeten beleggers dan belasting betalen over de
papieren boekwinst, dus ook als ze de aandelen niet verkocht hebben. De SP
wil in feite een 'mark-to-market'-systeem voor alle Nederlanders.
Het voorstel brengt mensen in liquiditeitsproblemen. Een boer met een kleine
inkomensstroom moet stijging van de grondprijs direct afrekenen bij de
belastingdienst. Oma met een klein pensioen en een erfstuk aan de muur, kan
bij een stijging van de kunstprijzen de huur niet meer betalen.
Bovendien zadelt de SP Nederland op met grote waarderingsproblemen. Ieder jaar
moet je bepalen hoeveel het antiek waard is, hoeveel de
postzegelverzameling, de oldtimer, sieraden et cetera. Andere problemen: hoe
houd je rekening met inflatie? Wat doe je met vermogensverliezen. Mag je die
aftrekken van de inkomstenbelasting? Zo ja, dan worden de staatsinkomsten
zeer onzeker.
5. Wet Openbaarheid van Productie en Ketens
GroenLinks heeft een zeer nobel idee. Als consumenten weten wat ze kopen,
kunnen ze met hun portemonnee de wereld verbeteren. Daarom wil de partij een
Wet Openbaarheid van Productie en Ketens. Die wet, zo schrijft GroenLinks "geeft
consumenten het recht op informatie over de naleving van internationale
normen op het gebied van mensenrechten, milieu en arbeid door bedrijven en
hun toeleveranciers, ook buiten Nederland, alsmede over de milieubelasting
van producten en diensten."
Fantastisch toch? In principe wel. Maar in de uitvoering zal deze wet het
grootste bureaucratische monster uit de wereldgeschiedenis worden. Het is
voor bedrijven simpelweg onmogelijk om in alle stappen in de productieketen
alle deelnemers te controleren en daarover te rapporteren. Het zal ze op
onredelijke kosten jagen. Leuk bedacht, slecht doordacht.
6. Quotum voor duurzame energie
De programma's staan vol met botte duurzaamheidsmaatregelen. Bijvoorbeeld bij
D66. De democraten willen bedrijven en gezinnen verplichten tot het
gebruiken van een vast aandeel duurzame energie. PvdA en CDA leggen de
verplichting bij de leveranciers. Energiebedrijven moeten verplicht een vast
percentage duurzame energie 'bijmengen'.
Duurzame energie is prima. Maar waarom moet het zo dom? Wat is er mis met een
subtiele milieubelasting op 'grijze energie'? Zo’n regulerende belasting
heeft hetzelfde resultaat, maar geeft afnemers en leveranciers de
mogelijkheid om zelf de optimale mix te kiezen. Zeker bij de liberalen van
D66 zou je dit inzicht toch mogen verwachten.
7. Grenzen voor vissen
Geen gebrek aan gebrekkige plannen in het PVV-programma. Zo wil de partij van
Geert Wilders "de maximumsnelheid op snelwegen verhogen: Buiten de
files 140 km/uur". Dus in de files mogen we geen 140 rijden. Goed om te
weten!
Nog oeniger is de liefdesverklaring van de PVV aan de Nederlandse visser.
Citaat: "Vissers kunnen altijd op de volle steun rekenen van de PVV.
Milieu- en natuurdeskundigen in Brussel beslissen nu wat onze vissers mogen
doen. Dat moet stoppen. Daarbij moet zeker gekeken worden naar het
leegvissen van de zee. Daar is immers niemand bij gebaat, ook vissers niet.
Daarom moet er met de sector naar oplossingen worden gezocht."
Brussel mag geen vangstbeperkingen meer opleggen, dat regelen we in het
Nederland van Wilders zelf wel. Maar helaas stoppen de haringen en makrelen
niet bij de Nederlandse zeegrenzen. Overbevissing is nu uitgerekend het
onderwerp waar alleen Europa iets aan kan doen. Nationale vangstbeperkingen
zijn volstrekt zinloos.
Lees ook:
rechts'
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl