Technisch directeur Mira Murati van startup OpenAI gaf onlangs haar mening over de impact van artificial intelligence (AI) op de arbeidsmarkt. De Chief Technology Officer (CTO) van de maker van ChatGPT stelde dat sommige creatieve beroepen met functies die overbodig worden door AI “er wellicht nooit hadden moeten zijn.”

“Sommige creatieve banen zullen verdwijnen”, zei Murati op 8 juni tijdens een conferentie in de VS. “Maar misschien hadden deze er überhaupt nooit moeten zijn, als de geproduceerde content niet van hoge kwaliteit is.”

Om haar punt kracht bij te zetten suggereerde ze dat de mensen die met hun creaties hebben bijgedragen aan de training van AI-modellen, er zelf aan hebben meegewerkt dat hun baan overbodig wordt.

Het gesprek dat Murati op de conferentie met Jeffrey Blackburn voerde, zou eigenlijk gaan over veiligheid en ethisch gebruik van AI. Maar de directeur van OpenAI legde de nadruk al snel op hoe technologie de wereld van creatieve beroepen kan veranderen. Volgens Murati kan iedereen creatiever worden, als mensen AI als aanvullende technologie gebruiken.

Techbedrijven zien creativiteit als probleem dat opgelost moet worden

CEO Ed Zitron van pr-bureau voor de techsector EZPR vindt dat de uitspraak van Murati een verschil in perspectief blootlegt tussen (tech)managers en mensen op de werkvloer.

"Mensen die hun banen verliezen zijn tot nu toe allemaal freelancers geweest die gaten opvulden bij bedrijven. Die gaten worden nu opgevuld met middelmatige rommel, opgevraagd door mensen die niet begrijpen in welke business ze werken, om een behoefte te vervullen waar ze niet om geven. Het is een soort langzaam werkend vergif dat bedrijven gaat verzwakken", zegt Zitron tegen Business Insider.

De pr-man geeft toe dat hij moe wordt van managers "die niks bouwen, schrijven, tekenen, schilderen, zingen, dus niets creatiefs doen, maar wel beweren te weten hoe de creatieve kunsten zouden moeten zijn of hoe ze gerund zouden moeten worden."

"Deze mensen zien creativiteit als een probleem dat opgelost moet worden", vervolgt hij.

OpenAI wilde geen commentaar geven op de uitspraak van Murati. In plaats daarvan verwijst het bedrijf naar een van haar posts op X, waar ze haar mening uitlegt.

Zo maken kunstenaars wel gebruik van AI

Fotograaf en visueel kunstenaar Boris Eldagsen behoort tot een stroming in de creatieve sector die AI heeft omarmd. Vorig jaar wilde hij aantonen hoe lastig het is om echte en door artificial intelligence gegeneerde kunstwerken van elkaar te onderscheiden.

Eldagsen deed hij mee met de Sony World Photography Awards van de World Photography Organization met een foto die hij met hulp van OpenAI's beeldgenerator DALL-E2 had gemaakt. Hij won de wedstrijd, maar heeft de prijs uiteindelijk niet geaccepteerd.

Eldagsen vertelt Business Insider dat hij voorheen helemaal zelfstandig werkte, maar dat hij nu samenwerkt met AI-software. Hij ziet zichzelf meer als een dirigent van de trainingsdata die hij bestempelt als een "gigantisch anoniem koor". Zijn taak is om "het allemaal in het gareel te krijgen en er enige vorm van logica uit te halen."

Boris Eldagsen toont een geprinte foto van zijn werk 'Pseudomnesia: The Electrician'.
Boris Eldagsen toont een geprinte foto van zijn werk 'Pseudomnesia: The Electrician'.
FABRIZIO BENSCH via Reuters

Hoewel hij AI-tools actief gebruikt, is Eldagsen het niet eens met Murati. "Haar uitspraken komen op mij over als een combinatie van naïviteit en arrogantie", zegt Eldagsen tegen Business Insider. "Ik denk dat ze er niet goed genoeg over heeft nagedacht, of dat ze zich niet kan inleven in de positie van de mensen die bang zijn om hun baan te verliezen."

Stellen dat banen die door AI overbodig gemaakt worden, überhaupt niet zouden moeten bestaan, is volgens Eldagsen "klinklare onzin". En het suggereren dat slechte kwaliteit de belangrijkste reden is dat die banen verloren gaan, toont volgens de kunstenaar aan dat Murati überhaupt geen idee heeft hoe en waarom mensen dingen maken en consumeren.

"Het overgrote deel van wat we maken is niet van hoge kwaliteit. We hebben fast food, slechte tv-programma's, wegwerpproducten die we maar één keer gebruiken", geeft Eldagsen aan. "Al deze dingen zouden er eigenlijk niet moeten zijn, maar ze leveren allemaal werk op dat iemand moet doen. Ze maken het mogelijk om huur te betalen, om te kunnen leven - en waarom zou je zo arrogant zijn om te beweren dat dit niet zou mogen bestaan? Dat is iets wat ik simpelweg niet kan begrijpen."

Kunstenaar, fotograaf en schrijver Miles Astray vertelt tegen Business Insider dat de uitspraken van Muratie "neerbuigend" overkomen.

Net als Eldagsen heeft Astray van AI een belangrijk onderdeel gemaakt in één van zijn werken. Hij deed precies het tegenovergestelde van Eldagsen en deed mee aan een AI-kunst wedstrijd met een echte foto van een flamingo. Hij mocht de derde prijs in ontvangst nemen.

Miles Astray werd derde in de categorie 'AI generated' van de 1839 Awards.
Miles Astray werd derde in de categorie 'AI generated' van de 1839 Awards.
Miles Astray

Astray gelooft niet dat creativiteit een boost krijgt dankzij AI. De technologie biedt wel de mogelijkheid om tijd te besparen, om repetitieve taken efficiënter te doen en geeft creatievelingen daarmee meer tijd na te denken en om daadwerkelijk creatief te zijn, zegt hij.

Maar een computer vragen om het creatieve werk zelf te doen, vermindert de kwaliteit van het werk en levert uiteindelijk een willekeurig resultaat op, gebaseerd op data waar de AI-software op is getraind. Het is geen voorbeeld van een menselijke creatieve uiting. "Je moet met papier en kwast aan de slag gaan - dat is hoe je je kunst verbetert", zegt Astray.

Astray denkt ook dat de spanning tussen de ambities van techbedrijven en de creatieve sector voortkomen uit de behoefte vanuit de techsector om het voor bedrijven mogelijk maken bepaalde taken uit te besteden aan computers. Dit kan zover gaan dat dat er geen creatieve werknemers meer nodig zijn, waardoor er bespaard wordt op de kosten.

"Ik denk dat we een open publiek debat moeten hebben over de voordelen, maar ook de nadelen en gevaren van AI-technologie", zegt Astray. "Maar dat is niet was zij deed."

"Ze willen alleen maar middelmatigheid"

"AI kan de drempel verlagen en iedereen met een idee in staat stellen dat ook te realiseren", schreef Murati in haar post op X. "Tegelijkertijd moeten we eerlijk zijn en erkennen dat AI sommige taken zal automatiseren. Net zoals spreadsheets het leven van accountants en boekhouders hebben veranderd, kan AI dingen doen zoals het schrijven van online advertenties of algemene afbeeldingen en templates genereren."

Volgens Murati is het belangrijk dat we de verschillen tussen tijdelijke creatieve taken en het soort dat tijdloze betekenis en waarde aan de samenleving toevoegt, niet vergeten in de discussie rond baanverlies als gevolg van de inzet van AI.

"Als AI de herhalende taken of mechanische aspecten van het creatieve proces op zich neemt, zoals het genereren van SEO-metadata, kunnen we menselijke makers meer tijd geven om zich te focussen op een hoger niveau van creatief denken", schreef Murati. "Hierdoor kunnen kunstenaars controle houden op hun visie en hun energie gebruiken voor de belangrijkste onderdelen van hun werk."

Dat klinkt aannemelijk, maar niet iedereen gaat hierin mee. "De afgelopen twee jaar stonden voor OpenAI vooral in het teken van voorzichtig opereren om de arbeidsmarkt niet direct aan te vallen", zegt Zitron. "Wat Murati hier eigenlijk doet, is de oorlog verklaren aan de creatieve banen. Ze maakt duidelijk dat OpenAI gelooft dat sommige delen van creativiteit niet alleen inefficiënt zijn, maar dat het bedrijf oplossingen voor dit probleem biedt."

Zitron denkt dat de snelheid waarbij AI-software beter wordt, inmiddels is afgenomen. Er zal volgens hem niet heel veel verbetering meer komen. Murati en CEO Sam Altman van OpenAI doen volgens hem wanhopige pogingen om de buitenwereld ervan te overtuigen "dat we AGI (artificial general intelligence) of een soort machine zullen krijgen die het werk van 100.000 mensen kan doen."

Deze belofte van AI-makers houdt de geldstoom richting AI-startups op gang. Het wekt ook verwachtingen bij klanten wachten dat de volgende versie van de veelbelovende, nieuwe technologie kan zorgen voor meer efficiëntie en lagere kosten voor bedrijven. Er wordt gestrooid met buzzwoorden die investeerders geïnteresseerd houden, terwijl er soms ondermaatse producten worden afgeleverd.

"Wat AI produceert is middelmatig, het haalt amper de kwaliteit dat de taak vereist", stelt Zitron. "Maar de mensen die de baas zijn, staan zo ver af van het productieproces dat middelmatigheid precies is wat ze willen, zelfs als dit ertoe leidt dat de algehele kwaliteit daardoor verslechtert."

LEES OOK: Het rommelt bij OpenAI, de maker van ChatGPT: kritiek op veilig gebruik van artificial intelligence komt van binnen en buiten