Econoom Steven Levitt is wereldberoemd geworden met zijn boekje Freakonomics en staat bekend als specialist in micro-economische problemen waarbij bedrog aan de orde is. Een Amerikaanse topuniversiteit maakte gebruik van Levitts expertise om een groep spiekende studenten te pakken.
Van sumo-worstelaars die wedstrijden manipuleren, tot makelaars die een betere prijs bedingen als ze hun eigen huis verkopen dan als ze voor een klant werken. De Amerikaanse topeconoom Steven Levitt werd wereldberoemd met zijn onderzoek naar micro-economische problemen die een breed publiek aanspreken. Niet in de laatste plaats omdat bedrog vaak een rol speelt in zijn werk.
De co-auteur van de bestseller Freakonomics specialiseert zich in het toepassen van statistische methoden op grote datasets. Vaak vindt hij patronen die opvallende verklaringen opleveren voor het gedrag van groepen in de economie.
In een nieuwe studie van oktober 2015 vertelt Levitt hoe hij vanwege zijn expertise door een Amerikaanse topuniversiteit werd betrokken bij een poging om spiekende studenten de ontmaskeren. Dat gebeurde samen met collega Meng-Jen Lin.
Spieken bij tentamens
De site Business Insider schetst hoe dit ging. Twee studenten van een Amerikaanse topuniversiteit waren naar hun docent gestapt om te klagen over mede-studenten die spiekten bij tentamens. De docent deed daarop een oproep aan de groep om te bekennen, maar geen enkele student gaf toe.
Toen deed de docent iets ongewoons: ik roep Steven Levitt erbij, dreigde hij. En zo geschiedde.
Levitt mocht samen met collega Lin tentamendata van 242 studenten analyseren, met gebruikmaking van de gegevens over de zitplaatsen van deelnemers. Daaruit rolde als eerste resultaat het vermoeden dat zo'n 10 procent van de studenten 'valsspeelde'.
Studenten ontmaskerd
Vervolgens mocht Levitt verschillen analyseren tussen situaties waarin studenten zelf hun plaatsen mochten kiezen en situaties waarin ze plaatsen kregen toegewezen bij tentamens. Meest opvallende resultaat was dat er hoge overeenkomsten uitrolden bij de fouten die sommige studenten maakten als ze naast elkaar zaten, vergeleken met de situatie dat ze niet mochten kiezen waar ze zaten tijdens tentamens.
Op basis van statistisch sterke resultaten riep de docent de zes meest verdachte 'stoelparen' bij zich, dus in totaal twaalf studenten. Een hoorzitting bij de decaan zou volgen. Maar vier studenten bekenden meteen.
Onder druk van klagende ouders van de andere studenten werd de hoorzitting bij de decaan afgelast, maar de docent schrapte wel tentamenresultaten van de andere acht studenten. Geen van hen ging daartegen in beroep.
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl