Tijd voor een quiz. Hoe vaak antwoord je ‘ja’ op de volgende vragen?
Heb je ooit…
- Rood gestaan?
- Een rekening te laat betaald?
- Meer uitgegeven dan er binnenkwam?
- Je op financieel gebied slecht laten adviseren?
- Je geld uitgegeven in plaats van te sparen?
- Een financieel probleem genegeerd in plaats van het op te lossen?
- Een belangrijke financiële beslissing uitgesteld totdat het te laat was?
En, heb je meer dan één keer met ‘ja’ geantwoord? Geen nood: je bent hartstikke normaal.
Iedereen maakt fouten als het op geld aankomt. Het eerste wat je dan moet doen, is je bedenken dat het niet het einde van de wereld is en dat je niet de enige bent die fouten maakt. Zelfs deskundigen op het gebied van financiële zaken maken die fouten.
En er zijn gelukkig een paar stappen die je kunt nemen om beter om te gaan met die fouten.
1. Zit er niet te veel over in
Als je je te druk maakt om je fouten, is het moeilijker om ze recht te zetten. Ik heb heel vaak mensen gesproken die vertelden dat ze lang hadden gewacht voordat ze om hulp vroegen, omdat ze zich schaamden.
Maar wat gebeurd is, is gebeurd en daar kun je niets meer aan veranderen. Hoe langer je wacht met het rechtzetten van je fouten, hoe ernstiger de situatie wordt. Zoek dus hulp als je weet dat het nodig is.
2. Neem de verantwoordelijkheid voor je fouten
Als je een fout hebt gemaakt, is het vaak moeilijk om te erkennen dat jij die fout maakte. Het kan makkelijker zijn om te bedenken wat het aandeel van anderen is geweest, en dat het dus niet aan jou lag. Maar in plaats van naar anderen te wijzen, kun je beter meteen aan de slag gaan om je fout recht te zetten.
Stel dat je jezelf bijvoorbeeld in de schulden hebt gestoken omdat iemand jouw auto aanreed en je niet genoeg geld had om alle schade te laten repareren. Dan is het de schuld van de andere bestuurder dat jij je in deze benarde positie bevindt, toch?
Nee. De andere bestuurder heeft misschien schuld aan het ongeluk, maar hij dwong je niet om je in de schulden te steken. Dat heb je zelf gedaan - je had namelijk zelf niet genoeg geld opzij gezet voor onverwachte tegenvallers.
Had je kunnen voorspellen dat iemand je auto in de prak zou rijden? Nee, maar het leven is onvoorspelbaar en soms gaan er dingen mis. Zelfs als je nog niet weet welke tegenvallers je te wachten staan, kun je vooruit plannen en wat geld opzij zetten.
In dit geval betekent dat dat je zegt: ik maakte een fout, ik had niet genoeg geld achter de hand, maar nu ga ik hard sparen om ervoor te zorgen dat ik dat in de toekomst wel heb.
En als je dat doet, zal je merken dat het best een goed gevoel geeft om verantwoordelijkheid te nemen. Want zodra je dat doet, is het leven niet meer iets dat je overkomt, maar heb je invloed op je eigen toekomst. Je kunt toekomstige fouten voorkomen én betere financiële beslissingen nemen.
En dat brengt ons bij het volgende punt:
3. Neem je voor betere keuzes te maken
Als je een fout hebt gemaakt, dat hebt erkend en verantwoordelijkheid hebt genomen, is de volgende stap om ervan te leren, zodat je de fout niet nog een keer maakt. Het is nooit te laat om te leren.
En het heeft geen zin om in het verleden te blijven hangen. Het enige dat ertoe doet, is dat je nu je best doet om nu de juiste stappen te nemen.
4. Onderneem vervolgens ook echt actie
"Mensen denken soms dat ze niet voldoende gemotiveerd zijn, maar vaak weten ze simpelweg niet wat ze moeten doen", schrijft James Clear in zijn boek 'Atomic Habits'.
Wat hij daarmee bedoelt? Het moeilijkste deel komt pas als je hebt besloten dat je iets wil veranderen. Je bent misschien wel gemotiveerd, maar als je geen idee hebt wat je moet doen, kom je nergens.
Dit is wat je nodig hebt om beter met geld om te gaan en in de toekomst betere financiële beslissingen te nemen:
- Een manier om bij te houden hoeveel geld er iedere maand binnenkomt en hoeveel je uitgeeft.
- Een methode om je vaste lasten en financiële doelen op een rijtje te zetten.
- Een systeem waarmee je het overzicht over je financiële zaken houdt.
- Iemand die af en toe met je meekijkt om te zien of jij iets over het hoofd ziet.
- Iemand die je motiveert om door te zetten, zelfs als jij je motivatie verliest.
Je kunt een expert inhuren om je te helpen, maar er zijn ook genoeg apps en websites die je ondersteunen bij het regelen van je financiële zaken. Je kunt ook boeken lezen over personal finance en podcasts luisteren van deskundigen. En in veel gemeenten zijn zelfs hulpgroepen.
Het belangrijkste is in ieder geval dat je actie onderneemt - en dat niet te lang uitstelt. Iedereen maakt fouten, maar er zijn maar weinig mensen die er echt van leren.
Wees een van die mensen die dat wél doet, en je zult een van de weinigen zijn die op financieel gebied echt succes heeft.
Eric Roberge is een gecertificeerd financieel planner en oprichter van Beyond Your Hammock.