Geruchten over de dood van de Oezbeekse president Islam Karimov steken eens in de zoveel tijd de kop op. Dit keer bevestigt de regering van het land zijn overlijden. Karimov wordt zaterdag in zijn familiegraf bijgezet. Hij is 78 jaar oud geworden.

Sinds 1989 heerste Karimov over Oezbekistan, het Centraal-Aziatische land met 30 miljoen inwoners dat in 1991 onafhankelijk werd van de Sovet-Unie. Dat deed hij met harde hand. Volgens waarnemers in de regio was hij meedogenloos; tegenstanders werden gemarteld en op brute manier om het leven gebracht.

Daarmee was hij overigens geen uitzondering. In de vijf Centraal-Aziatische Sovjetrepublieken kwamen na de onafhankelijkheid over het algemeen wrede alleenheersers aan de macht. Daarvan werd Karimov gezien als een van de ergsten.

Verwarring rond overlijden

De officiële bevestiging van Karimovs overlijden liet lang op zich wachten. De persdienst van de regering zorgde voor verwarring door een melding dat hij dood was in te trekken of te weerspreken.

Turkije had de etnisch verwante Oezbeken al gecondoleerd, net als Georgië. De autoriteiten in Tasjkent meldden echter enkel dat de gezondheid van de 78-jarige Karimov achteruitging.

Regionale media berichtten vrijdag al volop over voorbereidingen in Samarkand, 250 kilometer ten zuidwesten van de hoofdstad Tasjkent, voor de begrafenis van Karimov. Hij komt uit die stad en wordt er zaterdag in een familiegraf bijgezet.

Passend afscheid

De verwarring rond zijn dood is misschien wel een passend afscheid voor de Oezbeekse dictator. Karimov is al vaker doodverklaard.

Begin vorig jaar waren er berichten dat Karimov in een coma was geraakt na een etentje bij hem thuis, maar experts trokken dat in twijfel. De onafhankelijk pers in het land is aan banden gelegd, dus wat er exact in de top van de regering gebeurt is vaak schimmig. Dat gegeven grijpt de oppositie aan om geruchten de wereld in te slingeren.

Zoals in 2013, toen Karimov enige tijd niet in het openbaar was verschenen. Geruchten over een hartaanval stoken meteen de kop op. Tien jaar daarvoor waren de roddels nog creatiever: de president zou een dubbelganger zijn.

Machtsstrijd tussen clans

Nu Karimov definitief het loodje heeft gelegd is de vraag wie de nieuwe president van Oezbekistan wordt. Een logische opvolger is er niet. Oudste dochter Gulnara Karimova was de voor de hand liggende keuze, maar zij werd in 2014 onder huisarrest geplaatst na verdenkingen van corruptie. Sindsdien is ze niet in het openbaar gezien.

Andere gegadigden uit de directe omgeving van Karimov zijn jongere dochter Lola, premier Sjavkat Mirzijojev en geheime dienstchef Rostam Inojatov. Er kan ook een machtsstrijd ontstaan tussen de verschillende clans in het land.

Islam Karimov was 27 jaar aan de macht in Oezbekistan. Zijn overlijden betekent vooral veel onzekerheid voor het Centraal-Aziatische land.