- Delegaties van Oekraïne en Rusland zijn weer in gesprek over een wapenstilstand.
- Rusland belooft intussen een verminderde inzet van het leger rond Kiev.
- Toch is het nog altijd onzeker of de twee partijen een overeenkomst kunnen sluiten.
- Lees ook: Russische zakenman Roman Abramovitsj en Oekraïense onderhandelaars mogelijk vergiftigd bij vredesoverleg in Kiev
Delegaties van Oekraïne en Rusland hebben dinsdag de onderhandelingen over een wapenstilstand hervat. De gesprekken vinden plaats in Turkije.
De Oekraïense onderhandelaar en presidentieel adviseur Michailo Podoljak zei op Twitter dat de basisprincipes van het onderhandelingsproces het voornaamste gesprekspunt zijn. Maar er wordt gewerkt aan “het hele spectrum van omstreden onderwerpen.”
Het Russische ministerie van Defensie beloofde dinsdag een drastische vermindering van de vijandelijkheden in de richting van de hoofdstad Kiev en de Noord-Oekraïense stad Tsjernihiv. Viceminister Alexander Fomin heeft dat gezegd, meldt persbureau RIA Novosti.
De stap kan worden gezien als een gebaar van goede wil nu er wordt onderhandeld in Istanbul, maar kan ook een erkenning zijn van het vastgelopen Russische offensief rond Kiev.
Fomin wees als reden voor de "radicale" vermindering van de militaire activiteit op de volgens hem vorderende onderhandelingen en het vergroten van het "wederzijdse vertrouwen". Het kan volgens hem de "noodzakelijke voorwaarden" scheppen voor verdere onderhandelingen en het bereiken van overeenstemming over een akkoord.
Rusland zou ook bereid zijn de eis tot "denazificatie" van Oekraïne te laten vallen, zo meldde zakenkrant The Financial Times maandagavond op basis van van vier anonieme bronnen die bij de besprekingen zijn betrokken.
Ook zou Rusland geen blokkade meer willen opwerpen voor een Oekraïens lidmaatschap van de Europese Unie, op voorwaarde dat er er aan een aantal veiligheidseisen van Moskou wordt voldaan. Oekraïne moet toezeggen geen nucleaire wapens te ontwikkelen, niet toetreden tot de NAVO en geen ruimte bieden op zijn grondgebied voor vijandige militaire bases.
In het conceptdocument over een staakt-het-vuren wordt volgens de FT geen melding meer gemaakt van "denazificatie" en "demilitarisatie" van Oekraïne. Ook staan er geen passages in over de bescherming van de Russische taal in Oekraïne. Die eisen heeft Rusland eerder wel gesteld als voorwaarden voor een wapenstiltand.
Het lijkt erop dat Rusland zijn voorwaarden heeft gematigd, nu de invasie al meer dan een maand duurt en een snelle Russische overwinning uit zicht raakt.
Een heet hangijzer is de Russische eis dat Oekraïne de Russische annexatie van de Krim erkent en ook akkoord gaat met Russische controle over de Donbas-regio. Die zaken zouden vooruitgeschoven worden voor latere vredesbesprekingen tussen de Russische president Vladimir Poetin en zijn Oekraïense collega Volodimir Zelenski, aldus de bronnen die de FT sprak.
Zelenski heeft de eis tot demilitarisatie van Oekraïne tot nog toe afgewezen, maar wel bereidheid getoond om te praten over militaire neutraliteit van Oekraïne en een compromis over de Donbas-regio.
Bij de discussie over een staakt-het-vuren is ook sprake van veiligheidsgaranties voor Oekraïne door een reeks van landen, waaronder Rusland, de VS, China, het VK, Canada, Frankrijk, Duitsland, Israël, Turkije en Polen, zo geeft een lid van de Oekraïense onderhandelingsdelegatie aan tegen de FT.
Onderhandelingen tussen Oekraïne en Rusland in Turkije
De Turkse president Recep Tayyip Erdogan heeft zijn Russische en Oekraïense collega gesproken voordat de onderhandelingen over de oorlog in Oekraïne dinsdag in Istanbul van start gingen. Hij herhaalde zijn wens dat beide partijen de wapens snel laten zwijgen. Volgens hem bewegen zaken in een positieve richting. De verwachtingen zijn evenwel niet hooggespannen.
Ruim een maand na het begin van de oorlog spreken delegaties van beide kanten elkaar vanaf 09.30 uur in het presidentiële Dolmabahce-paleis in Istanbul, meldde Erdogans kantoor. Voordien hebben Turkse bemiddelaars apart een gesprek met de twee delegaties.
Volgens Erdogan kan de bijeenkomst de weg effenen voor een ontmoeting tussen de presidenten Vladimir Poetin en Volodimir Zelenski, zei hij op televisie tegen beide delegaties. Volgens hem is de tijd gekomen om resultaten te boeken. Het is aan de strijdende partijen "deze tragedie" te stoppen, aldus Erdogan.
Bronnen in Rusland lieten ondertussen aan persbureau TASS weten dat een "mijlpaal" kan worden bereikt. Mocht dat niet lukken, dan zouden de gesprekken per video kunnen worden voortgezet. Oekraïne had eerder laten weten geen doorbraak over de belangrijkste kwesties te verwachten.
Op 10 maart ontmoetten de ministers van Buitenlandse Zaken van Oekraïne en Rusland elkaar al in de Zuid-Turkse badplaats Antalya, maar dat leverde niet veel concreets op. Eerder waren er al drie onderhandelingssessies in Belarus en ook waren er gespreksrondes per video, die eveneens erg moeizaam verliepen.