- De brug tussen Rusland en het geannexeerde Krim-schiereiland werd op 8 oktober deels verwoest door een verassingsaanval.
- Hoewel de brug niet in elkaar stortte, hebben de aanvallers een veel belangrijker doel bereikt: een logistieke en psychologische klap uitdelen aan Moskou.
- De Russische president Vladimir Poetin opende in maart 2018 de Krimbrug die symbool staat voor zijn annexatie van het schiereiland.
- Lees ook: Russisch leger geeft nieuwe soldaten ‘geen uitrusting’ en dwingt gezinnen beschermende kleding te kopen zodat dienstplichtigen een ‘kans hebben om terug te komen’
Een explosie deed op zaterdagochtend 8 oktober de brug tussen Rusland en het in 2014 geannexeerde Krim-schiereiland op z’n grondvesten schudden. Bij de ontploffing stortte de westwaartse overspanning van de snelweg in en werden de oostwaarste weg en de parallelle treinrails ernstig beschadigd.
Hoewel Oekraïne eerder dreigde om de brug aan te vallen, heeft Kiev niet officieel de verantwoordelijkheid voor de explosie opgeëist. Volgens de Russische president Vladimir Poetin zit Oekraïne achter de “terroristische aanval“
Na de verwoestende ontploffing werd het trein- en autoverkeer over de Krimbrug meteen beperkt. Zwaardere vrachtwagens worden sindsdien alleen per boot over de Straat van Kertsj naar de Krim gebracht.
Brug naar de Krim
De Krimbrug is erg belangrijk voor de Russische oorlog in Oekraïne. Het is de kortste landroute van Rusland naar de Krim. Russische strijdkrachten gebruiken de brug voor om grote hoeveelheden oorlogsmateriaal richting het front te vervoeren.
Op het schiereiland zijn meerdere Russische militaire bases en vliegvelden te vinden. De stad Sebastopol is ook de thuishaven van de Russische Zwarte Zeevloot. Hiermee is de Krim essentieel voor de operationele en logistieke steun voor het zuidelijke front in Oekraïne, de regio waar het Russische leger de afgelopen weken tegenslag na tegenslag incasseert.
De explosie op de Krimbrug heeft volgens het Britse ministerie van Defensie de Russische aanvoerlijnen "sterk verzwakt" en ook zijn de logistieke problemen aan het zuidelijke front "acuter" geworden.
Ter compensatie voor de logistieke beperkingen rond de Krimbrug transporteert Rusland momenteel troepen, materieel en voorraden met schepen over de Straat van Kertsj. Ook heeft het verstoorde aanvoerlijnen omgeleid via de bezette provincies Zaporizja en Donetsk. Deze routes leiden tot aanzienlijke vertraging voor de Russische oorlogsinspanningen.
Het Britse ministerie van Defensie gaf op 17 oktober een update van de situatie rond de Krimbrug. Het zag "lange rijen vrachtwagens" aan de Russische zijde van de Straat van Kertsj wachten om overgevaren te worden. Daarnaast schatten de Britten in dat Russische troepen de "logistieke aanvoerlijn" via de bezette Oekraïense havenstad Marioepol intensiever gebruiken.
Omdat schade aan het treinspoor van de Krimbrug beperkt bleef, concludeert de denktank Institute for the Study of War in een onderzoek, zal deze waarschijnlijk binnen afzienbare tijd weer geopend worden. Toch is de structurele schade aan de brug zo groot, dat ook treinen minder regelmatig en met minder materieel over het spoor kunnen rijden, denken de Britse explosie- en veiligheidsexperts Colin Caprani en Sam Rigby.
De Russische autoriteiten laten weinig los over de schade die de explosie op de Krimburg heeft veroorzaakt. Deze maand ondertekende premier Mikhail Mishustin een decreet waarin staat dat de reparaties uiterlijk 1 juli 2023 zijn afgrond. Dit duidt erop dat de schade aan de brug aanzienlijk is.
Gefeliciteerd, meneer de president!
Hoewel de militaire impact van de explosie op de Krimbrug beperkt is - zoals hierboven beschreven zijn de Russische aanvoerlijnen simpelweg verplaatst - is de psychologische impact vele malen groter. Waarschijnlijk was dit ook vooral het doel van de aanval.
"Deze explosie op de Krimbrug was deels bedoeld als boodschap", vertelt hoogleraar Chris Miller van Tufts University's Fletcher School of Law and Diplomacy aan Insider. De opening van de bijna twintig kilometer lange brug in 2018 werd door Russische media gevierd als een overwinning.
"Dit is een historische dag", zei president Poetin tijdens de openingsceremonie van de brug, de langste in heel Europa. Russische leiders probeerden al decennialang dit project, om Rusland te verbinden aan de Krim, uit te voeren. Poetin kreeg het voor elkaar en vierde dit als zijn eigen overwinning op het verleden. Het is dan ook geen wonder dat de explosie op de Krimbrug plaatsvond op de verjaardag van de Russische president.
"Omdat Poetin persoonlijk verbonden is aan de annexatie van de Krim, is elke aanval op het schiereiland een klap voor een van zijn belangrijkste prestaties", benadrukt Miller. "De Oekraïense autoriteiten willen de Russische controle over de Krim aan de kaak stellen en aan hun bevolking laten zien dat de macht van Moskou op het schiereiland zwakker is dan ogenschijnlijk lijkt."
Deze week kondigde Poetin aan dat Russische gebieden aangrenzend aan Oekraïne in staat van "gemiddelde paraatheid" worden gebracht. Waarschijnlijk is dit het begin van nieuwe maatregelen om de oorlogsinspanningen te op te voeren.
Volgens Miller heeft de manier waarop het Kremlin met de voortslepende oorlog omgaat de binnenlandse steun ervoor uitgehold. "De oorlog heeft het vertrouwen van Russische burgers in Poetin een klap gegeven", vertelt hij. "Poetin beloofde het volk competentie en stabiliteit, als ze een repressieve regeerstijl zouden accepteren. Maar zijn incompetentie in Oekraïne heeft Rusland gedestabiliseerd."