Oekraïne kan zijn krachtigste, Amerikaanse wapens kwijtraken

Oekraïne kan zijn krachtigste, Amerikaans wapens kwijtraken: Wat kan Europa bieden?

• 

  HIMARS

  In 2022 gaf de VS 40 HIMARS raketwerpers, gemaakt door Lockheed Martin, aan Oekraïne. De GPS-geleide raketten van het systeem, met een bereik van 80 kilometer, zijn door Oekraïne gebruikt om achter Russische verdedigingslinies toe te slaan en om munitiedepots te vernietigen.

  Justin Bronk, een vooraanstaand luchtmachtexpert bij RUSI, vertelt BI dat de HIMARS “zeer effectief” waren toen ze voor het eerst aankwamen en “absoluut cruciaal” voor de Oekraïense verdediging, omdat ze flinke schade aan hebben gericht aan de enorme logistiek van de Russische frontlinietroepen.

  HIMARS is in de afgelopen tijd minder effectief geworden omdat de elektronische oorlogsvoeringcapaciteiten van Rusland zijn toegenomen en er wereldwijd tekorten zijn aan het type munitie. Toch zegt Bronk dat ze “nog steeds een belangrijk onderdeel zijn van het arsenaal van de Oekraïeners” en “dat Europa geen alternatief heeft om het mee te vervangen”.

  Een HIMARS-systeem kan een zestal GLMRS raketten of één ATACMS ballistische raket afvuren – een van de belangrijkste wapens die Oekraïne in handen heeft. ATACMS is een tactische raket gemaakt door Lockheed Martin met een bereik van ruim 300 kilometer.

  Er wordt echter aan een Europees alternatief gewerkt. EuroPULS is een samenwerking tussen het Frans-Duitse defensiebedrijf KNDS en het Israëlische Elbit Systems, en sommige Europese regeringen hebben al bestellingen geplaatst. Maar er zijn er nog maar weinig geleverd en sommige specificaties van het wapen zijn onduidelijk.

   

  Serhii Mykhalchuk/Global Images Ukraine via Getty Images

• 

  Patriot-raketsysteem

  Het in de VS gemaakte MIM-104 Patriot-raketsysteem is een ander topwapen van Oekraïne. De Patriot, gemaakt door Raytheon en Lockheed Martin, heeft geholpen om Oekraïense steden te beschermen en Russische vliegtuigen neer te schieten.

  De prestaties in Oekraïne hebben de reputatie van het wapen versterkt en de VS cruciale informatie gegeven die de nauwkeurigheid van de Patriot zal vergroten.

  Als de HIMARS en de Patriot-systemen niet langer beschikbaar zijn, kan Europa ze niet direct vervangen. “Europa heeft geen direct equivalent van de Patriot,” zegt Bronk, eraan toevoegend dat het Europese equivalent de SAMP/T is, een luchtverdedigingssysteem van Franse makelij dat ook in Oekraïne staat.

  Maar het “cruciale” dat de Patriot biedt, zegt Bronk, is “het vermogen om ballistische raketten neer te schieten.” De SAMP/T heeft “een zekere mate van ballistische raketcapaciteit, maar het is niet zo capabel als Patriot,” en het zijn er niet zoveel, aldus Bronk.

  Veel van Oekraïne’s bondgenoten, met name in Europa, hebben Patriots, maar of ze die kunnen geven hangt af van toestemming van de VS. Oekraïne werkt aan een eigen luchtverdedigingssysteem dat kan wedijveren met de Patriot, maar het is nog lang niet operationeel.

  Oekraïne heeft ook andere langeafstandsraketten, zoals de Storm Shadow/SCALP van het VK en Frankrijk, die het gebruikt om doelen te raken ver buiten het slagveld en zelfs tot in Rusland. Maar de ATACMS gaat sneller en de clusterkernkop kan effectiever zijn in het vernietigen van doelen, aldus Bronk.

  Sean Gallup/Getty Images

• 

  Abrams-tanks

  De VS heeft Oekraïne voorzien van tientallen in de VS gemaakte Abrams-tanks en honderden Bradley gevechtsvoertuigen.

  De M1 Abrams is niet zo effectief gebleken in de positiegevechten in Oekraïne als ooit werd gedacht. Net als alle pantservoertuigen is deze zeer kwetsbaar gebleken voor mijnen, antitankraketten en drones, wat heeft geleid tot aanzienlijke verliezen.

  Het Bradley gevechtsvoertuig wordt door Oekraïense soldaten geprezen om zijn mobiliteit, vuurkracht en vermogen om te manoeuvreren in complex terrein. Oekraïne kreeg in totaal meer dan 300 Bradleys van de VS.

  De Europese tank die de Abrams en Bradley mogelijk zou kunnen vervangen, is de Leopard 2 van Duitsland.

  Sommige militaire analisten beschouwen de tank van Duitse makelij als gelijkwaardig aan de M1 Abrams, omdat beide een vergelijkbare pantserbescherming en een 120mm hoofdkanon hebben.

   

  47th Mechanized Brigade via Telegram

• 

  F-16 gevechtsvliegtuig

  Oekraïne heeft tientallen F-16 gevechtsvliegtuigen van Amerikaanse makelij tot z’n beschikking. De door General Dynamics gebouwde straaljager werd algemeen beschouwd als een van de meest geschikte voor Oekraïne, vooral omdat hij zo productief is.

  In feite zijn alle F-16’s in Oekraïne afkomstig van Europese landen en niet van de VS, maar die landen moesten wachten tot de VS ermee instemde dat ze de vliegtuigen mochten sturen.

  Het enige andere westerse vliegtuig dat Oekraïne op dit moment heeft, is de Mirage van Franse makelij, die niet veel verschilt van de F-16, maar waarvan de wapens moeilijker te krijgen zijn.

  De Zweedse Gripen straaljager wordt door velen gezien als geschikter voor Oekraïne, maar tot nu toe zijn er nog geen toegezegd.

  Overstappen op een nieuw type straaljager zou Oekraïne ook meer stress, vertragingen en kosten opleveren: de infrastructuur en training zijn opgezet met F-16’s in gedachten.

  Andere Oekraïense bondgenoten hebben F-16’s en onderdelen die ze zouden kunnen blijven geven, maar daar zal waarschijnlijk toestemming van de VS voor nodig zijn.

  AP Photo/Efrem Lukatsky

• 

  Javelin-raketten

  Oekraïense troepen hebben de Javelin raketten van Amerikaanse makelij – de vanaf de schouder afgevuurde antitankraketten met een bereik van 3 kilometer – tijdens de hele oorlog met verwoestend effect gebruikt, vooral in de eerste twee jaar.

  Oekraïne heeft ook gebruik gemaakt van de Next Generation Light Anti-Tank Weapon (NLAW), ontworpen door Groot-Brittannië en Zweden. Hoewel de NLAW een lichtere antitankraket is, heeft het slechts een derde van het bereik van de Javelin, wat betekent dat het beter geschikt is voor stedelijke gevechten dan voor open terrein en antitankoperaties op langere afstand.

  Een andere optie is de Franse Akeron raket, die een groter bereik heeft tot 8 kilometer. Tijdens een debat in november 2023 zei Lionel Royer-Perreaut, een lid van de Franse Nationale Assemblee, dat Frankrijk sinds het begin van de oorlog een niet nader gespecificeerd aantal Akeron raketten naar Oekraïne heeft gestuurd.

  SERGEI SUPINSKY/AFP via Getty Images

• 

  JSOW-bommen voor de F-16

  De VS stuurden Oekraïne in september 2024 een niet nader gespecificeerd aantal AGM-154 Joint Standoff Weapons (JSOW) voor gebruik door hun F-16 gevechtsvliegtuigen.

  De in de lucht gelanceerde bom heeft een bereik van bijna 115 kilometer, minder dan het bereik van 240 kilometer van zowel de Britse Storm Shadow als de Franse SCALP-EG kruisraketten.

  De Europese raketten komen het dichtst in de buurt van wapens die vergelijkbaar zijn met JSOW, omdat ze ook zijn ontworpen om op een afstand vanuit vliegtuigen te worden gelanceerd. Het grotere bereik van de Europese raketten maakt ook aanvallen verder weg mogelijk.

  Oekraïne heeft andere bommen in zijn arsenaal, waaronder de Franse AASM Hammer, beter bekend als de Armement Air-Sol Modulaire, die een bereik heeft van ongeveer 70 kilometer.

  US Marine Corps photo by Sgt. Sean Potter

• 

  MLRS-raketsystemen

  Sinds maart 2024 hebben het VK, Noorwegen, Frankrijk en Duitsland ongeveer 34 in de VS gemaakte M270 multiple-launch rocket systems (MLRS) naar Oekraïne gestuurd. De VS, onder de regering van president Joe Biden, was aanvankelijk terughoudend om ze naar Oekraïne te sturen uit angst voor escalatie.

  De MLRS kan 12 tot 18 geleide raketten afvuren in minder dan een minuut en kan snel worden opgesteld, afgevuurd en verplaatst naar een andere positie voordat vijandelijke artillerie de locatie kan bepalen.

  Europese legers hebben al meerdere lanceerraketsystemen van Europese makelij naar Oekraïne gestuurd, waaronder de Lance-Roquette Unitaire (LRU) uit Frankrijk en de MARS2 uit Duitsland.

  De LRU kan 12 raketten dragen en vuurt met een bereik van ongeveer 70 kilometer. Net als de Duitse MARS2, die 12 raketten per minuut kan afvuren en een gevechtsbereik heeft van ongeveer 70 kilometer. Beide zijn ze goede alternatieven voor de Amerikaanse M270 MLRS.

  REUTERS/Alina Smutko