Oud-NS-commissaris Wim Meijer vindt dat er beschamend veel mis is gegaan met het op poten zetten van snel treinvervoer over de hogesnelheidslijn HSL-Zuid. ,,We zijn ernstig tekort geschoten.” Hij bood daar vrijdag bij de parlementaire enquêtecommissie Fyra zijn verontschuldigingen voor aan.

De commissie onderzoekt waarom het zo lang heeft geduurd voordat de Fyra eindelijk ging rijden op de HSL-Zuid en waarom de trein na een paar weken alweer van het spoor moest. De trein bleek door allerlei mankementen niet veilig te zijn.

Dat kwam in ieder geval niet omdat de inspectie die naar de gloednieuwe trein moest kijken, onder druk stond om de Fyra goed te keuren. De inspectie heeft zijn werk goed gedaan, zei minister Melanie Schultz (Infrastructuur).

Prestaties treinen onduidelijk

Wel zei ze dat bij de introductie van nieuw materieel adviezen over de ingebruikname voortaan ook meegenomen moeten worden. In adviezen over de Fyra stond dat er geen realistische voorspelling kan worden gegeven over de prestaties van de treinen. Dat kwam omdat er niet genoeg getest was en er zorgen waren over het materieel.

Schultz vertelde de enquêtecommissie vrijdag dat haar voorganger Camiel Eurlings haar niets had gezegd over de problemen met de hogesnelheidslijn, maar dat ze al snel bericht kreeg dat HSA, de exploitant van de lijn, in grote problemen zat.

Als liberaal had ze de HSL-Zuid het liefst opnieuw aanbesteed, maar voor de treinreiziger en de belastingbetaler was het de beste optie om opnieuw met de NS in zee te gaan. Een nieuwe aanbesteding zou veel minder opleveren.

NS rijkelijk beloond?

Volgens de nieuwe afspraken ging de NS minder betalen voor de hogesnelheidslijn en verwierf het bedrijf ook meteen het vervoer op het hoofdrailnet. De enquêtecommissie vroeg zich af of de NS daarmee niet rijkelijk werd beloond voor een slechte prestatie: sinds de sluiting van het contract voor de hogesnelheidslijn had er nog geen echt snelle trein op het spoor gereden.

Maar Schultz stelde dat van een cadeautje geen sprake was: de NS ging fors investeren en legde nog steeds toe op de exploitatie van de HSL-Zuid. Voor exploitatie van deze lijn moest NS-dochter HSA 101 miljoen euro gaan betalen, terwijl volgens nieuwe berekeningen de opbrengst zou blijven steken op 60 miljoen.

Volgende week spitst het onderzoek van de commissie zich toe op het toezicht op de bouw van de Fyra en de toelating tot het spoor.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl