Bij de aanbestedingsprocedure van het openbaar vervoer in Limburg, die vorige maand werd afgerond, is gerommeld door NS-dochterbedrijf Qbuzz. Het nieuws, dinsdag door NS zelf bekendgemaakt, leidde tot verbijsterde reacties in de politiek en bij de provincie.

De gunning werd gewonnen door een andere NS-dochter, Abellio. Maar bij de procedure blijken onregelmatigheden gepleegd. Medewerkers van Qbuzz, dat voor Abellio het busvervoer zou doen, kregen tegen de regels in vertrouwelijk informatie van een hoge functionaris van concurrent Veolia Transport. Dat bedrijf was ook in de race voor de aanbesteding, evenals Arriva.

Met de concessie voor stoptreinen en bussen in Limburg is qua omzet een bedrag van 2 miljard euro gemoeid. Ze werd op 10 maart door de provincie Limburg gegund aan Abellio en geldt voor de periode 2016-2031.

De medewerker van Veolia, de directeur concessies, maakte volgens NS feitelijk onderdeel uit van het biedingsteam van Abellio. Hij zou vanaf komende vrijdag bij Qbuzz gaan werken. Terwijl hij nog niet in dienst was, werd hij al ingehuurd.

Dat gebeurde via een adviesbureau dat zijn overeengekomen salaris – 207.000 euro – als rekening indiende bij Qbuzz. Dit om een concurrentiebeding te omzeilen. De toenmalige directeur van Qbuzz en de man in kwestie wisselden volop informatie uit. Zo gaf de Veolia-directeur een usb-stick met informatie aan de Qbuzz-topman.

De NS heeft het onderzoeksrapport dat een advocatenkantoor over de kwestie maakte, openbaar gemaakt. Lees het rapport hier.

Dat rapport staat vol bijzondere details. De ex-Veolia directeur had bijvoorbeeld, terwijl hij voor het adviesbureau werkte, al wel de beschikking over een telefoon, computer en e-mailadres (onder een andere naam) van Qbuzz.

Aanbesteding overdoen

Veolia en Limburg zijn ,,verbijsterd’’. Het vervoerbedrijf eist dat de aanbesteding wordt overgedaan, de provincie zegt dat zoiets ,,eerst onderzocht moet worden''.

Twee directieleden van Qbuzz/Abellio zijn op non-actief gezet. Het gaat om de voormalige operationeel directeur die inmiddels promotie had gemaakt tot algemeen directeur, en de financieel directeur.

De voormalige algemeen directeur van Qbuzz, daar recent vertrokken, had nog een adviescontract, maar dat is nu ontbonden, aldus NS. Mogelijk volgen meer maatregelen tegen personeel. De Veolia-medewerker komt niet in dienst.

NS zegt dat NS-topman Timo Huges wist van het plan om de medewerker aan te nemen, mocht Abellio in Limburg de aanbesteding winnen. ,,Hij had evenwel geen kennis van de geconstateerde onregelmatigheden.''

'NS op de hoogte'

De geschorste directieleden van Qbuzz/Abellio zeggen echter in een eigen verklaring dat de inzet van de Veolia-medewerker is getoetst door de afdeling juridische zaken van NS en dat ook de hoogste leiding op de hoogte was. NS ontkent dat goedkeuring is verleend voor de gekozen constructie.

De geschorste directieleden willen overigens niet meewerken aan verder onderzoek, zegt de NS.

Minister Jeroen Dijsselbloem van Financiën, namens de Staat enige aandeelhouder in NS, noemt de gang van zaken ,,volstrekt onacceptabel''. Hij stelt dat een onthutsend beeld naar voren komt en steunt het onderzoek dat de Raad van Bestuur instelt.

De volledige Tweede Kamer wil snel een debat. De Autoriteit Consument en Markt stelt ook een onderzoek in. NS bood excuses aan, met name aan de provincie en Veolia, en aanvaardt de eventuele gevolgen.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl