- Als Noord-Korea met Rusland gaat meevechten tegen Oekraïne, zou dat een flinke escalatie van de oorlog betekenen.
- De NAVO voelt druk om een antwoord te formuleren, maar westerse landen zijn flink aan het aarzelen uit angst voor escalatie.
- Militaire experts zijn kritisch over het uitblijven van een duidelijke westerse strategie tegen de Russische dreiging.
- Lees ook: Waarom Noord-Korea bereid is oorlog te voeren aan de zijde van Rusland tegen Oekraïne
Het Westen heeft meerdere opties om te reageren op de dreiging van de inzet van Noord-Koreaanse troepen in Oekraïne, maar is verlamd door de angst voor escalatie, zeggen militaire experts tegen Business Insider.
Afgelopen week gaf het Amerikaanse ministerie van Defensie aan dat er zo’n 10.000 Noord-Koreaanse militairen naar Rusland zijn overgebracht voor trainingen en dat ze waarschijnlijk “in de komende weken” de Russische strijdmacht zullen gaan versterken.
NAVO-baas Mark Rutte zei dat sommige troepen al in de Russische regio Koersk zijn. Hij sprak daarbij van “een serieuze escalatie.” Ook zei Rutte dat er hiermee opnieuw resoluties van de VN-Veiligheidsraad worden geschonden.
Volgens Rutte is de NAVO “actief aan het nadenken” over een antwoord. Maar ondanks deze uitspraken – en vergelijkbare opmerkingen van westerse regeringen – zijn er nog nauwelijks stappen ondernomen.
Afgelopen woensdag toonde de Oekraïense president Volodymyr Zelensky zijn frustratie met de opmerking dat het antwoord van zijn bondgenoten op de Noord-Koreaanse dreiging “niet zo stevig was als het zou moeten zijn”.
Noord-Koreanen strijden mee met Rusland: en keerpunt?
Op zichzelf zijn 10.000 extra militairen in de Russische oorlog tegen Oekraïne geen gamechanger, zegt militair analist Patrick Bury van de Universiteit van Bath tegen Business Insider. De troepen hebben nauwelijks ervaring in echte oorlogssituaties en zullen daarom maar beperkt van nut kunnen zijn.
Toch is er reden om aan te nemen dat er meer militairen naar Rusland zullen worden gestuurd. Noord-Korea heeft beetje bij beetje zijn samenwerking met Rusland verstevigd en is volgen Britse krant The Times verantwoordelijk voor de helft van alle artilleriegranaten die het afgelopen jaar zijn gebruikt in Oekraïne.
De Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un heeft qua omvang het vierde leger ter wereld, dus aan troepen geen gebrek. In ruil voor het sturen van militairen kan hij volgens experts economische en technologische steun verwachten van Rusland.
Edward Hunter Christie, een voormalige NAVO-medewerker en onderzoeker aan het Finnish Institute of International Affairs, beschrijft de gevaren van de samenwerking als "een veel serieuzere bedreiging voor het Westen dan de meeste mensen zich op dit moment realiseren."
Hij zegt dat westerse landen ook "aarzelen om te handelen en dat betekent op z'n minst dat er geen overhaaste beslissingen zullen worden genomen."
Hunter en andere experts die Business Insider heeft gesproken, zien dat de aarzeling en de angst voor escalatie bij de belangrijkste westerse partners van Oekraïne ertoe leiden dat er geen overkoepelende strategie is.
Het Westen heeft meerdere opties, maar is huiverig om daar gebruik van te maken
Als het gaat om de opties die de VS en Europa hebben "dan gaat het om middelen die er al langere tijd zijn", zegt directeur Richard Fontaine van The Center for a New American Security tegen persbureau Bloomberg. Maar er zijn ook zaken die al lange tijd worden uitgesloten. Dan gaat het bijvoorbeeld om toestemming voor Oekraïne om aanvallen tot diep in Rusland uit te voeren met door het Westen geleverde raketten.
Ook gaan er in het Amerikaanse Congres stemmen op om Polen toe te staan Russische raketten te onderscheppen in het Oekraïense luchtruim. De onlangs vertrokken NAVO-baas Jens Stoltenberg heeft dat altijd uitgesloten, vanwege het risico dat de NAVO "onderdeel zou worden van het conflict".
Zuid-Korea overweegt inmiddels ook direct militaire hulp naar Oekraïne te sturen. Dat zou volgens experts een ongekende, maar zeer nuttige stap zijn waar Seoul nog wel flink over twijfelt.
En de minister van Buitenlandse Zaken Gabrielius Landsbergis van Litouwen heeft de suggestie weer van stal gehaald die de Franse president Emmanuel Macron in februari deed : het inzetten van NAVO-troepen in Oekraïne in ondersteunende rollen.
"We zijn nog steeds heel voorzichtig en reageren op escalaties in plaats van die terug te draaien", schreef Landsbergis op X. "De ideeën van Macron moeten nieuw leven ingeblazen worden." Zijn plannen werden eerder openlijk de grond ingeboord door de Duitse bondskanselier Olaf Scholz.
Zo'n stap "zou heel veel middelen vrijmaken voor Oekraïne", zegt geopolitiek strateeg Ann Marie Dailey van de Amerikaanse denktank RAND. Het zou volgens haar ook een duidelijke signaal aan Rusland afgeven: "Dat ze niet het overwicht hebben op de escalatieladder."
Westerse angst voor escalatie speelt Poetin in de kaart
De regering van president Joe Biden en de meeste West-Europese landen hebben tot nu toe zoveel mogelijk acties vermeden die kunnen worden gezien als een escalatie van het conflict. Het feit dat er met dank aan Noord-Korea nu een serieuze escalatie kan gaan plaatsvinden, laat volgens Hunter Christie zien dat dat beleid gefaald heeft.
De Amerikaanse presidentsverkiezingen en de aanstaande regeringswisseling zorgen ervoor dat er de komende maanden geen dramatische beleidswijzigingen te verwachten zijn, zegt hij.
"We leven in een periode van grote aarzeling binnen de door de VS geleide westerse wereld die slecht uitpakt en in toenemende mate de veiligheid van het Westen bedreigt", zegt Hunter Christie.
De uitdaging voor de regering van Biden ligt niet alleen bij het omgaan met Rusland en Noord-Korea, maar ook bij de mogelijkheid dat de Noord-Koreaanse agressie overslaat naar Zuid-Korea.
Westerse landen hebben waarschijnlijk stilletjes gehoopt dat China een diplomatieke rol zou gaan spelen en Noord-Korea op andere gedachten zou brengen, zegt Hunter Christie. Maar er komt volgens hem een moment dat het Westen met een duidelijke reactie moet komen.
Dailey van de denktank RAND stelt dat een strategie van de-escalatie als nadeel heeft, dat je "elke stap op de escalatieladder al op voorhand aan je tegenstander geeft."
In de optiek van Bury is het probleem van het Westen dat landen het onderling niet eens kunnen worden over een bredere strategie, laat staan dat ze die uit kunnen voeren. "De kern is dat het Westen geen strategie heeft en maar wat blijft doormodderen."