Noord-Koreaanse kernonderzeeër kan serieuze dreiging vormen

Noord-Korea heeft onlangs een nieuwe “tactische nucleaire aanvalsonderzeeër” onthuld, een opgeknapte duikboot uit het tijdperk van de Koude Oorlog met nieuwe aanvalsmogelijkheden. En hoewel het ontwerp wat rommelig oogt kunnen de VS en bondgenoten het zich niet veroorloven de potentiële dreiging te negeren. 

Noord-Koreaanse staatsmedia kondigden de nieuwe onderzeeër met ballistische raketten in “Koreaanse stijl” afgelopen vrijdag aan.

Het schip, Submarine No. 841, staat ook bekend als Hero Kim Kun Ok. Volgens de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un wordt dit “het belangrijkste offensieve middel van de marine onder water”.

Op foto’s van de onthullingsceremonie op het scheepswerf in het Noord-Koreaanse Sinp’o is volgens analisten te zien dat het gaat om een aangepaste onderzeeër uit de Romeo-klasse, een schip uit het tijdperk van de Koude Oorlog.

Romeo-onderzeeër

Het gaat mogelijk om dezelfde Romeo-onderzeeër waar aan gewerkt werd toen Kim in juli 2019 de scheepswerf bezocht. Er lijken flinke aanpassingen en interieurveranderingen te zijn gedaan aan de boot. De meest opvallende aanpassing is een uitbreiding van het raketgedeelte aan de buitenkant, dat nu langer is en meer wapens kan dragen. 

Het is een nieuwe manier voor Noord-Korea om zijn vijanden te bedreigen, vooral gelet op het feit dat de onderzeeër in staat lijkt te zijn om zowel korte- als langeafstand-ballistische raketten (SLBM's) te kunnen lanceren, zoals de Pukguksong-1 en Pukguksong-3 en mogelijk ook kruisraketten (SLCM's) als de Hwasal-2. Alle genoemde raketten kunnen vanuit Noord-Koreaanse wateren worden gelanceerd en bases bereiken van Zuid-Korea, Japan en de VS. 

"Dit is eigenlijk gewoon een manier om een andere mobiele raketlanceerder te hebben die in dit geval onder water kan gaan en daardoor moeilijk is om te vinden", zegt voormalig Amerikaans marineofficier en defensie-expert Bryan Clark van het Hudson Institute tegen Insider. "Dat is niet heel anders dan wat de Noord-Koreanen al doen met hun mobiele raketlanceerders die ze verstoppen in grotten."

^{Foto: Reuters}

Onderzeeërs uit de Romeo-klasse werden oorspronkelijk gebouwd door de Sovjet-Unie aan het eind van de jaren '50 en begin van de jaren '60. De kennis werd gedeeld en later ontwikkelde China zijn eigen variant. Noord-Korea kocht er een aantal van China, maar bouwde er ook zelf meerdere.

De exemplaren die Noord-Korea heeft, dateren van voor de aanpassingen die werden gedaan om de voor onderzeeërs tamelijk luidruchtige boten stiller te maken. 

Defensie-analist Tom Shugart schrijft op X, voorheen Twitter, dat de Noord-Koreaanse onderzeeër er "cool" uitziet en dat het "een indrukwekkende ceremonie" was. Maar hij zegt ook dat hij er "zijn pensioen om verwed dat hij luidruchtig is."

Duikboot makkelijk op te sporen

Het geluid maakt het makkelijker de boot op te sporen. Aangezien de boot op conventionele wijze wordt aangedreven - en niet nucleair - moet hij om de paar dagen aan de oppervlakte komen om opnieuw op te laden en kan het voertuig dan ook makkelijk gelokaliseerd worden. Dat is verre van ideaal voor geheime missies ver van huis. Daarom moet de onderzeeër uit veiligheidsoverwegingen idealiter dichtbij Noord-Korea blijven, ook al houden Zuid-Korea, Japan en de VS die wateren nauwlettend in de gaten.

Ondanks de opgeklopte aankondiging van Noord-Korea is het niet helemaal duidelijk of de onderzeeër al volledig operationeel is. Zuid-Koreaanse legerofficieren zeggend dat Noord-Korea de mogelijkheden van het schip waarschijnlijk overdrijft en dat het onduidelijk is of de onderzeeër nu al in staat is al dan niet nucleaire SLBM's en SLCM's met zich mee te dragen en te lanceren.

Toch is er de mogelijkheid dat soort wapens mee te nemen op de Romeo-onderzeeër, die nu een ietwat lomp ogende rakettoren heeft die uit de romp steekt, inclusief een aantal verticale lanceerbuizen.

"Het oogt wat slordig, net als veel van de vroege versies van onderzeeërs van andere landen die ballistische raketten kunnen lanceren", zegt Clark. "In de meeste gevallen worden raketbuizen in feite vastgebonden of vastgeschroefd met als belangrijkste doel om te kijken of de aangepaste onderzeeër onder water kan, moeilijk is om te vinden en een dreiging kan vormen voor de vijand. Geavanceerdere ontwerpen volgen dan later."

^{Foto: KCNA/REUTERS}

De aangepaste Romeo-onderzeeër oogt dan misschien slordig en moet nog bewijzen of hij daadwerkelijk in staat is alle nieuwe mogelijkheden te benutten, maar hij geeft Noord-Korea hoe dan ook een nieuwe manier om de VS en zijn bondgenoten te bedreigen. 

"Het is voor Noord-Korea echt een middel om een stevige boodschap over te brengen", zegt Clark tegen Insider. "Het geeft het land een manier om met minder waarschuwingen vooraf met aanvallen te dreigen tegen Japan en Zuid-Korea in het bijzonder."

Ook laat de boot zien dat Noord-Korea groot belang hecht aan nieuwe nucleaire mogelijkheden voor de marine. Het is goed mogelijk dat Kim een (groot) aantal van de waarschijnlijk nog negentien andere onderzeeërs uit de Romeo-klasse die het bezit op vergelijkbare wijze zal laten ombouwen. Hoewel dat veel tijd kost, is het wel een nieuwe manier voor Noord-Korea om meer nucleaire slagkracht op te bouwen. 

Maar als deze in gevechten gebruikt wordt, kan de Romeo-onderzeeër hoogstwaarschijnlijk maar één schot afvuren en dat zal een preventieve aanval moeten zijn. Na die ene lancering is het vrijwel uitgesloten dat de boot snel genoeg kan ontsnappen of onzichtbaar kan blijven en daarmee wordt hij erg kwetsbaar voor een tegenaanval. 

Anders gezegd, is het "een middel dat bijdraagt aan de strategie van Noord-Korea", zegt Clark. "Maar op dit moment is het niet iets wat een groot operationeel voordeel oplevert."

LEES OOK: Hoe Noord-Korea goud geld verdient met crypto hacks