Het Verenigd Koninkrijk staat op het punt binnen drie maanden uit de Europese Unie te stappen, mogelijk zonder dat er een overeenkomst over handel en andere zaken is gesloten.
Analisten van grootbank HSBC waarschuwen dat een ‘no deal’-Brexit weleens grotere gevolgen kan hebben dan velen in het Verenigd Koninkrijk denken.
In een nieuwe analyse van retailanalist David McCarthy en zijn collega’s valt het volgende te lezen: “Velen denken dat het VK slechts 50 procent van zijn etenswaren importeert.”
Onder leden van de Conservatieve Partij denkt bijvoorbeeld 76 procent dat waarschuwingen over de gevolgen van de ‘no deal’-Brexit overdreven zijn en dat een vertrek zonder deal geen serieuze disruptie zal veroorzaken, zo blijkt uit een recente peiling van YouGov.
Maar het idee dat 50 procent van het voedsel wordt geïmporteerd is volgens analist McCarthy een grove onderschatting. In werkelijkheid importeert het VK ongeveer 80 procent van zijn voedselwaren.
De lagere schatting gaat er namelijk vanuit dat voedsel dat in het VK wordt bewerkt, geldt als Britse voeding, zo signaleert analist McCarthy. Zelfs als de ingrediënten zijn geïmporteerd. "Thee wordt bijvoorbeeld bewerkt in het VK, maar er zijn geen theeplantages in het Verenigd Koninkrijk. Alle thee wordt geïmporteerd. Als je daar rekening mee houdt, komt het daadwerkelijke importcijfer op 80 procent."
Voedseltekorten kunnen binnen enkele dagen ontstaan als douane-overeenkomsten met de Europese Unie plots niet meer van kracht zijn. "Zoals een voormalige CEO opmerkte: de worteltjes die op donderdag in de Britse supermarkt liggen, worden op maandag in Spanje geoogst", schrijft de analist van HSBC.
Je kunt worteltjes natuurlijk opslaan in de koeling om ze vers te houden. Maar momenteel wordt 100 procent van de koelopslag in het Verenigd Koninkrijk benut, volgens diverse berichten in de media.
"Ter voorbereiding op het meest ongunstige scenario hebben detailhandelaren en hun toeleveranciers ervoor gekozen om forse voorraden aan te leggen. Volgens mediaberichten is alle capaciteit voor gekoelde en ingevroren voeding inmiddels benut", aldus het rapport van HSBC.
Geen (buitenlandse) truckchauffeurs, geen eten
De problemen worden nog een graadje erger. In het HSBC-rapport staat ook: "Een groot deel van de voedingsindustrie werkt met buitenlandse werknemers en is daarmee kwetsbaar voor arbeidstekorten. Er is bijvoorbeeld al een tekort aan vrachtwagenchauffeurs, waardoor veel chauffeurs uit Centraal-Europa worden ingeschakeld. Een CEO merkte hierover in 2017 al op: 'Als het vrije verkeer van personen wordt belemmerd en chauffeurs het land verlaten, komt de distributiesector in het VK ernstig in de problemen.'"
De hoofdboodschap: distributieketens tussen de Europese Unie en het VK zijn bijzonder fijnmazig en sterk verweven. Als daar haperingen optreden, kan dat gemakkelijk tot tekorten leiden aan vrachtwagens, chauffeurs en voedsel.