Naar aanleiding van de bijna-instorting van het mondiale financiële systeem, na de val va zakenbank Lehman, hebben overheden nieuwe regels opgesteld. Die regels zijn echter geen verbetering, integendeel.

Dat stelt hoogleraar Svetlana Borovkova, werkzaam aan de Vrij Universiteit in Amsterdam, in een video-interview met discussieplatform Me Judice.

De val van de Amerikaanse zakenbank Lehman Brothers in 2008 lokte een kettingreactie uit die het mondiale financiële systeem op zijn grondvesten deed schudden. Banken vertrouwden elkaar niet meer en wilden onderling geen leningen meer verstrekken, met verstrekkende gevolgen voor de hele kredietketen.

Aandacht voor systeembanken

In de nasleep van de kredietcrisis richtten overheden zich sterker op zogenoemde ‘systeeminstellingen’. Dat zijn banken en andere financiële partijen die zo belangrijk zijn dat ze, zodra ze omvallen, een reeks andere instellingen kunnen meetrekken in hun val. Denk daarbij in Nederland aan partijen als Rabobank, ING en ABN Amro.

Om zogenoemde ‘systeemrisico’s’ in Europa en de VS aan te pakken, hebben wetgevers aangedrongen op een andere inrichting van financiële transacties tussen systeembanken.

Onderlinge deals tussen systeeminstellingen mogen straks niet meer bilateraal worden afgehandeld, maar moeten altijd via een zogenoemde 'centrale tegenpartij' lopen. Dan neemt een onafhankelijk instituut de afwikkelingsrisico's van financiële transacties op zich.

Pensioenfondsen lopen meer risico

Volgens econoom Borovkova blijkt uit onderzoekssimulaties echter dat deze opzet nog steeds grote risico's met zich meebrengt.

Belangrijkste gevaar: doordat alle transacties straks via een 'centrale tegenpartij' lopen, zijn vooral kleinere partijen die niet als een 'systeeminstelling' worden gezien, gevoeliger voor het falen van een systeembank. Ook als ze daar zelf geen zaken mee doen. Als voorbeeld van dergelijke 'randpartijen' noemt Borovkova pensioenfondsen.

Probleem is hier dat een pensioenfonds vanuit de optiek van bancaire toezichthouders misschien geen sleutelinstelling is voor het financiële systeem, maar dat het omvallen van zo'n partij wel grote maatschappelijke gevolgen heeft.

Zie het video-interview van Me Judice met Svetlana Borovkova.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl