Eén van de grote knelpunten op de Nederlandse woningbouw is de traagheid waarmee nieuwbouwwoningen op de markt komen. Dat zorgt voor extra krapte waar vooral starters op de woningbouw last van hebben.
Naast volledig nieuwe woningen kan ook het ombouwen van kantoren tot woningen bijdragen aan meer nieuwbouw.
Vorig jaar zijn 13.000 woningen gebouwd in oude kantoorgebouwen, voormalige ziekenhuizen en andere gebouwen. Deze ‘getransformeerde woningen’ waren in 2018 goed voor 14 procent van het totaal aan nieuwe woningen.
Dat blijkt uit onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken.
Vooral in grote steden komen veel huizen en appartementen uit dit soort panden. Tussen 2012 en 2018 zijn er in Amsterdam meer dan 6.000 nieuwe woningen gebouwd in gebouwen die daarvoor ergens anders voor werden gebruikt. In zowel Den Haag als Eindhoven zijn er in die periode meer dan 4.000 getransformeerde woningen bijgekomen.
Woningen in omgebouwde kantoren zijn vaak relatief klein
De huizen zijn over het algemeen vrij klein. In bijna de helft (43 procent) van de gevallen gaat het om een woning van minder dan 50 vierkante meter. Ruim een kwart van de woningen had een oppervlakte van tussen de 50 en 75 vierkante meter.
Bijna de helft (43 procent) van deze woningen komt uit voormalige kantoorpanden. Een op de vijf woningen is gebouwd in gebouwen die voorheen een maatschappelijk doel dienden, zoals ziekenhuizen, scholen en sportclubs. Verder gaat het onder meer om oude winkels, meldt het CBS.
Meer nieuwbouw, maar prijs gaat ook omhoog
Hoewel meer dan een op de zeven nieuwe woningen uit dit soort oude panden komt, blijft vooral de nieuwbouw belangrijk voor de aanwas aan nieuwe woningen. Vorig jaar kwamen er bijna 67.000 nieuw gebouwde woningen bij.
In totaal gaat het in 2018 om 79.585 nieuwe woningen, waarmee het doel is gehaald om dat jaar 75.000 nieuwe woningen te realiseren, benadrukt het ministerie. Dat is ook voor de komende jaren de bedoeling.
Ook voor dit jaar zit het erin dat er zeker 75.000 woningen bijkomen. Vanaf volgend jaar zijn extra inspanningen nodig om de bouwproductie hoog te houden. Het kabinet trekt 2 miljard euro uit om de woningmarkt aan te jagen en de bouw op peil te houden.
Dit is hard nodig omdat de prijzen van nieuwbouwwoningen relatief hard stijgen. Zo klommen prijzen van nieuwbouw in Nederland in het tweede kwartaal van dit jaar met liefst 16 procent, vergeleken met een jaar eerder. Dit terwijl de prijzen van bestaande bouw gemiddeld met 7,2 procent klommen.
In 2020 kan er nog een extra impuls komen die nieuwbouwwoningen duurder maakt. Vanaf medio volgend jaar gelden strengere eisen om huizen energiezuinig en duurzaam te maken. Dit kan de bouwkosten van nieuwbouw met 11,5 procent tot 16,5 procent verhogen, zo meldt Het Financieele Dagblad woensdag op basis van kostenramingen van dataleverancier BDB.
Gemiddeld rekent BDB, dat onder ingenieursbureau Arcadis valt, op een kostenstijging van 15 procent. "Dit prijseffect staat nog los van de inflatie of de hogere cao-lonen. Het gaat om een stevig effect", zegt kostenadviseur Maarten in 't Veld van Arcadis tegen het FD.