Een smartwatch die dankzij biotechnologie ’s ochtends vanaf je nachtkastje naar je toe komt lopen en met z’n zintuigen jouw vitale lichaamsfuncties bijhoudt. Of een vaas die groeit terwijl je ‘m gebruikt.
Het klinkt als fascinerende toekomstmuziek, maar hoe meer designer en kunstenaar Nicole Spit zich ermee bezighoudt, hoe sceptischer ze wordt.
Zulke verre toekomstmuziek is het namelijk niet, zegt ze op de Dutch Design Week tegen Business Insider. “We hebben de techniek al om genetisch gemoduleerde organismes te maken, en die kunnen we ook al combineren met technologie.”
Zelf verdiept ze zich daar sinds een paar jaar in. Ze is van oorsprong industrieel ontwerper, maar houdt zich ook bezig met het onderzoeken van trends.
En hoe meer ze zich in deze trend verdiept, hoe zekerder ze weet: “Het is een kwestie van een paar jaar totdat we levende technologie maken.”
En dat is niet per se positief, vindt ze.
"Met biotechnologie loop je tegen gigantische ethische kwesties aan. Om de technologie te maken, moet je met DNA werken. Maar wat als de stukjes DNA die jij hebt aangepast in de natuur terechtkomen?", zegt ze. Wat voor invloed heeft dat op een ecosysteem?
Ook maakt ze zich zorgen over wat er gebeurt als de grote techbedrijven producten met biotechnologie gaan maken. Op dit moment zijn het vooral wetenschappers die Crispr, een manier om te knippen en plakken in DNA, gebruiken om bijvoorbeeld het DNA van tomaten aan te passen.
"Maar wat als bedrijven als Apple of Google met deze technologie aan de slag gaan? Zij kunnen er bakken met geld tegenaan gooien en met een leger aan advocaten wetgeving omzeilen. Wat krijg je dan voor producten?"
De maatschappij zou dat op dit moment niet erg vinden, denkt Spit, want een wandelende smartwatch willen we allemaal wel.
Om mensen bewust te maken van de risico's, heeft ze met haar bureau Studio Daarhéén een serie voorwerpen gemaakt die goed laten zien wat er mogelijk is met biotechnologie. Ze heeft bijvoorbeeld een slak ontworpen die ramen kan lappen en een levende afstandsbediening. Je kunt ze opladen door ze in voedzame gel te leggen.
De gemene deler: alle voorwerpen van Spit combineren eigenschappen van dieren met technologie.
"Je zou het speculatief design kunnen noemen", zegt ze. De voorwerpen zijn nog niet bruikbaar, maar spreken wel tot de verbeelding. "Ik ga ermee in op wat er over een paar jaar op dit vlak zou kunnen gebeuren."
"Begrijp me niet verkeerd, ik word als designer heel enthousiast van wat er allemaal met de technieken mogelijk is", zegt ze. "Het biedt fantastische mogelijkheden, maar we moeten ook een rationele en kritische kanttekening plaatsen."
Met de voorwerpen hoopt ze mensen er daarom bewust van te maken dat er snel wetgeving nodig is op het vlak van biotechnologie. "Op praktisch vlak, om te voorkomen dat het DNA in de natuur terechtkomt, maar ook op ethisch vlak."
"Kunnen we een levend wezen wel inzetten als smartwatch, afstandsbediening of als camera? Daar moeten we het over hebben, en ik hoop dat mensen dat door mijn voorwerpen gaan doen."