De Amerikaanse staat Nevada moet de komende jaren rekening houden met een flinke financiële kluif: het heeft bouwer van elektrische auto’s Tesla een belastingprikkel beloofd die kan oplopen tot 1,3 miljard dollar.

Elke stad of regio wil grote bedrijven huisvesten. Want die ondernemingen zorgen voor meer banen, ontwikkeling en groei van de lokale economie en uiteindelijk meer belasting. Dus geven steden, regio’s, deelstaten of zelfs landen voordeeltjes aan bedrijven om hun plek te verkiezen boven naburige concurrenten.

Het lijkt dat Tesla, de jonge ontwikkelaar van elektrische luxewagens, die gewoonte heeft uitgebuit. Het bedrijf van oprichter Elon Musk speelde vier Amerikaanse staten tegen elkaar uit en krijgt de komende jaren een belastingmeevaller die kan oplopen tot 1,3 miljard dollar, oftewel 1,2 miljard euro. Het bedrag is de grootste vestigingsprikkel ooit in Nevada en staat in de top 15 in de volledige Verenigde Staten.

Gigafactory

Het draait allemaal om een reusachtige fabriek. Tesla heeft er zelfs een sexy marketingnaam voor bedacht: Gigafactory. Niet om auto’s te assembleren, maar louter om batterijen te produceren, samen met het Japanse Panasonic.

Nevada kwam uiteindelijk als winnaar uit de bus. De komende twintig jaar is Tesla gevrijwaard van belasting op verkopen en de komende tien jaar van vermogensbelasting. Daar komen ook nog eens torenhoge belastingkredieten bij.

Zal het dat wel waard zijn?

Amerikaanse staten hopen met een investering in de autowereld op bloei in de hele economie, schrijft The Verge. De theorie is dat de vestiging van één fabriek leidt tot een toestroom van leveranciers. Die brengen ook weer meer banen mee - meer dan waar de overheid met de eerste belastingprikkel voor betaalde - en al die mensen geven hun geld uit in de lokale detailhandel en horeca. Iedereen behalve dat eerste bedrijf betaalt belasting en zo verdient de overheid de investering weer terug, is het idee.

Nevada schat het aantal banen in de Tesla-fabriek op 6.500. Maar de industrie eromheen kan voor meer dan 22.000 werkplekken zorgen.

Prognoses te positief

Dat model begint overigens al scheuren te vertonen. De lokale krant Reno Gazette Journal deed onderzoek en bracht grote verschillen tussen prognoses en realiteit aan het licht. In 2015 had de fabriek al 700 werknemers moeten hebben, maar slechts 100 waren daadwerkelijk ingehuurd.

Maar de overheid van Nevada zegt dat de cijfers vertekend zijn omdat de prognoses te laat zijn aangepast. Die gingen ervanuit dat de bouw eerder was begonnen. Bovendien zal het aantal banen hard gaan groeien naarmate een groter deel van de fabriek operationeel zal zijn.

Mocht het hele avontuur nadelig uitpakken voor Nevada, dan heeft de staat 'graaimechanismes' ingebouwd in de deal om het geld terug te vorderen.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl