Maatschappelijk zit er nog steeds een groot stigma op het onderwerp neurodiversiteit. Neurodiversiteit betekent simpel gezegd dat elk brein anders functioneert. De meeste mensen hebben een neuro-typisch brein, maar als je bijvoorbeeld ADHD hebt, bipolair, dyslectisch of autistisch bent, noemen we dat een neuro-atypisch brein. Vanwege dit stigma en de discriminatie van neurodivergenten op de arbeidsmarkt, is het belangrijk dat we erover blijven praten en leren hiermee om te gaan.

In eerdere artikelen over de kracht van neurodivergentie en carrière maken met een neurodivergent brein, stelden Saskia Schepers en Rima Abdenabi – beiden neurodivergent en expert op dit gebied – dat het voor neurodivergenten een uitdaging kan zijn om in een neuro-typische werkomgeving goed tot hun recht te komen. Als manager van een neurodivers team is het daarom een absolute voorwaarde om een psychologisch veilige werkvloer te creëren. Maar er is ook een rol voor neurodivergenten zelf weggelegd. Het kan namelijk vermoeiend zijn om je steeds aan te passen als je een neurodivergent brein hebt. Het is belangrijk om goed te weten wat voor jou werkt en wat tegen je werkt. In dit artikel lees je daarom wat je zelf kunt doen op je werk als jij een neurodivergent brein hebt. Met deze 7 tips van Saskia en Rima zul jij vaker pieken op de werkvloer en kun je jouw vaardgheden voor je laten werken.

1. Kies taken of een functie/baan die goed bij jouw brein passen

Het vinden van een baan waar de inzet van jouw kwaliteiten tot het maximale wordt benut, zal ervoor zorgen dat werk voelt als iets waar je energie van krijgt. ADHD’ers staan bekend om hun nieuwsgierigheid, hun kalme houding in een crisissituatie en sociale vaardigheden. Een baan als onderzoeker, agent of hulpverlener zou dan ook goed kunnen passen. ASS’ers (mensen met autisme) staan bekend om hun streven naar perfectie en vermogen om overstijgend te denken. Banen als ontwerper, analist of statisticus passen goed bij al deze kwaliteiten. Salesfuncties met veel dynamiek zijn door het extraverte karakter dan weer minder geschikt voor mensen met een autistisch brein, maar juist meer geschikt voor een ADHD brein dat snel schakelt. 

2. Ontwikkel een neutrale taal

Voor veel neurodivergenten is het benoemen van hun diagnose een drempel en dat is begrijpelijk. De stereotypes zijn nog te hardnekkig en daarom is het ook goed om in een neutrale taal te spreken. Bovendien kán het direct benoemen van jouw diagnose een risico zijn. Je weet namelijk nooit hoe de persoon die tegenover je zit erop reageert. Het is verstandig om dat goed af te wegen. Houd jij niet van onverwachte situaties in vergaderingen? Vraag dan gerust van te voren of jij alvast de stukken kunt ontvangen zodat je je kan voorbereiden. Door dit van tevoren te benoemen (zonder jouw diagnose te benoemen), is degene aan de andere kant van de tafel hier bekend mee en worden er geen aannames gemaakt. Daarnaast ben jij je bewust van iets wat buiten de norm valt en dit stukje zelfkennis kan als zeer positief worden ervaren. 

3. Voed je met gelijkgestemden

Als neurodivergent in een neuro-typische wereld weet je dat jij niet binnen de maatschappelijke hokjes past. Dit kan leiden tot eenzaamheid, maar ook tot een zekere mate van ongemak. Daarom is het belangrijk om connecties te hebben met andere neurodivergenten. De uitwisseling van ervaringen en tips is erg fijn en praktisch. Daarnaast ervaar je een gevoel van “alignment”, op dezelfde golflengte zitten. Zoek eens een neurodiversiteitbijeenkomst op of wellicht zijn er online netwerk/supportgroepen waar jij je bij aan kunt sluiten. In dit soort groepen ben je niet te snel, te traag, te kritisch, raar of bijzonder; dan ben je thuis.

4. Creëer empathie bij collega’s door jouw kennis te delen

Leg uit dat je het weekend moet bijkomen als je meegaat naar de vrijdagmiddagborrel. Als jouw collega’s je uitnodigen voor een drankje, kun je kort en bondig delen dat het niet aan het gezelschap van je collega’s ligt, maar dat je liever niet een heel weekend spendeert aan het bijkomen van dit sociale event waardoor je juist andere activiteiten moet afzeggen. Zonder context wordt er invulling gegeven aan de afwijzing van hun voorstel. Door ze mee te nemen wat er gebeurt als jij over je grens gaat, ontstaat er empathie en dit is belangrijk voor het veranderen van de mindset.

5. Ga op zoek naar dingen waardoor jouw triggers minder worden

Ben jij gevoelig voor licht, geluid, temperatuur of raak je snel afgeleid, dan kan het werken op een kantoor of in een kantoortuin een grote uitdaging zijn. Toch kun je het makkelijker maken door je te verdiepen in je triggers. Die verschillen wel per neurotype. Geluid kun je bijvoorbeeld reduceren door loops te dragen (dempende oordopjes die ruis wegnemen) of je kunt helemaal geluidloos gaan met een noise cancelling headphone. Raak jij snel afgeleid en blijf je te lang plakken bij het koffiezetapparaat, dan werkt body doubling (iemand die aanwezig is bij jou die je challenged om je project of opdracht af te maken. Een soort van stok achter de deur, waardoor je lekkerder in je werk blijft) misschien goed voor jou. Mocht het allemaal nog steeds te veel energie kosten, maak thuiswerken dan vooral bespreekbaar en probeer zo goed mogelijk uit te leggen waarom dit beter werkt dan op kantoor.

6. Ken de voordelen van neurodivergenten

Autisten kunnen heel snel schakelen, ADHD-ers hebben een hyperfocus en neurodivergenten zijn soms flexibeler dan mensen met een neuro-typisch brein. Benoem deze voordelen vooral en maak ze concreet met een werksituatie. Want iedereen mag weten dat jij unieke waarde kunt toevoegen aan het team waarin je werkt.

7. Leer je neurodivergente brein goed kennen

Weet jij hoe je het optimale uit je brein kunt halen? Saskia Schepers schreef ‘Als alle breinen werken’, een boek wat een handig hulpmiddel is en dat goed inzicht geeft in hoe jouw brein werkt. Door het invullen van de breinhandleiding in het boek word je je bewust van de triggers voor jouw neurodivergente brein. Het is ook een makkelijk praatstuk voor teamleden waarmee je samenwerkt om bepaalde dingen bespreekbaar te maken.

Bij Yacht geloven we dat jij verandering kunt brengen door jezelf te blijven. Omarm daarom je unieke set aan eigenschappen. Wil je meer lezen over neurodivergentie? Download dan hier het whitepaper van Yacht.