- Nederlandse startups haalden afgelopen jaar 2,3 miljard euro op bij geldschieters, blijkt uit nieuw onderzoek.
- Dat is ruim 20 procent meer dan in 2023, toen groeibedrijven nog 1,9 miljard euro uit de markt haalden.
- Toch valt het resultaat tegen, meent de betrokken analist Thomas Mensink. “Ik had een sterkere groei verwacht.”
- Lees ook: Dit zijn de 10 grootste investeringen in Nederlandse techbedrijven in 2024: €3,4 miljard naar groeibedrijven
Nederlandse startups hebben in 2024 zo’n 2,3 miljard euro aan groeifinanciering opgehaald bij geldschieters. Dat meldden brancheclub voor startups de Dutch Startup Association (DSA) en een trits andere organisaties dinsdagavond.
Het gaat om een stijging van meer dan 20 procent ten opzichte van 2023, toen startups 1,9 miljard euro ophaalden bij investeerders. Het daadwerkelijk geïnvesteerde bedrag kan bovendien nog hoger blijken uit te vallen, omdat niet van alle deals de omvang van de financiering bekend wordt gemaakt.
De DSA meldt op basis van geïnformeerde schattingen” dat het opgehaalde bedrag in feite 2,5 miljard euro zou kunnen bedragen.
Grootste investering ging naar Picnic
Bezorgsupermarkt Picnic haalde afgelopen jaar het hoogste bedrag op (355 miljoen euro), gevolgd door halfgeleiderbedrijf Nearfield Instruments (135 miljoen euro) en softwarebedrijf Mews (110 miljoen dollar), zo valt te zien in onderstaande tabel.
Het jaar 2024 gaat de boeken in als het op twee na beste jaar ooit voor de financiering van startups in Nederland. Alleen in 2021 (5,4 miljard euro) en 2022 (2,9 miljard euro) wisten Nederlandse startups meer kapitaal los te peuteren bij durfinvesteerders.
De oorlog in Oekraïne en de gestegen rentes zorgden er na 2022 wereldwijd voor dat investeerders hand op de knip hielden, wat resulteerde in een dip in 2023. Zoals nu blijkt, is de startupbranche dus alweer uit het grootste dal geklommen.
Financiering van Nederlandse startup: afvlakking in de loop van 2024
Wie daarentegen op kwartaalniveau inzoomt op afgelopen jaar, krijgt een heel ander beeld. De stijging ten opzichte van 2023 is volledig op het conto te schrijven van een succesvol eerste kwartaal, toen startups ruim 1 miljard euro ophaalden. Dit kwam weer hoofdzakelijk door drie techbedrijven - Picnic, Mews en DataSnipper - die gezamenlijk 565 miljoen euro ophaalden.
In het tweede kwartaal daalde de totale financiering naar een tegenvallende 430 miljoen euro, gevolgd door 424 miljoen euro in het derde kwartaal.
Afgelopen kwartaal, zo blijkt nu, bleef de teller staan op 460 miljoen euro. Dit is een daling van bijna 30 procent ten opzichte van het vierde kwartaal in 2023, toen startups volgens de DSA nog 576 miljoen euro ophaalden.
Als je alle niet-gepubliceerde investeringen en schattingen van de onderzoekers erbij optelt, zoals te zien in onderstaande tabel, blijkt dat het vierde kwartaal van 2024 zelfs het slechtste laatste jaarkwartaal voor startups was sinds 2018.
Dat is opvallend, want indertijd waren startups in ons land een nog veel minder ingeburgerd fenomeen dan nu. Startups halen in de regel juist meer kapitaal op in het laatste kwartaal van het jaar.
In het slotkwartaal van 2024 viel echter ook het aantal deals terug met een totaal van 85, tegen 114 in het vierde kwartaal van 2023.
Wel meer investeringen in kleine startups
Wel blijkt dat geldschieters afgelopen kwartaal negentien kleinere investeringen onder de 1 miljoen euro hebben gedaan, waarmee dit het hoogste aantal van het jaar is gebleken. Dat is goed nieuws, aangezien er in de startupwereld juist vaak wordt geklaagd dat investeerders maar zelden geld steken in beginnende bedrijfjes, waardoor die minder overlevingskansen hebben. Het risico van investeringen in kleine startups is vaak groter, omdat vaak nog maar moet blijken of dergelijke bedrijven een goed verdienmodel hebben.
Toch, in het laatste kwartaal van 2023 lag ook het aantal zogenoemde vroegefasedeals met 43 stuks beduidend hoger.
Een lichtpuntje was er afgelopen kwartaal dan weer wel voor de duurzaamheidsbranche. Veel groene bedrijven wisten afgelopen kwartaal grote miljoeneninvesteringen op te halen. Zo wist eiwitontwerper Cradle afgelopen kwartaal zo'n 70 miljoen euro op te halen en vloeide 30 miljoen euro toe naar kweekvleesproducent Meatable.
Zwakke markt voor verkoop van startups raakt financiering
Volgens Thomas Mensink, namens startup-bureau Golden Egg Check als onderzoeker betrokken, lijdt de algehele financieringsmarkt voor startups onder een slecht verkoop- en beursklimaat. "De exit- [bedrijfsverkoop, red.] en beursmarkt is heel onrustig", zegt Mensink tegen Business Insider Nederland.
"Het businessmodel van durfinvesteerders zit 'm in het verkopen van aandelen in startups voor vijf, tien of zelfs twintig keer de aankoopwaarde. Als je niet weet wanneer je weer van een bedrijf af kan, is het lastiger om nu te investeren. Als durfinvesteerder ga je dan minder deals sluiten."
Begin 2024 dachten Mensink en zijn onderzoeksteam nog dat een "nieuwe groeifase" voor startups was aangebroken. Toch stelt Mensink een jaar later enigszins "teleurgesteld" te zijn. "Op jaarniveau is de groeifase wel uitgekomen, dus we mogen niet klagen. Toch had ik een sterkere groei verwacht, omdat ik dacht dat de exitmarkt wel weer zou aantrekken. Na het eerste kwartaal leek het erop dat er sprake was van een nieuwe golf van grote financieringsrondes. Uiteindelijk bleken juist minder deals en grote financieringsrondes te komen."
Voor 2025 verwacht Mensink een min of meer vergelijkbaar resultaat qua startup-investeringen als afgelopen jaar. "Opnieuw hangt het er vanaf wat de exitmarkt gaat doen. Afgelopen jaar was er misschien wel veel geopolitieke onzekerheid, met de Amerikaanse verkiezingen. Nu bekend is dat Trump weer aan de macht komt in de VS, is er op dat vlak in ieder geval duidelijkheid. Het zou kunnen dat investeerders daardoor weer plannen gaan maken op basis van de huidige situatie."