- Nederland breidt de exportbeperking van chipmachines naar buiten de EU verder uit.
- Dat laat minister Reinette Klever van Buitenlandse Handel weten.
- Voor ASML betekent het dat het voortaan een vergunning voor export moet aanvragen bij de Nederlandse regering in plaats van in de VS.
- Lees ook: Topman ASML kritisch op steeds verdergaande exportbeperkingen voor China
Nederland breidt de exportbeperking van chipmachines naar buiten de EU verder uit, laat minister Reinette Klever van Buitenlandse Handel weten. Ook voor de uitvoer van oudere machines van ASML zal een vergunning moeten worden aangevraagd.
“Ik neem deze beslissing voor onze veiligheid. We zien dat door technologische ontwikkelingen er meer veiligheidsrisico’s zijn bij de export van deze specifieke productieapparatuur. Zeker in de huidige geopolitieke context”, aldus Klever.
De bewindsvrouw volgt hiermee het voorbeeld van de Verenigde Staten. Dat land maakt zich grote zorgen over de militaire mogelijkheden die ook deze oudere chipmachines bieden aan landen als China. Over de aanscherping was al langer overleg met Washington.
Sinds vorig jaar september gelden al Nederlandse restricties voor de export van chipmachines. Sindsdien geldt een nationale vergunningsplicht voor bepaalde machines waaronder de meest geavanceerde Deep Ultra Violet (DUV) immersie lithografie en depositie.
Voor ASML verandert er niet zoveel. Voorheen moest de chipmachinemaker uit Veldhoven voor de export van deze minder moderne machines al een vergunning aanvragen bij de Amerikaanse regering. Dat moet vanaf nu bij de Nederlandse overheid, aldus een woordvoerder van Klever.
CEO Christophe Fouquet van ASML vindt dat een door de VS geleide campagne om de export van de Nederlandse chipmachinemaker naar klanten in China te beperken in de loop van de tijd “economisch gemotiveerd” is geworden. “Ik denk dat het steeds moeilijker wordt om te beweren dat dit om nationale veiligheid gaat”, zei Fouquet vorige week op een conferentie.
Analisten: markt voor onderhoudsdiensten blijft groot
Het is een lichtpunt dat de regering bij de uitgebreide exportbeperkingen voor chipapparatuur niets zegt over onderhoudsdiensten, zegt ING-analist Marc Hesselink.
"Dat is positief. Het zou natuurlijk ook gek zijn geweest als dat zo zou zijn geweest", aldus Hesselink. Bij zo'n beperking van onderhoudsdiensten bestaat volgens hem ook het gevaar dat bedrijven in China zelf de kennis ontwikkelen om ASML-machines draaiende te houden, terwijl het Veldhovense bedrijf dat altijd zelf in de hand wil houden. "Dat zou nog altijd heel moeilijk zijn, maar de kans bestaat."
ASML moet van Den Haag exportvergunningen aanvragen voor meer soorten machines die werken met zogeheten deep ultraviolet (DUV) immersielithografie.
Vooralsnog zijn de "werkpaarden" van ASML, uit een oudere generatie DUV-machines, niet getroffen door handelsbeperkingen. Chinese klanten hebben juist veel van dit soort machines gekocht. De restricties zijn tot nu toe dus slechts van invloed op een klein deel van de omzet van ASML, wat het bedrijf zelf ook zei. Maar de toenemende handelsspanningen tussen de Verenigde Staten en China zorgden de afgelopen jaren wel voor meer onzekerheid in de sector, stipt Hesselink aan.
Analist Jos Versteeg van InsingerGilissen noemt het een "misverstand" als mensen denken dat de Chinese markt voor ASML wegvalt. "Amerika heeft de markt voor chips eigenlijk opgedeeld in de 'leading edge' enerzijds en de markt voor oudere chips anderzijds. Maar die markt voor eenvoudigere chips is heel groot want het is niet zo dat nieuwere chips de oudere vervangen. En oudere machines van ASML draaien nog gewoon door en kosten ook tientallen miljoenen euro's."