- Nederland scoort relatief hoog op een ranglijst voor belastingparadijzen van Tax Justice Network, een lobbyclub die strijdt tegen belastingontwijking.
- In 2022 behalen we een dubieuze twaalfde plek, waarmee we het ‘slechter doen dan bijvoorbeeld de Kaaimaneilanden. In 2018 stonden we nog op plek veertien.
- In Nederland is het vooral moeilijk te achterhalen wie belanghebbenden zijn, waardoor het makkelijker wordt op vermogen te verbergen en criminelen op te sporen.
- Lees ook: Topeconoom Piketty pleit voor internationale zwarte lijst voor belastingontduikers
Nederland staat in de top 20 van de belangrijkste belastingparadijzen ter wereld. Volgens de organisatie Tax Justice Network, in samenwerking met Oxfam Novib, neemt Nederland de twaalfde plaats op die ranglijst in. Tax Justice Netwerk is een belangenorganisatie van onderzoekers en activisten die strijden tegen belastingontwijking en belastingparadijzen.
Koplopers in die zogeheten Financial Secrecy Index 2022 zijn de Verenigde Staten, Zwitserland, Singapore, Hongkong en Luxemburg.
Deze tweejaarlijkse ranglijst beoordeelt landen op basis van hun juridische en financiële systemen en in hoeverre die gebruikt kunnen worden door personen en bedrijven om vermogens te verbergen en geld wit te wassen.
Nederland schoof op van plek veertien in 2018 naar plek twaalf. De onderzoekers stellen dat we het daarmee slechter doet dan beruchte belastingparadijzen als de Kaaimaneilanden en Cyprus.
De onderzoekers wijzen daarbij op gebrek aan transparantie op het gebied van "uiteindelijke belanghebbenden". Geheimhouding op dit specifieke punt helpt de rijkste personen, criminelen en bedrijven om hun vermogens te verbergen.
In Nederland kunnen daardoor sancties, zoals het bevriezen van activa en het belemmeren van financiële transacties, worden ontlopen omdat er onvoldoende zicht is op bezittingen. Ook valt de eigenaar van een in Nederland gevestigd bedrijf vaak niet goed te achterhalen, aldus het onderzoek.
Het aandeel van Nederland in juridische diensten dat wordt verleend aan niet-ingezetenen op de wereldmarkt, is met 87 procent hoog. En Nederland heeft een "tamelijk hoge" score van 64,63 op geheimhouding.
UBO-register moet helpen belastingontduiking tegen te gaan
Het gebrek aan transparantie kwam Nederland op kritiek te staan toen de overheid 400 miljoen euro aan vermogen bevroor van Russische bedrijven en oligarchen, terwijl volgens het FD hier naar schatting 80 miljard euro geparkeerd staat.
Volgens econoom Edin Mujagic is het in Nederland moeilijk te achterhalen aan wie vermogen uiteindelijk toebehoort. “Vaak is het eigendom van een bedrijf, dat weer eigendom is van een BV, al dan niet gevestigd in een ander land."
Overigens is Nederland wel bezig met een inhaalslag om te achterhalen wie de uiteindelijke eigenaren zijn bij bedrijfsconstructies. Sinds 27 maart 2022 is het voor mensen die een belang hebben van meer dan 25 procent in een bv of andere organisaties zoals stichtingen, verplicht om ingeschreven te staan in het zogenoemde UBO-register. UBO staat voor Ultimate Benifical Owners.
Het UBO-register vloeit voort uit nieuwe Europese regelgeving ter voorkoming van belastingontduiking, fraude en terrorismefinanciering.