Een jaar lang leefden ze als ratjes in een laboratorium, vierhonderd kilometer boven de aarde. Ze hadden geen vaste grond onder de voeten, kenden geen onder of boven, leefden van proef naar proef. Het experiment is bijna voorbij. De Amerikaan Scott Kelly en de Rus Michail Kornienko keren in de nacht van dinsdag op woensdag terug uit het internationale ruimtestation ISS.

Wanneer ze het luik van het ISS achter zich dicht doen, hebben Kelly en Kornienko er 342 dagen aan een stuk gewoond. Hun voorgangers, onder wie de Nederlander André Kuipers, bleven er ongeveer een half jaar.

De missie moet duidelijk maken hoe lichaam en geest omgaan met zo’n lange tijd van afzondering in gewichtloosheid. Hoe hard ruimtevaarders tijdens hun missie ook trainen, hun spieren gaan achteruit en botten beginnen te ontkalken. Ook de ogen worden minder. Kuipers, die topfit en kerngezond was, had na zijn landing veel moeite om weer te lopen.

Ook Kelly voelde dat. “De ruimte is zwaar. Je kunt er nooit tussenuit, je kunt nooit naar buiten. Het is dag na dag hetzelfde voor een hele lange tijd”, zei hij op zijn laatste persmoment vanuit het ISS.

Reis naar Mars

Het onderzoek moet de weg banen voor een reis naar Mars over tientallen jaren. Dat zal heen en terug minstens anderhalf jaar duren. De omstandigheden zullen veel zwaarder zijn dan in het ISS. Toch is Kelly optimistisch: “Een reis naar Mars is duidelijk haalbaar.”

Vooral Kelly is het ideale proefkonijn voor wetenschappers op aarde. Hij heeft namelijk een eeneiige tweelingbroer, Mark. Die heeft dezelfde genen, dezelfde achtergrond, hetzelfde leefpatroon en dezelfde opleiding.

Bovendien is Mark ook astronaut. Scott ging de ruimte in, Mark bleef het afgelopen jaar op de aarde. Hun lichamen kunnen goed met elkaar worden vergeleken.

Wereldrecord

Een wereldrecord hebben Kelly en Kornienko overigens bij lange na niet gehaald. De Sovjet-Unie en Rusland stuurden in de jaren tachtig en negentig geregeld mensen ongeveer een jaar de ruimte in.

Zo woonde de Rus Valeri Poljakov van januari 1994 tot maart 1995 in het ruimtestation Mir, een periode van 437 dagen. Een paar jaar later ging een Rus 380 dagen naar de Mir.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl