ANALYSE – Ongeveer een maand geleden bedacht columnist Farhad Manjoo van The New York Times een nieuwe term voor de vijf techbedrijven die in toenemende mate invloed uitoefenen op ons leven: The Frightful Five, ook wel bekend als Apple, Google, Microsoft, Amazon en Facebook.
Wie stond er bovenaan? Amazon.
Het argument van Manjoo was dat hij voelt dat hij steeds afhankelijker wordt van Amazon, als hij spullen koopt of vermaak zoekt voor z’n familie. Dat is inderdaad het geval.
Maar ik zou willen betogen dat de invloed van Amazon verdergaat, verder dan welke bedrijf binnen of buiten de techwereld dan ook. Amazon krijgt steeds meer vat op ons gehele leven.
Dit roept vragen op over de macht en invloed van het techbedrijf – vragen die we eerder niet hoefden te stellen.
De invloed van Amazon
Het meest recente voorbeeld is de aankoop van supermarktketen Whole Foods voor bijna 14 miljard dollar. We wisten al dat Amazon geïnteresseerd is in diensten van supermarkten, getuige de bezorgservice Amazon Fresh en investeringen in enkele futuristische winkels zonder kassapersoneel.
Maar de aankoop van Whole Foods is van een andere orde: een subtiel signaal dat de online gigant zich kan nestelen in de wereld van fysieke winkels en hele ketens kan opslokken.
Laten we eens breder kijken op welke terreinen Amazon invloed uitoefent:
- Cloud computing. Amazon Web Services levert een gigantisch netwerk van computerservers waarop vele apps en websites draaien die je dagelijks gebruikt zoals Netflix.
- Kunstmatige intelligentie. Amazon is toonaangevend in artificial intelligence dankzij de spraakassistent Alexa, die voorop loopt in de wereld van spraakgestuurde computers.
- Logistiek. Via Amazon Air wil Amazon eigen drones en vliegtuigen inzetten om goederen te bezorgen. Het bedrijf experimenteert ook met zelfrijdende trucks. Velen stellen dat Amazon op een gegeven moment zonder de dienstverlening van UPS, FedEX of andere postdiensten kan bij de aflevering van pakketjes.
- Entertainment. Amazon heeft miljoenen gestoken in eigen tv-programma's en series. Het bedrijf heeft een eigen streamingmuziekdienst en je kunt online muziek en video kopen via Amazon.
- Voeding. In de Verenigde Staten is Amazon op weg om één van de grootste supermarktbedrijven te worden, met de combinatie van de keten Whole Foods, de futuristische modelsupermarkten en bezorgdienst Fresh.
- Gezondheid. Volgens CNBC denkt Amazon erover om in de distributie van medicijnen te stappen.
- E-commerce (online shoppen). Deze behoeft geen uitleg.
Maar dit is niet alles. De invloed van Amazon strekt zich via de persoonlijke investeringen van oprichter en topman Jeff Bezos nog breder uit.
- Media. Bezos is eigenaar van The Washington Post en heeft een klein belang in Business Insider.
- Ruimtevaart. Bezos is eigenaar van een ruimtevaartbedrijf, Blue Origin, dat raketten maakt die opnieuw gebruikt kunnen worden.
Vergeleken met de firma die in de jaren 90 online boeken verkocht, doet Amazon inmiddels bijzonder veel dat het dagelijkse leven van consumenten raakt. Het wordt steeds lastiger om dingen te bedenken waar Amazon geen invloed op heeft.
Afhankelijk van Amazon
Er komen potentieel beangstigende vragen op, als de invloed van Amazon blijft toenemen. Is het gezond dat één conglomeraat zoveel controle heeft over industrieën waar mensen van afhankelijk zijn. Hoe wordt die macht gecontroleerd? ...als dat überhaupt gebeurt.
Toegegeven: het is een beetje vroeg om hier serieus over te beginnen. De meeste bedrijfstakken waarin Amazon actief is, worden nog gedomineerd door klassieke bedrijven.
Maar de reactie van beurshandelaren op de aankoop van Whole Foods, afgelopen vrijdag, sprak boekdelen. De kans neemt toe dat we in een wereld terechtkomen waar alles een digitaal laagje heeft. En het bedrijf dat het best gepositioneerd is om dat digitale laagje te leveren heet Amazon. Geen enkel ander bedrijf kan Amazon echt beconcurreren op dit vlak.
Kortom, er is sprake van een sterke machtsconcentratie bij één conglomeraat. En dat maakt Amazon een bedrijf om beducht voor te zijn.
Deze column vertegenwoordigt niet noodzakelijk de mening van Business Insider.