Dat het Rijk vorig jaar ruim 11 miljard euro heeft overgehouden, betekent niet dat de belastingen verder omlaag kunnen. Of dat bijvoorbeeld onderwijs, zorg en veiligheid op nog meer extra geld kunnen rekenen.
Het is ook belangrijk om de staatsschuld af te lossen, zodat “Nederland een appeltje voor de dorst” heeft, zegt minister Wopke Hoekstra van Financiën. “Ik begrijp best dat u nog meer wilt”, aldus de minister, maar “we doen al heel veel”.
Nu de economie bloeit, wil hij ook de schuldenlast terugbrengen. “We weten uit het verleden dat goed weer ook snel kan omslaan, en er zijn aanzienlijke risico’s. Denk aan de Brexit.”
Hoekstra wil “voorkomen dat we dan direct weer moeten bezuinigen” op klimaat en defensie en “al die onderwerpen die we belangrijk vinden”. En: “Let wel: we zijn echt nog niet op het punt waar we voor de crisis zaten.”
Dat de uitgaven en de inkomsten van de schatkist afgelopen jaar zo zijn meegevallen, is overigens niet te danken aan het opzettelijk drukken van de verwachtingen, verzekert de minister. Die in het verleden toegepaste truc, “het zogenaamde behoedzaam ramen, dat doen wij niet. We ramen zo realistisch mogelijk.”
Uit de jongste ramingen voor de economie van het Centraal Planbureau (CPB) blijkt dat de Nederlandse economie op een lager toerental draait dan de afgelopen jaren, maar de koopkracht lijdt daar niet onder. Nog altijd gaan vrijwel alle Nederlanders er dit jaar financieel op vooruit. De koopkracht neemt met gemiddeld 1,6 procent toe.
Waar de economie sinds 2015 steevast met 2 procent of meer per jaar groeide, raamt het CPB voor dit jaar en volgend jaar een groei van 1,5 procent. "Nog steeds een net percentage voor een land als Nederland", gaf CPB-directeur Laura van Geest begin maart aan.
De vertraging heeft volgens het CPB te maken met toegenomen internationale onzekerheden, zoals het handelsbeleid van de Verenigde Staten, de brexit en de staat van de Chinese economie.
De lagere economische groei is volgens het planbureau geen reden voor "paniekvoetbal", maar juist om koers te houden. Door bijvoorbeeld te bezuinigen kan het kabinet de situatie juist verergeren. "In tijden van onzekerheid is het van belang om niet nog meer onzekerheid toe te voegen", aldus Van Geest.