ArcelorMittal was de druppel, vorig jaar. Wat heb je aan een AEX met zo’n
“Luxemburgs-Frans-Spaans-Indiase potpourri”, schreven
we . “Een index met dat soort bedrijven zegt niet veel over de kracht en
gezondheid van het Nederlandse bedrijfsleven”.

Hoogste tijd voor een chauvinistisch mandje aandelen. De ‘Echte Amsterdamse
Index’, of EAX. We hakten rücksichtslos in de hoofdfondsen van de
Amsterdamse beurs.

Niet alleen Indiase staalbedrijven moesten er aan geloven. Alle
(half)buitenlandse bedrijven vlogen er uit. In de EAX dus geen Royal Dutch
Shell, Unilever (beiden half Brits) of Fortis (Belgisch). Ook veredelde
beleggingsfondsen als Aegon, Corio en Wereldhave kregen geen plek in het
mandje.

Verder volgden we de spelregels van de AEX. De EAX bestaat uit de 25
(Nederlandse) bedrijven met de hoogste handelsomzet in het voorgaande jaar
(zie kader rechts EAX 2008). De weging werd bepaald door de (vrij
verhandelbare) marktkapitalisatie, dat wil zeggen het aantal aandelen maal
de beurswaarde. Geen fonds kreeg een weging hoger dan vijftien procent.

In 2007 was chauvinistisch beleggen ongustig
Dat was in januari 2008. Terugkijkend moesten we toen vaststellen dat een
belegger die het EAX-mandje had gekocht, er in 2007 bekaaid was afgekomen,
met een verlies van 17 procent. De AEX deed het dat jaar met een verlies van
10 procent minder slecht.

Ondertussen zijn we twaalf maanden verder. Hoe heeft de EAX zich door het
afgelopen rampjaar heengeslagen? Opvallend sterk. Natuurlijk, ook de Echte
Amsterdamse Index heeft flink moeten inleveren. Op 20 januari 2009 stond de
EAX op 66,2 punten. Dat is een verlies van 38 procent ten opzichte van 17
januari 2008 (de geboortedag van de EAX en derhalve stond hij toen op 100).

Maar de AEX deed in diezelfde periode met een verlies van 47 procent nog veel
slechter. Beleggen in Hollands Glorie was dus zo slecht nog niet. Het
Nederlandse bedrijfsleven deed het de afgelopen twaalf maanden minder
beroerd dan de hoofdindex leek te suggereren.

Dat is vooral te danken aan het feit dat Fortis als Belgisch bedrijf ontbreekt
in onze EAX. Dat fonds daalde in 2008 ongeveer 95 procent in waarde. De EAX
had daar geen last van. Het buitenspel zetten van Aegon blijkt terugkijkend
ook een gouden greep.

Goedpresterende fondsen
Verder kon de EAX profiteren van een aantal leuk presterende kleintjes.
Vopak, bijvoorbeeld, niet in de AEX maar wel in onze index, was de afgelopen
twaalf maanden een van de best presterende hoofdfondsen.

Hetzelfde geldt voor Unilever en in mindere mate voor Reed-Elsevier, maar die
fondsen zitten als half-Brits bedrijven juist niet in de EAX. Aan de andere
kant: het goed presterende Ahold weegt zwaarder in de EAX dan in de AEX.

We blijven de EAX het komende jaar volgen. Maar net als jaarlijks met de AEX
gebeurt, is het wel tijd voor wat onderhoud aan onze index. Op basis van de
handelsomzetten van 2008, en de huidige marktkapitalisaties hebben we een
nieuwe selectie gemaakt.

In de EAX van 2009 (zie kader) zijn Wavin en Océ verdwenen, vanwege te dunne
omzetten. Corporate Express was na de overname in 2008 al geschrapt.
Air-France komt in maart in de AEX, maar krijgt vanwege de Franse
meerderheid geen plaats in de EAX. Hetzelfde geldt voor het buitenlandse
AMG.

Wel verwelkomen we de Hollandse pareltjes Smit en Imtech. Het derde nieuwe
fonds is SNS Reaal. Ook de wegingen van de fondsen veranderen. Door de
koersval van ING weegt dat fonds niet langer het zwaarst. Die eer is nu voor
KPN, dat als enige fonds wordt afgekapt op de maximale weging van 15
procent. Ook Philips kruipt voor ING.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl