De Duitse bondskanselier Angela Merkel (CDU) ziet niets in een EU-lidmaatschap van Turkije.
“Ik zal mijn standpunt met mijn Europese collega’s bespreken. Hopelijk zijn we het eens, zodat we de toetredingsgesprekken kunnen stopzetten”, zei Merkel in een debat met haar Duitse rivaal Martin Schulz (SPD).
Schulz liet weten hetzelfde te doen als hij bondskanselier was.
Gesprekken over een toekomstige eventuele toetreding tot de EU startten in 2005, maar liggen al maanden nagenoeg stil door de politieke ontwikkelingen in Turkije. De rechtsstaat en persvrijheid in Turkije liggen zwaar onder vuur sinds de couppoging van vorig jaar en de daaropvolgende noodtoestand. Duizenden critici van het regime zijn opgesloten of ontslagen.
De Europese Commissie en de EU-lidstaten wilden de onderhandelingen lange tijd officieel niet stoppen, omdat zij vrezen dat Turkije de vluchtelingendeal opzegt. Maar na het referendum in april zijn veel landen kritischer.
Het referendum werd nipt gewonnen door het ja-kamp van president Erdogan. Daarmee is de weg vrijgemaakt voor veranderingen in de grondwet die de president meer macht geven.
Financiële steun bevriezen
Met name in Duitsland gaan steeds meer stemmen op om de gesprekken met de kandidaat-lidstaat stop te zetten. Zo wil de Duitse minister van Buitenlandse Zaken Sigmar Gabriel (SPD) wdat de Europese Unie kort op de financiële steun aan Turkije.
Gabriel schreef dat in een brief aan de EU-buitenlandchef Federica Mogherini, meldde Der Spiegel begin augustus.
Volgens Der Spiegel had Gabriel in de brief aangevoerd dat het beleid van president Erdogan "volledig in strijd is met onze Europese waarden en vereist dit een duidelijk antwoord''. Gabriel stelt daarom voor de toetredingssteun voor Turkije te verminderen.
Het zou moeten worden beperkt tot voorzieningen om de democratie en rechtsstaat te bevorderen. Tevens moet de Europese Investeringsbank geen nieuwe zaken meer aangaan met Turkije, volgens Gabriel.
CSU-leider Horst Seehofer, CDU-partijvoorzitter Julia Klöckner en FDP-leider Christian Lindner spraken zich onlangs ook uit voor een stop van de toetredingssteun voor Turkije. Het land zou in totaal 4,45 miljard euro krijgen in de periode 2014 tot 2020. Daarvan is slechts een klein deel tot dusver uitbetaald.
Erdogan: stem tegen Merkel
Erdogan roert zich ondertussen ook. Hij riep de ongeveer 3 miljoen stemgerechtigde Turken die in Duitsland wonen op om niet op de CDU, de partij van bondskanselier Merkel en nog enkele andere partijen te stemmen. "Zij zijn de vijanden van Turkije. Steun de partijen die niet tegen Turkije zijn", aldus de president.
Erdogan beschuldigde Duitsland ook van "schending van EU-verdragen". Dit vanwege eerdere uitlatingen van Merkel over het bevriezen van de onderhandelingen over Turkse toetreding tot de EU en het visumvrij reizen van Turken naar EU-landen.