Nerds dragen een bril – dat is tenminste wat de samenleving ons deed geloven toen we opgroeiden. In tv-series en films droegen de slimme mensen vrijwel altijd een bril.
Waarschijnlijk kan je jezelf ook wel wat intelligente klasgenoten voor de geest halen die een bril droegen.
Er is een aantal theorieën waar die associatie vandaan komt. Zo stelt één theorie dat kinderen die slechter kunnen zien, vaker vooraan zitten. Het is voor hen makkelijker om de rest van de klas te negeren waardoor ze zich beter kunnen concentreren op de lesstof.
Een andere theorie stelt dat je er onmiddellijk anders uitziet als je een accessoire draagt op je gezicht en daardoor een outsider wordt. En kinderen zijn lang niet altijd aardig tegen outsiders.
Omdat ze niet erg populair zijn, steken kinderen met brillen hun neus maar in de boeken. Daarnaast doen kinderen die niet goed zien, minder vaak aan sport en raken ook daardoor geïsoleerder, is te lezen in een artikel in Inverse.
Verband bijziendheid en cognitief functioneren
Maar nieuw onderzoek dat is gepubliceerd in het tijdschrift Nature Communications toont aan dat de relatie tussen slecht zien en intelligentie ook op genetisch niveau kan liggen. Het onderzoek vond een verband tussen 'mypoia' - de wetenschappelijke term voor bijziendheid - en beter cognitief functioneren.
De onderzoekers onder leiding van Gail Davies van The University of Edinburgh hebben gegevens geanalyseerd van meer dan 300.000 mensen tussen de 16 en 102 jaar oud die mee hebben gedaan aan eerdere onderzoeken in Europa, Noord-Amerika en Australië.
"Het onderzoek, het grootste naar cognitief functioneren ooit, heeft veel genetische eigenschappen geïdentificeerd die bijdragen aan de erfelijkheid van het denkvermogen", zegt Davies. In zijn totaliteit zijn er 148 stukjes DNA die in verband worden gebracht met beter cognitief functioneren, van 58 stukjes is nooit eerder melding gemaakt.
Een van de uitkomsten was dat intelligentere mensen een 30 procent grotere kans hadden op genen die in verband worden gebracht met verminderd gezichtsvermogen.
Betere mentale gesteldheid en langer leven
De genen waarvan wordt aangenomen dat ze bijdragen aan een hogere intelligentie, worden ook gelinkt aan het beter functioneren van het hart, verminderd risico op longkanker, betere mentale gesteldheid en een langer leven.
Het onderzoek heeft niet gekeken daar de oorzaak van die verbanden. Volgens een andere hoofdonderzoeker, Ian Deary, is er meer onderzoek nodig om het grotere geheel te zien, maar kunnen de resultaten helpen hersenziekten zoals Alzheimer beter te begrijpen.
"We moeten de onderzoeksresultaten ook nauw bestuderen om te kijken wat die ons kunnen vertellen over het begrip van de verminderde cognitieve functie bij ziektes en op hogere leeftijd", zegt hij.
Het onderzoek was niet het eerste dat een verband vond tussen slechte ogen en cognitieve vermogens. Myopia is vaker in verband gebracht met intelligentie. Zo blijkt uit een in 1988 in The Lancet gepubliceerd onderzoek onder 5.943 18-jarige mannen met slechte ogen en 9.891 mannen met goede ogen. De bijziende mannen behaalden duidelijk hogere testscores en hadden een hoger opleidingsniveau.
Advocaat raadt bril aan tijdens strafproces
De exacte redenen daarvoor zijn niet bekend en het is ook belangrijk op te merken dat intelligentie iets subjectiefs is en nagenoeg onmogelijk om te meten. Ook zijn er vele factoren, zowel genetische als omgevingsfactoren, die bepalen hoe goed hersens functioneren.
Maar het is duidelijk dat de associatie voorlopig wel zal blijven bestaan. Er is bewijs dat het dragen van een bril - of dat nu nodig is of niet - mensen laat denken dat je intelligenter bent. Daarom raden advocaten hun cliënten aan een bril te dragen tijdens een strafproces.
Met andere woorden, of het nu echt door de genen komt of niet, een bril is een makkelijk item om je intelligentie mee op te krikken. Met bril hebben mensen een duidelijke positieve perceptie van je intellectuele vermogens.