- Het aantal verkochte nieuwe en tweedehands elektrische auto’s neemt nog steeds toe, maar de particulier twijfelt.
- Dat meldt brancheorganisatie BOVAG op basis van de EV Marktmonitor.
- Volgens de organisatie loopt de markt het risico in te storten, als de overheid niet ingrijpt met een duidelijk beleid en mogelijk subsidies.
- Lees ook: Een tweedehands elektrische auto kopen in 2025? Geen subsidie meer, mogelijk wel interessante koopjes door prijsdruk
ANALYSE – Als het aan brancheorganisatie BOVAG ligt, zorgt de overheid snel meer zekerheid voor kopers van elektrische auto’s. Aankoopsubsidies om de particuliere verkoop van elektrische auto’s te stimuleren zijn mogelijk weer nodig om een potentieel instortingsgevaar af te wenden.
Dat laat de brancheclub weten op basis van eigen onderzoek. De resultaten staan in de dinsdag gepubliceerde EV Marktmonitor over 2024.
Uit het onderzoek blijkt dat het tot nu toe best goed gaat met zowel de nieuwe als de tweedehands verkoop van elektrische auto’s in Nederland. Er worden nog steeds maandelijks meer elektrische vierwielers verkocht op beide markten.
Toch wordt de groei van de elektrisch rijden in Nederland vooral door de zakelijke rijder gedragen. Het marktaandeel batterij-auto's dat zakelijk wordt geregistreerd, nam in de afgelopen twee jaar toe van 34 procent naar 53 procent. Het marktaandeel nieuwe elektrische auto's in de particuliere verkoop daalde in die periode juist van 32 naar 26 procent, na een lange periode van geleidelijke stijging.
Volgens BOVAG komt dit voornamelijk door de onzekerheid bij consumenten over het zwalkende overheidsbeleid en de stijgende kosten. Zo moeten EV-eigenaren vanaf volgend jaar de volle mep wegenbelasting betalen, nadat dit jaren lang gesubsidieerd werd. Ook wordt laden aan de openbare laadpaal ietsjes duurder door hogere belastingen.
Kopers elektrische auto haken af door gebrek opties voor thuisladen
Een ander belangrijk punt waar de occasionmarkt tegenaan loopt is het gebrek aan thuislaadmogelijkheden bij kopers. Als dat niet haalbaar is, dan wordt het zowel duurder als lastiger om de auto te laden. Er moet immers een openbare laadpaal gevonden worden. Hierbij loopt men tegen potentiële problemen aan, zoals beschikbaarheid, gebrek aan prijstransparantie en onbekendheid met de werking van laadpalen.
Ook zouden potentiële kopers twijfelen, omdat nieuwe elektrische auto's goedkoper worden en de restwaardes daardoor lager kunnen uitvallen. Het idee is dat dit ervoor zorgt dat mensen bang zijn dat ze nu te duur aan een elektrische auto gaan, terwijl ze over een jaar voor veel minder dezelfde auto zouden kunnen kopen.
Daarnaast stelt de organisatie dat de particuliere vraag op de tweedehandsmarkt achter blijft. Dit zou te zien zijn uit de exportcijfers die ongekend hoog zijn. In 2024 is ons land voor het eerst een netto exporteur geworden van elektrische auto's in plaats van een importeur. Netto gingen er 9.000 auto's het land uit, terwijl er een jaar eerder nog netto 6.000 werden geïmporteerd.
Toch geeft dit geen compleet beeld van wat er in de cijfers van de EV Marktmonitor staat. Daarin is juist te zien dat de dure en grote elektrische modellen het land uitgingen en dat er in ruil daarvoor juist goedkopere en kleinere EV's werden geïmporteerd. Er is dus een grotere vraag naar kleinere elektrische auto's in plaats van de grotere, dure jongens die nu de tweedehandsmarkt betreden.
Dat is ook prima te verklaren, want zo'n vier tot vijf jaar terug werd de markt overspoeld met voornamelijk grote en dure elektrische auto's. Deze gingen als warme broodjes over de toonbank, aangezien ze goedkoop te rijden waren. Door subsidies was geen motorrijtuigenbelasting, kon je goedkoop laden en lagen de verwachte restwaardes op een hoger niveau.
Maar al die zaken gelden niet voor degene die nu een elektrisch occasion wil kopen. Voor huidige kopers staat er gewoon een heel dure en vooral zware elektrische auto bij de verkoper, in plaats van de lichtere en kleinere batterij-auto waar hij of zij naar op zoek is.
Na de eerste maanden van 2025 normaliseert de markt
Dit past precies in het beeld dat Chief Sales Officer Automotive Alexander Prinssen van Marktplaats eind vorig jaar tegen Business Insider Nederland schetste. Hij gaf aan dat er een mismatch is tussen vraag en aanbod en dat dit probleem zich in de loop van de tijd zal oplossen,als de goedkopere EV's uit de zakelijke markt bij de occasionverkopers terecht komen.
Prinssen voorspelde dat de eerste maanden van het jaar rommelig zouden zijn, met veel verschuivingen. Pas daarna zou de markt zich normaliseren en gewend raken aan de veranderingen rond de grote aanwas aan dure elektrische auto's, die samenvalt met het wegvallen van de subsidies.
Het is volgens Prinssen een combinatie van de restwaardes die te hoog werden geschat, waardoor de inkoop van tweedehands EV's te hoog werd gedaan. Dat leidt tot te hoge verkoopprijzen en dus pijn bij de verkopers. Die moeten ervoor kiezen om de auto's langer te laten staan (wat geld kost) of tegen een minimale marge, of verlies te verkopen.
Het wegvallen van de subsidie op de aanschaf van tweedehands elektrische auto's zorgt in theorie voor juist een eerlijker prijsbeeld. Zoals nu te zien is aan de dalende prijzen voor tweedehands EV's werd de verkoopprijs kunstmatig hoog gehouden door de subsidie. Je kunt je dus afvragen of de subsidie netto nut heeft voor de kopers van elektrische occasions.
Daarnaast kun je er niet omheen dat aanschafsubsidies een verstorende werking op de markt hebben gehad. De uitwerking van die verstoring zien we nu op de markt verschijnen. Toch stelt BOVAG dat het afschaffen van deze subsidies juist de verstorende werking heeft. Het zou volgens de brancheorganisatie het verkeerde signaal aan kopers geven. De brancheorganisatie pleit dan ook voor een terugkeer van de aanschafsubsidies en een geleidelijke afbouw van subsidies tot 2030-2035.
