Als minister van Financiën verzette Zalm zich met hand en tand tegen deelname
van Italië aan de euro. Nu lijkt het er sterk op dat de Europese Centrale
Bank vanaf november onder leiding van een Italiaan zal staan.
Woensdag liet de Nicolas Sarkozy openlijk weten dat hij de kandidatuur van
Mario Draghi, nu nog president van de Italiaanse centrale bank, zal steunen.
Het is onwaarschijnlijk dat de Franse President zo’n uitspraak doet, zonder
de stilzwijgende instemming van Angela Merkel. De kans dat hij zijn woorden
later weer moet inslikken, zal Sarkozy niet willen nemen.
Met de steun van Frankrijk en de instemming van Duitsland, kan Draghi de
topbaan bijna niet meer ontgaan. De opvolger van Jean-Claude Trichet is nu
dus al bekend.
Geen vreemde
Voor Zalm is Draghi geen vreemde. In zijn autobiografie ‘De romantische
boekhouder’, beschrijft hij een ontmoeting in 1997. Zalm voert dan nog
strijd tegen deelname van Italië aan de euro, en twijfelt openlijk aan de
fraaie begrotingscijfers waarmee het ministerie van Financiën van dat land
naar buiten is gekomen.
Tijdens de maaltijd van een informele vergadering van Europese ministers van
Financiën, treft Zalm de Italiaanse thesaurier-generaal, die
verantwoordelijk is voor de cijfers. Zalm schrijft in zijn biografie:
“[Ik] Zet mijn bezwaren uiteen tegen de overvloed aan incidentele maatregelen
(window dressing) en betoog dat dit geen structurele oplossing is. Hij weet
dat maar al te goed, want hij is een bekwaam econoom. Vervolgens komt hij
zeer origineel en humoristisch uit de hoek. ‘Wij doen niet aan eenmalige
window dressing, maar aan structurele window dressing’. “
Gewiekst oliemannetje
Die thesaurier-generaal was Mario Draghi, de stucturele 'window dresser' van
de Italiaanse overheid. Het gewiekste oliemannetje dat zorgde dat Italië met
handige trucs de euro in rommelde, wordt de volgende president van de
Europese Centrale Bank.
Om het voor Zalm nog ondragelijker te maken: als Draghi in november aantreedt,
treft hij bij de ECB een vice-president uit Portugal. Vitor Constancio werd
vorig jaar in die functie benoemd. Dat leek toentertijd een slimme
benoeming, want met een vice-president uit een kleine, zuidelijke lidstaat,
zou het presidentschap vast en zeker naar een grote, noordelijke lidstaat
gaan. Naar Duitsland dus.
Inflatiehavik Weber
Bundesbank-president Axel Weber, een ouderwetse Duitse inflatiehavik, liep
zich al warm voor die functie. Met Weber als president zou de ECB de tijdens
de kredietcrisis verloren gegane reputatie als inflatievechter in een keer
terug krijgen.
Maar Weber liet eind vorig jaar plotseling weten van de functie af te zien. De
weg voor Draghi lag open en een volledig zuidelijke ECB-top werd mogelijk.
Club-Med komt aan de macht. Dat past in een trend, want het geografische
zwaartepunt van de ECB-top schuift al sinds de start van de muntunie steeds
verder naar het zuiden. (Zie
slideshow: Macht ECB glijdt zuidwaarts )
Goldman Sachs
Natuurlijk, Mario Draghi is een uitstekende econoom, die promoveerde aan het
gerenommeerde MIT in de VS. Hij was vice-chairman bij Goldman Sachs in New
York en draait al jaren mee in de top van de Europese en mondiale financiële
politiek. De man heeft absoluut het cv van een bankpresident. (Zie kader)
Maar het citaat van Gerrit Zalm laat zien dat we toch niet blij kunnen zijn
met Draghi als de nieuwe Mr. Euro. De schuldencrisis heeft geleerd dat
eurolanden geen loopje kunnen nemen met de begrotingsregels van het
Stabiliteitspact. Ze moeten de regels niet alleen naar de letter, maar ook
naar de geest uitvoeren.
De ECB moet daar op blijven hameren, maar heeft straks met Draghi geen
geloofwaardige spreekbuis.
Lees ook:
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl