Het congres van de Partij voor de Dieren (PvdD) zal zondag 25 april het
definitieve verkiezingsprogramma vaststellen. Beoogd lijsttrekker (en enige
kandidaat) Marianne Thieme verwacht geen grote wijzigingen ten opzichte van
het concept-programma.
Aan de hand van dat document spreekt Z24 met Thieme. De eerste 48 pagina’s van
het programma gaan over dierenwelzijn, milieu en duurzaamheid. Daarna komen
pas andere onderwerpen aan bod, ook de economische thema’s.
Wat betekent het begrip ‘economie’ bij de PvdD?
Marianne Thieme: "Dat is breder dan wat de meeste mensen er onder
verstaan. Kijk naar de oorspronkelijke betekenis: het huishouden goed op
orde hebben. Dat gaat niet alleen om de huishoudpot. Je moet ook kijken naar
grondstoffen, hoe we de aarde gebruiken. We leven op de pof en dat is een
groot probleem."
"Het is zaak om economie breder te zien. De lange termijn moet veel meer
op de voorgrond geplaatst. We vinden dat nu de korte termijn regeert. Als je
het ziet als een boot die aan het zinken is, ga je niet vragen: ‘wat kost
het om de boot te laten varen?’"
Is een slecht economisch tij wel een goed moment om duurzaamheid te
prediken?
"We zien de crisis, zoals de letterlijke betekenis aangeeft, als een
keerpunt. Toen de kredietcrisis op haar hoogtepunt was, zei iedereen dat er
fouten in het systeem zaten. Maar inmiddels zie je alweer dat die discussie
niet meer wordt gevoerd. We gaan door met hetzelfde systeem, we gaan gewoon
pleisters plakken en zo snel mogelijk terug naar business as usual."
Zou de PvdD niet meer kiezers aanspreken als er nu meer nadruk op economie
en financiën lag?
"Dat kan. Als je een populistische partij bent. Maar we zijn niet een
partij die voor de makkelijke boodschap gaat. Wij zijn de partij die aan de
noodrem trekt."
Bezuinigingen zijn nu wel een belangrijk thema. Wat is de PvdD van plan?
"We denken 14 miljard euro per jaar te bezuinigen. Dat is niet het
allerhoogste van alle partijen, maar bijvoorbeeld wel iets meer dan
GroenLinks."
"Op korte termijn kan het ministerie van Defensie zijn budget
verminderen. Dat levert 1,4 miljard euro op. Het verkorten van de WW naar
maximaal een jaar kan 0,9 miljard opleveren. Dierlijke eiwitten moeten naar
het hoge btw-tarief. Ook zijn we voor een heffing op vlees. Zo'n vleestaks
is nog eens 1,4 miljard euro aan extra inkomsten."
"Een geleidelijke afbouw van de hypotheekrenteaftrek bespaart op termijn
4,1 miljard euro. Over tien jaar willen we bovendien beginnen met het
langzaam verhogen van de AOW-leeftijd. Dat levert 3,5 miljard euro op."
Wat gaat een gemiddeld huishouden hiervan merken?
"Wij staan voor het principe dat de vervuiler betaalt. Dit betekent dat
bijvoorbeeld vlees beprijsd moet worden. Met een vleestaks van 2 euro per
kilo zullen mensen meer gaan uitgeven aan voedsel. In de jaren '70 gaven wij
nog 30 procent van ons inkomen uit aan voedsel. Nu is dat ongeveer 11
procent. Dat moet volgens ons zeker naar 13, 14 procent van een inkomen. Bij
16 procent kunnen we zelfs de hele productie en consumptie biologisch maken."
"Tegelijkertijd moeten biologische producten goedkoper worden. En
uiteindelijk zijn vegetariërs vaak goedkoper uit."
Wordt vlees zo geen elitair product? Lagere inkomens zullen als eerste
overwegen het duurdere vlees te laten.
"Je ziet wel dat erg veel vlees gegeten wordt, juist in groepen die
minder te besteden hebben. Met een vleestaks zullen onder meer de
kiloknallers wel uit de wereld geholpen worden."
"Maar uiteindelijk zullen we met zijn allen minder vlees gaan eten. Daar
staat we niet alleen in. Ook partijen als D66 en de ChristenUnie hebben dit
plan overgenomen."
Hoe belangrijk zijn 'hot items' als de hypotheekrenteaftrek en de
AOW-leeftijd voor de PvdD?
"Het zwaartepunt van de partij ligt er niet. We zullen op die punten dan
ook geen initiatief nemen. Wel vinden we dat we aan onze kiezers verplicht
zijn te laten weten waar we staan. Mochten we met andere partijen gaan
samenwerken dan zullen deze thema's echter geen breekpunt zijn."
"De hypotheekrenteaftrek is zeker wel belangrijk. We hebben op dit moment
een oneerlijk systeem. Maar uiteindelijk is de vraag of de focus hierop niet
een beetje buitenproportioneel is. Zeker als je je realiseert dat als we
niets doen (aan klimaatverandering, red.) dat we dan straks huizen
onder water hebben. Dan heb je niets aan je hypotheekrenteaftrek."
Heeft de PvdD oren naar regeren?
"Als het helpt om een stap te maken naar een duurzame samenleving, dan
ja. Maar dan moeten coalitiepartners wel oog hebben voor de intensieve
veeteelt als belangrijkste veroorzaker van het broeikaseffect en voor het
belang van beprijzen van onder meer vlees en vrachtwagenvervoer."
"Mocht er een coalitie komen, en dit is een serieuze optie, met
sociaal-liberalen of een progressieve coalitie, dan denk ik dat wij nog wel
eens een belangrijke rol kunnen spelen."
"Wij willen dat het ministerie van Landbouw verdwijnt. Dat is puur en
alleen een marketingmanager voor de landbouwsector. In plaats daarvan moet
er een nieuw ministerie moeten komen, voor duurzaamheid, energie en
dierenwelzijn. Zou de Partij voor de Dieren in een regering komen, dan is
een post op dat ministerie voor ons de meest aangewezen plek. Daar willen we
de agenda bepalen"
Is de PvdD dan toch een single-issuepartij?
"Uiteindelijk stellen wij een paradigmaverandering voor. Wij vragen van
mensen een gevoel van verantwoordelijkheid. Het algemene welzijn zal
hierdoor ook toenemen."
"Als we al zouden moeten spreken van een single-issuepartij, dan
zijn dat vooral alle andere partijen. Die kijken alleen maar naar de korte
termijn."
Waar brengt dit de Partij voor de Dieren?
"Mensen moeten beseffen dat we niet zo door kunnen gaan. Dat is onze
taak, opdat wij als partij uiteindelijk overbodig worden."
Lees ook:
In de serie 'De economie volgens..':
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl