- Het besluit van de Staat om het aantal vluchten via luchthaven Schiphol te verlagen van 500.000 naar 460.000 voor het seizoen 2023/2024 is van de baan.
- Luchtvaartmaatschappijen hadden een kort geding aangespannen tegen dit besluit. De rechter oordeelt nu dat de Staat niet de juiste procedure heeft doorlopen.
- Voor de verlaging naar 440.000 vluchten per 2024/2025 begon de Staat wel zo’n procedure. Wordt die doorlopen, dan kan het aantal vluchten omlaag.
- Lees ook: KLM eist €100 miljoen van overheid vanwege beperking vluchten op Schiphol
Het besluit van de Staat om het aantal vluchten via luchthaven Schiphol te verlagen van 500.000 naar 460.000 voor het seizoen 2023/2024 is van de baan. Luchtvaartmaatschappijen hadden een kort geding aangespannen tegen dit besluit.
De rechter oordeelt nu dat de Staat niet de juiste procedure heeft doorlopen voordat de overheid de krimp op Schiphol aankondigde. Voor de verlaging naar 440.000 vluchten per 2024/2025 is de Staat wel zo’n procedure begonnen. Wordt die alsnog doorlopen, dan kan het aantal vluchten een jaar later wel omlaag.
Luchtvaartmaatschappijen waren tijdens de zitting op 21 maart van oordeel dat de Staat een procedure had moeten doorlopen die volgt uit het Europees recht. Dat schrijft voor dat eerst een doel moet worden geformuleerd voor het terugdringen van de geluidshinder van Schiphol. Hieruit komt vervolgens een aantal maatregelen voor de middellange en lange termijn. Zijn die maatregelen onvoldoende, dan pas mag worden gedacht aan capaciteitsreductie.
De rechter gaat daarin mee. De procedure was wel degelijk noodzakelijk. Deze loopt nog voor de vermindering van het aantal vluchten tot 440.000, het uiteindelijke doel van de Staat. Wordt de procedure afgerond, dan kan het aantal vluchten wel omlaag vanaf volgend jaar.
Schiphol wil nachtvluchten schrappen
Tijdens de behandeling van de zaak voerde de Staat echter aan dat de capaciteitsreductie ook mogelijk is zonder de procedure. Dat zou komen omdat kan worden teruggevallen op het Luchthavenverkeersbesluit (LVB) uit 2008. Voor dat besluit zijn toen al de verplichte stappen doorlopen, waardoor deze nu niet meer nodig zouden zijn. Bovendien is er met dat besluit geen sprake van krimp. Bij het LVB uit 2008 lag het maximale aantal vluchten namelijk onder de nu voorgestelde 460.000.
De Staat accepteert sinds 2015 een maximaal aantal vliegbewegingen van 500.000. Voorwaarde was wel dat de hinder voor de omgeving zo klein mogelijk zou zijn door de juiste inzet van start- en landingsbanen. Dit beleid loopt vooruit op een nieuw LVB, waarin deze aantallen wettelijk worden vastgelegd. Maar dat besluit laat nog op zich wachten, onder meer vanwege het feit dat Schiphol nog geen natuurvergunning heeft.
De Stichting Recht op Bescherming tegen Vliegtuighinder (RBV), die zich namens omwonenden van Schiphol als partij aan de kant van de Staat had gevoegd, vond dat het uitvoeren van 500.000 vluchten in strijd was met het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Dat was volgens RBV de reden dat de Staat voor dit seizoen al het maximale aantal vliegbewegingen omlaag moest brengen. Maar ook dat pleidooi legt de rechter naast zich neer.
De uitspraak volgt twee dagen na het plan van Schiphol om jaarlijks 10.000 minder nachtvluchten te verwerken. Ook wil Schiphol lawaaiige vliegtuigen stapsgewijs verbieden en stopt de luchthaven met privéjets. Die besluiten waren volgens interim-topman Ruud Sondag niet ingegeven door de ophanden zijnde uitspraak van de rechter.
KLM tevreden, Staat kijkt naar vervolgstappen
De uitspraak van de rechter geeft volgens de luchthaven duidelijkheid over het aantal vluchten. Een woordvoerder voegt toe dat Schiphol "onverminderd blijft doorgaan met alles wat we doen om luchtvaart stiller en schoner te maken".
Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat beraadt zich op mogelijke vervolgstappen, nu de rechter een stokje heeft gestoken voor het verminderen van het aantal vluchten via luchthaven Schiphol, zo meldt een woordvoerder van het ministerie.
Volgens de zegsman blijft het streven van de Staat "om een nieuwe balans te bereiken tussen het belang van de omwonenden en de leefomgeving aan de ene kant, en het economische belang van Schiphol voor Nederland aan de andere kant". Voor nu zegt hij dat de uitspraak wordt bestudeerd. Welke vervolgstappen worden overwogen en of een hoger beroep tot de mogelijkheden behoort, wil hij niet zeggen.
KLM geeft in een reactie aan blij te zijn dat de rechter duidelijkheid heeft gegeven. "Het kort geding was helaas nodig omdat we duidelijkheid nodig hadden van de rechter; begin mei moet de capaciteit voor aankomende winter worden vastgesteld."
KLM zegt liever samen te werken om tot beleid te komen. Dat wil de luchtvaartmaatschappij dan ook doen in het vervolgtraject over krimp aan het einde van volgend jaar. "Met onze maatregelen zien wij een beter alternatief om minder geluid en CO2 te realiseren en tegelijkertijd met onze bestemmingen te voorzien in de behoefte van reizigers om te vliegen. Dat zullen we aantonen in de volgende fase van dit dossier."
KLM heeft al eerder aangegeven in te willen zetten op nieuwere vliegtuigen die schoner en stiller zijn om geluidshinder te beperken.
Vakbond voor cabinepersoneel VNC is "oprecht blij dat de rechter tot dit besluit is gekomen", zegt voorzitter Chris van Elswijk die aangeeft dat ook het gevaar voor de werkgelegenheid voor zijn vakbond zwaar weegt. "Wij rekenen erop dat minister Mark Harbers en het kabinet dit signaal uiterst serieus nemen."