- Het bedrijfsleven krijgt dit jaar vanwege de krapte op de arbeidsmarkt en de hoge inflatie te maken met sterk stijgende loonkosten.
- Sectoreconomen van ABN AMRO verwachten mede daardoor een krimp voor de vastgoedsector, de industrie, de bouw, voedingssector, de agrarische sector en de detailhandel.
- Volgens de analisten is het cruciaal dat bedrijven innoveren om hun arbeidsproductiviteit te verhogen.
- Lees ook: Rijksoverheid en politie populairste werkgevers, Shell minder gewild onder 30-minners
Het bedrijfsleven krijgt dit jaar vanwege de krapte op de arbeidsmarkt en de hoge inflatie te maken met sterk stijgende loonkosten. Volgens berekeningen van sectoreconomen van ABN AMRO, op basis van CBS-cijfers, zullen de loonkosten in Nederland met zo’n 17 miljard euro toenemen.
Terwijl de loonkosten met ruim 5 procent toenemen, neemt de vraag juist geleidelijk af. Dat komt door de combinatie van de hoge inflatie met de snel stijgende rente.
In het afgelopen jaar vielen de gevolgen van de energiecrisis mee en slaagden bedrijven er redelijk in de hogere kosten voor personeel, energie en grondstoffen door te berekenen aan klanten. Maar volgens de economen van ABN AMRO wordt dat in 2023 moeilijker.
De analisten verwachten dit jaar voor een aantal sectoren krimp. Die zal met 9,5 procent het sterkst zijn in de vastgoedsector, maar ook in de industrie (-3 procent), de bouw (-1,5 procent), food (-1 procent), de agrarische sector (-1 procent) en in de detailhandel (-0,5 procent) zullen de volumes dalen.
De sectoren technologie, media en telecom (+4 procent), zakelijke dienstverlening (+1 procent), leisure (+1,5 procent), healthcare (+1 procent) en transport & logistiek (+0,5 procent) zullen naar verwachting wél een groei laten zien.
Maar volgens ABN AMRO kunnen de winstmarges in deze sectoren onder druk komen te staan, omdat ze relatief arbeidsintensief zijn. "De loonkosten in deze sectoren zijn relatief hoog in verhouding tot de omzet", schrijft de bank in een toelichting op de sectorprognoses. "Dit heeft tot gevolg dat deze sectoren extra kwetsbaar zijn bij de bovengemiddelde loonstijging waarvan nu sprake is."
Als de rentes vanaf eind dit jaar zouden dalen, kan de economische groei weer aantrekken. ABN AMRO verwacht dat in 2024 de industrie (+4 procent), technologie, media en telecom (+4 procent) en de zakelijke dienstverlening (+2 procent) groei zullen vertonen. De vastgoedsector, de bouw en de agrarische sector zullen het juist moeilijk blijven houden.
Verhoging arbeidsproductiviteit nodig vanwege hoge loonkosten
Volgens de bank is het cruciaal dat bedrijven innoveren om hun arbeidsproductiviteit te verhogen. "Ondernemers kunnen proberen kostenstijgingen door te berekenen aan afnemers, maar in een krimpende markt is het risico dat zij zich dan uit de markt prijzen duidelijk aanwezig", zegt sectoreconoom Industrie en Transport & Logistiek Albert Jan Swart van ABN AMRO. "De noodzaak van een hogere arbeidsproductiviteit is het grootst in de meest arbeidsintensieve sectoren".
Swart benadrukt dat technologische innovaties daar een grote rol bij kunnen spelen. "Generatieve AI-oplossingen en de inzet van robots kunnen specifieke taken uit handen nemen om medewerkers ruimte te bieden om zich te richten op andere werkzaamheden."