Als de druk op de zorg door succes van de lockdownmaatregelen afneemt, moet er ook vooruit worden gekeken.
In Nederland wordt voor de komende maanden gesproken over een 1,5-meter-economie.
In Duitsland heeft een adviescommissie van de regering een gedetailleerd plan gemaakt voor de afbouw van de lockdown.
De verwachting is dat er pas in 2021 medicijnen en vaccins komen die voor een volledige normalisering van de economie en het openbare leven kunnen zorgen.
Net als Nederland zit Duitsland in een lockdown die het maatschappelijke leven verregaand aan banden legt en de economie verlamt. Maar met de verwachting dat de lockdownmaatregelen in de loop van april zullen leiden tot een afvlakking van de curve van coronabesmettingen, moet er ook vooruit gekeken worden.
Hoe moeten de samenleving en economie de komende maanden worden ingericht? In Nederland sprak minister van Economische Zaken Eric Wiebes eind maart al van een 1,5-meter-economie. Wiebes is naar eigen zeggen druk bezig met ondernemers om concepten te bedenken voor een veilige opening van winkels waarbij er voldoende afstand wordt gehouden.
Duitsland verkeert in een vergelijkbare situatie. Ook daar zijn de coronamaatregelen erop gericht de verspreiding van het nieuwe coronavirus zo te vertragen dat de Duitse ziekenhuizen over voldoende behandelcapaciteit beschikken wanneer het aantal opnames piekt.
Officieel wacht de Duitse regering tot 14 april om te kijken hoe de situatie er dan voorstaat en of de huidige beperkingen worden gehandhaafd. Maar officieus zijn de beleidsmakers al bezig met de exit uit de lockdown: hoe terug te keren naar een normalere gang van zaken?
Afbouw van de lockdown, terwijl de dreiging van het coronavirus aanwezig blijft
Business Insider Deutschland bericht dat de Duitse regering een team deskundigen aan het werk heeft gezet. Daar zitten experts bij van onder meer het Leibniz Instituut voor Economisch Onderzoek, het Max Planck Instituut te München en de Universiteit van Lausanne.
Zij hebben zich gebogen over de vraag: hoe kan Duitsland straks stapsgewijs weer op de rails worden gezet? Het onderzoeksrapport is inmiddels klaar.
De onderzoekers denken dat de dreiging van het coronavirus bij gebrek aan een effectief geneesmiddel of vaccin nog tot 2021 aanwezig blijft. Tegelijkertijd achten de deskundigen de houdbaarheid van de huidige controle-aanpak ondenkbaar: dat zou te veel sociale en economische schade veroorzaken.
Nieuwe fase van de coronacrisis
Volgens de onderzoekers moet Duitsland "een nieuwe fase in de virusbestrijding ingaan". De focus moet hierbij liggen op het voorkomen van grote uitbraken door een permanent besmettingsgetal (R0) van minder dan 1 na te streven. Dat wil zeggen dat elke besmette persoon minder dan één andere persoon mag besmetten.
Volgens het adviesrapport kan die ambitie gerealiseerd worden zonder een uitgebreide lockdown. De experts benadrukken wel dat het belangrijk is dat er uniforme criteria ontwikkeld worden aan de hand waarvan maatregelen kunnen worden versoepeld.
De deskundigen willen het sociale en economische leven op de volgende manieren nieuw leven inblazen:
- Scholen en andere onderwijsinstellingen in diverse regio's moeten weer opengaan.
- Stapsgewijs moeten economische sectoren en industrieën terugkeren naar een normale manier van opereren.
- De vuistregel moet zijn: hoe meer klantcontact, hoe langer het duurt voordat een industrie of sector helemaal 'open' kan'.
- Verder geldt: hoe beter de veiligheid is gegarandeerd, des te eerder kan een sector normaliseren.
- Tot slot moet de "maatschappelijke relevantie" van een economische activiteit meewegen.
- Grote evenementen, privéfeesten en de exploitatie van clubs blijven verboden.
- De detailhandel en restaurants mogen de deuren weer openen, maar het aantal klanten dat tegelijk in een ruimte mag verblijven moet worden beperkt.
- Transparante communicatie: hernieuwde aanscherping van beperkende maatregelen blijft mogelijk als daar aanleiding toe is.
Veel testcapaciteit om een nieuwe corona-uitbraak snel te onderkennen
Om een nieuwe coronagolf te voorkomen wordt een zogeheten "testinfrastructuur" opgezet. Hiervoor wordt landelijk een gestandaardiseerd test- en rapportagesysteem opgetuigd dat realtime gegevens krijgt van medische instellingen, bedrijven en andere organisaties.
Met dit systeem moet het mogelijk zijn om tachtig tot honderd procent van de contactpersonen van een besmet persoon binnen 24 uur te identificeren. Positief geteste personen worden vervolgens met behulp van 'coronadetectives' van de overheid opgespoord.
De deskundigen adviseren om de testcapaciteit fors te verhogen. Testen moet op systematische wijze gebeuren: iedereen die symptomen heeft en al diens contactpersonen worden getest.
In risicogebieden wordt de "totale bevolking" twee tot drie keer getest. Ook pleit de commissie voor een "wettelijke verplichting" om elk vermoeden van besmetting met het coronavirus te melden en een gratis test af te nemen.
Iedereen met milde covid-19-verschijnselen moet thuis of in zogeheten "quarantainehotels" geïsoleerd worden. Rond juni moeten de eerste "covid-19-klinieken" operationeel zijn. Dit is een vergelijkbare opzet als in China wordt gehanteerd.
De commissie beveelt ten slotte strikte regels aan voor "fysiek afstand houden" als het gaat om ouderen en anderen die een hoger risico lopen.
Dit artikel verscheen oorspronkelijk op Business Insider Deutschland.