Bijna alle organisaties zijn er wel van doordrongen dat ze ‘iets’ met AI (Artificial Intelligence) moeten. Toch ondernemen ze vaak onvoldoende actie om AI en andere technologieën strategisch in te zetten en bruikbaar te maken voor mensen in verschillende functies. Dit kan leiden tot een kloof tussen werknemers en organisaties die AI wél toepassen en zij die het niet of onvoldoende doen, waarschuwt Désirée van Gorp, hoogleraar International Business aan Nyenrode Business Universiteit.
Bij AI denken veel mensen meteen aan ChatGPT. “Dat is een hype geworden”, zegt Van Gorp. “Over AI wordt vooral veel gesproken, maar er kan meer mee gedaan worden. Mensen denken al snel: met ChatGPT kan ik aardig overweg. Of ze denken juist dat het voor hen niet relevant is. Wat misgaat is dat werknemers te weinig getraind worden om AI op een verantwoorde manier in te zetten en gebruik te maken van bestaande voorbeelden waar het succesvol is ingezet. Er is nog zoveel meer mogelijk.”
Meer dan ChatGPT
Wat AI zoal kan doen voor organisaties? Van Gorp wijst naar de mogelijkheden om de productiviteit te verhogen, diagnoses beter te stellen, te ondersteunen in creatieve processen en te gebruiken als inspiratiebron voor het uitvoeren van dagelijkse taken. Van Gorp: “AI wordt vaak alleen gebruikt als een manier om kosten te besparen. Maar daardoor blijven kansen onbenut Juist in deze tijd, met een krappe arbeidsmarkt, wil je dat mensen AI op zo’n manier kunnen inzetten dat het hen helpt om hun werk beter en productiever te doen.”
Désirée van Gorp, Hoogleraar Nyenrode Business Universiteit
Kloof op de arbeidsmarkt
Wat volgens Van Gorp het risico is van het tekortschieten in het trainen van werknemers en het opleiden van toekomstige werknemers in AI? “Dat de bestaande kloof op de arbeidsmarkt alleen maar groter wordt “, zegt ze. “De vraag vanuit de arbeidsmarkt sluit nu al niet goed aan op wat werknemers te bieden hebben. Dat gaat alleen maar groter worden dan, terwijl we nu al zo’n tekort aan de juiste werknemers hebben.”
Het is de verantwoordelijkheid van organisaties om te voorkomen dat mensen straks niet meer mee kunnen komen op de arbeidsmarkt, door te zorgen dat werknemers verplicht getraind worden in hoe ze AI op een verantwoorde manier kunnen inzetten in hun werk, meent ze. “Al ligt er ook een verantwoordelijkheid bij werknemers zelf om te blijven leren. Want door technologische en sociaal-economische ontwikkelingen veranderen functies in hoog tempo.”
Verantwoord leiderschap in tijden van AI
Volgens Van Gorp vraagt AI om een nieuwe manier van leiderschap. “Organisaties hebben een verantwoordelijkheid om werknemers op te leiden op het gebied van AI. Leiders hebben een visie nodig op hoe de organisatie fit kan blijven in de toekomst, en op de impact van de ontwikkelingen op bestaande functieprofielen.”
Investeer niet in AI vanwege de hype of het gevoel dat je er ‘iets’ mee moet zonder te weten wat. Bedenk welke strategische doelen bereikt kunnen worden met gebruik van AI. Zet AI in dienst van een probleem of uitdagingen die bijdragen aan het bereiken van doelen van de organisatie.
Meer kennis over AI
Van Gorp benadrukt dat het er niet altijd om gaat dat organisaties méér met AI doen. Ze stelt dat het, waar van toegevoegde waarde, het op een verantwoorde manier wordt ingezet. Met gebruik van kwalitatief hoogwaardige data en binnen de kaders die voldoen aan de normen en waarden van de organisatie.
“Er hoort bij dat organisaties zich goed voorbereiden om AI leren te gebruiken en het zo inzetten om hun concurrentiekracht te verhogen en werknemers beter hun werk te kunnen laten doen. Leiderschap is belangrijk om scherpe keuzes te maken en investeringen te doen die de toekomst van de organisatie ten goede komen, over de hype van ChatGPT heen.”
Wil je meer weten over hoe je jouw organisatie kan voorbereiden op de toekomst? Check de website van Nyenrode Business Universiteit voor meer informatie.