Na wekenlang gesteggel over wat wel en wat niet openbaar mocht worden is deze donderdag het lijvige rapport vrijgegeven van speciaal aanklager Robert Mueller. Die onderzocht de bemoeienis van Rusland met de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2016.
Mueller heeft geen aanwijzingen gevonden dat president Donald Trump of zijn campagneteam hebben samengewerkt met de Russen, maar constateert wel dat Trump geprobeerd heeft de rechtsgang te belemmeren.
Volgens Mueller wilde Trump het onderzoek dwarsbomen, maar hebben zijn adviseurs dat in de meeste gevallen voorkomen. “De pogingen om het onderzoek te beïnvloeden mislukten grotendeels, maar dat kwam vooral omdat de mensen om de president heen weigerden zijn opdrachten uit te voeren of instructies te volgen.”
Het onderzoek heeft de laatste twee jaar voor veel politieke verdeeldheid gezorgd en is volop bekritiseerd door Trump. Hij sprak steeds van een “heksenjacht”. Eerder had minister van Justitie William Barr al een zeer beknopte weergave van het rapport vrijgegeven, maar nu is op een aantal onleesbare passages na alles openbaar geworden. Vanuit Democratische hoek klonk felle kritiek op Barr, omdat hij de samenvatting wat al te rooskleurig zou hebben gemaakt voor Trump.
Het juridisch team van president Trump is heel blij met de uitkomst. “De resultaten van het onderzoek zijn een totale overwinning voor de president. Het rapport onderschrijft wat wij al vanaf het begin hebben gezegd: er was geen samenzwering en er is geen obstructie gepleegd.”
Toch blijkt Trump zich wel zorgen te hebben gemaakt, want bij de aanstelling van Mueller zei hij: “This is terrible. This is the end of my presidency. I’m fucked.”
Opgelucht dat er geen harde conclusies tegen hem zijn getrokken, tweette Trump direct na vrijgave van het rapport een foto in Game of Thrones-opmaak aan het adres van de mensen die hem haten en radicale linkse Democraten met de tekst ‘Game Over’.
— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) 18 april 2019
Congres moet mogelijke belemmering rechtsgang bekijken
Toch heeft Mueller volgens minister Barr elf momenten opgesomd waarbij Trump mogelijk de rechtsgang tijdens het onderzoek heeft belemmerd. Barr verklaarde dat hij bekijkt of daar daadwerkelijk sprake van was.
Veel van Trumps tegenstanders beschuldigden hem van obstructie van de rechtsgang, toen hij de voormalige FBI-directeur James Comey ontsloeg. Mueller zegt dat hij het aan de minister overlaat om te beslissen of hier een misdrijf is gepleegd.
Hij stelt in zijn rapport over ‘Russiagate’ dat hij er niet voldoende vertrouwen in heeft om Trump vrij te pleiten van belemmering van de rechtsgang. Daarom moet het Congres kijken naar zeker elf situaties waarbij Trump de bedoeling had zich met het onderzoek te bemoeien. Mueller is niet in staat te concluderen dat er geen strafbare feiten zijn gepleegd.
Het Congres heeft volgens Mueller “het gezag om een president te verbieden diens autoriteit op een corrupte manier te misbruiken en zo de integriteit van de rechterlijke macht te beschermen”. Er zijn volgens Mueller wel “verscheidene acties van de president geweest waarmee die ongewenste invloed op het onderzoek gehad zou kunnen hebben”.
Dit zijn de elf situaties:
- “Het antwoord van het campagneteam op berichten over Russische steun voor Trump.”
- “Gedrag ten aanzien van FBI-directeur James Comey en Michael Flynn.”
- “De reactie van de president op het voortgaande Rusland-onderzoek.”
- “Het ontslag van Comey door de president.”
- “De aanstelling van een speciaal aanklager en de pogingen hem van zijn post te halen.”
- “Pogingen het onderzoek van de speciaal aanklager in te perken.”
- “Pogingen het publiek maken van bewijsmateriaal te voorkomen.”
- “Pogingen om de minister van Justitie de controle te laten krijgen over het onderzoek.”
- “Pogingen om McGahn te laten ontkennen dat de president hem heeft opgedragen de speciaal aanklager van zijn post te halen.”
- “Gedrag ten aanzien van Flynn, Manafort, [WEGGELAKT]”
- “Gedrag ten aanzien van Michael Cohen.”
Minister Barr zei op een persconferentie voorafgaand aan de vrijgave van het rapport dat Trump zich niet heeft bemoeid met welke passages onleesbaar zijn gemaakt. Ook wilde de president niet dat bepaalde informatie niet openbaar wordt.