Lager inkomen bij pensioen: zo helpt aflossen hypotheek

Als je met pensioen gaat, daalt je inkomen doorgaans behoorlijk. Tegelijk kan het zo zijn dat je lagere lasten hebt, bijvoorbeeld omdat de hypotheek op de eigen woning is afgelost.

Om erachter te komen of je op je oude dag financieel gezien een beetje prettig kan leven, moet je daarom niet alleen naar je geschatte toekomstige inkomen kijken, maar ook naar verwachte verandering in je vaste lasten.

Om een idee te geven hoe een lager inkomen deels gecompenseerd kan worden door het wegvallen van de hypotheeklasten van een eigen woning, heeft Business Insider een voorbeeld uitgewerkt. Uiteraard verschillen individuele situaties sterk, maar een financieel voorbeeld kan duidelijk maken waar je op moet letten, als je nadenkt over je pensioen.

In dit voorbeeld kijken we naar twee starters op de huizenmarkt die respectievelijk modaal en twee keer modaal verdienen. Dat komt neer op grofweg 40.000 euro of 80.000 euro bruto per jaar. Op maandbasis gaat het dan om een bruto salaris, exclusief vakantiegeld, van respectievelijk 3.000 euro en 6.000 euro.

We gaan er voor de eenvoud vanuit dat de starters op het moment dat ze een huis kopen nog dertig jaar te gaan hebben tot hun pensioen. Ze nemen een annuïteitenhypotheek van respectievelijk 160.000 euro voor de modale verdiener en 320.000 euro voor dubbel modaal. In beide gevallen is de hypotheek na 30 jaar afgelost.

Er zijn nu vier stappen nodig om tot een vergelijking te komen van de daling van het inkomen bij de pensionering en het wegvallen van de maandlasten van de hypotheek, als deze is afgelost.

• de groei van het looninkomen tot de pensioenleeftijd
• de hoogte van het netto pensioen
• de ontwikkeling van de maandlasten van de hypotheek
• het verschil tussen het laatste looninkomen en het pensioeninkomen aan de ene kant, en de daling van de hypotheeklasten bij pensionering anderzijds

Lees ook: Vóór je 67ste met pensioen? Zoveel lager valt je pensioenuitkering uit

1) Groei van je inkomen tot je met pensioen gaat

We beginnen met de groei van het inkomen. Zoals gezegd starten we met een bruto maandinkomen van respectievelijk 3.000 euro en 6.000 euro.

Met deze tool van berekenhet.nl kun je nagaan wat daar netto van overblijft, als je rekening houdt met de loonbelasting en heffingskortingen op de te betalen belasting. Voor het modale inkomen is dat 2.498 euro per maand en voor twee keer modaal 4.025 euro per maand.

In 30 jaar tijd groeit het bruto inkomen met gemiddeld 2 procent per jaar, veronderstellen we. In de tabel hieronder kun je zien dat het bruto modale inkomen na 30 jaar is gestegen naar 5.424 euro per maand en twee keer modaal is bruto 10.868 euro per maand geworden.

Netto blijft daar respectievelijk 3.740 euro per maand en 6.253 euro per maand van over. Dat is dus wat er op de bankrekening komt in het jaar voorafgaand aan het pensioen.

2) Opbouw pensioen: 70% van gemiddelde loon

In stap twee kijken we naar het pensioen. We gaan ervan uit dat een pensioen wordt opgebouwd van 70 procent van het gemiddeld verdiende brutoloon gedurende de dertig jaar.

Voor het modale inkomen komt het gemiddelde loon neer op 4.271 euro per maand en voor twee keer modaal op 8.434 euro per maand. Daar nemen we 70 procent van als bruto pensioen.

Het idee is dat het bruto pensioen van respectievelijk 2.952 euro per maand en 5.904 euro per maand bestaat uit de AOW-uitkering van de staat en pensioen dat via een werkgever is opgebouwd.

Om het bruto pensioen om te rekenen naar een netto bedrag gelden speciale fiscale regels, onder meer vanwege een lager tarief voor de inkomstenbelasting voor mensen die de AOW-leeftijd hebben bereikt. Via deze tool van berekenhet.nl kun je een bruto pensioen naar een netto bedrag terugbrengen.

Lees ook: Hoeveel lager wordt je netto inkomen als je met pensioen gaat? Zo werkt het fiscaal

In de tabel hieronder hebben we dit samengevat, waarbij het netto pensioen per maand voor de modale verdiener op 2.483 euro uit komt en voor twee keer modaal op 3.980.

3) Ontwikkeling maandlasten annuïtaire hypotheek

Dan de hypotheek. We gaan ervan uit dat bij aankoop van de woning een hypotheek van vier keer het bruto inkomen wordt genomen. Voor het modale inkomen komt dat neer op 160.000 euro, voor twee keer modaal op 320.000 euro.

Voor een annuïtaire hypotheek geldt dat de maandlasten bestaan uit een combinatie van rente en aflossing. De bruto maandlasten blijven gelijk, waarbij aanvankelijk een groter deel van de maandlasten uit rente bestaat en een kleiner deel uit aflossing; naarmate de tijd vordert wordt een groter deel aflossing en een steeds kleiner deel rente.

Doordat het aandeel van de hypotheekrente in de bruto maandlasten afneemt gedurende de 30-jarige looptijd, is er ook steeds minder fiscaal aftrekbare hypotheekrente. Het gevolg hiervan is dat de netto maandlasten van een annuïteitenhypotheek tijdens de looptijd toenemen.

In de tabel hieronder kun je zien wat het verschil is tussen de netto maandlasten in jaar 1 en jaar 30 van respectievelijk de hypotheek van 160.000 euro en 320.000 euro. Hierbij is gerekend met een hypotheekrente van 4 procent.

Relevant bij dit alles is dat aan de ene kant het inkomen uit werk jaarlijks is toegenomen in dertig jaar tijd, maar dat de netto hypotheeklasten ook jaarlijks zijn gestegen en in het jaar vóór de pensionering het hoogst zijn.

4) Inkomen na pensioen versus daling maandlasten hypotheek

We zijn nu bij de laatste stap aangekomen. De vergelijking tussen het netto loon in het jaar vóór de pensionering en het netto pensioen aan de ene kant; en de invloed van de wegvallende hypotheeklasten na 30 jaar anderzijds.

In de tabel hieronder staan de relevante bedragen vermeld. Te zien is dat het netto inkomen van de modale werknemer met 1.257 euro per maand zakt, op het moment dat de werknemer met pensioen gaat. Voor twee keer modaal gaat het om een inkomensdaling van 2.273 euro per maand.

Hier staat tegenover dat de maximale hypotheeklasten van respectievelijk 780 euro per maand voor de modale verdiener en 1.576 euro per maand voor twee keer modaal, ook weggestreept kunnen worden.

In dit voorbeeld is het dus zo dat het netto inkomen bij pensionering sterker daalt in vergelijking met de wegvallende hypotheeklasten. Maar die hebben wel een sterk dempend effect. Voor de modale verdiener blijft de terugval in inkomsten beperkt tot 477 euro per maand in plaats van 1.257 euro. Voor twee keer modaal gaat het om een netto achteruitgang van 697 euro in plaats van 2.273 euro per maand.

Kortom, als je hypotheek is afgelost tegen de tijd dat je met pensioen gaat, kan dat een terugval van je inkomen een stuk minder pijnlijk maken.

LEES OOK: Waarom huiseigenaren met een bankspaarhypotheek spekkoper zijn, dankzij hogere hypotheekrente