Ondernemers houden van actie, en doorgaans veel minder van formulieren en contracten. Daardoor is het bij transport van verkochte of aangekochte producten vaak niet geregeld wie verantwoordelijk is voor eventuele schade. Met dure rechtszaken als gevolg. Arjan Hendriksen legt uit hoe je de aansprakelijkheid bij koopovereenkomsten simpel en goed regelt. Hij is manager risicobeheersing bij Interpolis.
Koop je als particulier een nieuwe bank of wasmachine en laat je ‘m thuisbezorgen, dan zijn de regels duidelijk. Gaat er iets mis bij het transport, dan ben jij niet verantwoordelijk. Dat zijn de verkoper of de transporteur. Zij regelen onderling maar dat jij uiteindelijk een onbeschadigde, nieuwe bank in huis krijgt. In het zakelijk verkeer zijn deze zaken helaas complexer. In de koopovereenkomst spreken koper en verkoper onderling af wie verantwoordelijk is voor beschadigingen of ander ongerief tijdens het transport. De twee partijen komen overeen of de leveringsvoorwaarden van de verkopende partij van kracht zijn. Of juist de inkoopvoorwaarden van de koper. Of een compromis tussen beide. Meestal, maar lang niet altijd, spreken koper en verkoper af dat de verkopende partij verantwoordelijk is voor het transport.
Vervelende situatie
Maar helaas, in de praktijk wordt er vaak helemaal niks afgesproken tussen koper en verkoper. Of een van de partijen meldt weliswaar dat zijn voorwaarden van toepassing zijn, maar vergeet ze mee te sturen (waardoor de voorwaarden niet rechtsgeldig zijn). Mijn Interpolis-collega Bart Heeren heeft veel met zulke zaken te maken. Gaat er iets mis bij de levering zonder dat vooraf duidelijk is wie waarvoor verantwoordelijk is, dan leidt dat volgens hem ‘tot een heel vervelende situatie’. Heeren schat dat bij meer dan de helft van de zakelijke transacties waarin transport een rol speelt, de zogenoemde ‘risico-overgang’ niet geregeld is. Maar de vervoerder is toch aansprakelijk, niet de koper of verkoper, denken veel ondernemers. En die vervoerder is toch zeker verzekerd? Dat is maar tot op zekere hoogte het geval. Ook de vervoerder hanteert zijn eigen leveringsvoorwaarden. Daarin staat vaak een maximum schadebedrag per kilo vracht vermeld. Laat je hoogwaardige producten vervoeren, dan dekt die kiloschadeprijs doorgaans bij lange na niet de werkelijke schade.
Zorg voor duidelijkheid
Ach, het gaat om vertrouwen, reageren ondernemers soms. Maar dat vertrouwen is snel weg als het om flinke bedragen gaat. Zeker als er advocaten bij komen kijken. Er worden in Nederland behoorlijk wat rechtszaken gevoerd om zulke transportschadekwesties. Dat leidt tot hoge kosten en voor altijd verpeste zakelijke relaties. Ondernemers, voorkom dat gewoon! De verantwoordelijkheid bij transport goed regelen is voor zowel koper als verkoper een win-winsituatie. Als manager risicobeheersing bij Interpolis raad ik mijn klanten aan te zorgen dat er rond risico-overgang van goederen altijd sprake is van duidelijkheid. Schets voor jezelf altijd de ‘logistieke driehoek’ tussen koper, verkoper en vervoerder (zie hieronder). Check zo of alle relaties tussen die drie partijen juridisch goed geregeld zijn.
De logistieke driehoek (klik op de afbeelding voor een vergroting)
Crisistijd
Zeker in crisistijd zijn ondernemers nogal eens geneigd niet goed naar de leverings- of inkoopvoorwaarden te kijken. Ze zijn zo blij met een order, dat ze niet moeilijk willen doen over transportvoorwaarden. Nu de economie voorzichtig aantrekt, lijkt het me het moment voor ondernemers om daar wél op te gaan letten. Bij Interpolis raden we je aan de leverings- of inkoopvoorwaarden van je brancheorganisatie als uitgangspunt te nemen. Die zijn juridisch goed geformuleerd. En dat geeft de zakenpartner het vertrouwen dat geen rare ‘kleine lettertjes’ in staan. Maar het belangrijkste blijft: regel íéts, zodat je alle ellende voorkomt als er iets misgaat en er is níéts geregeld.
Arjan Hendriksen is manager risicobeheersing van Interpolis. In een reeks bijdragen laat hij bedrijven zien hoe ze doordacht kunnen omgaan met risico’s. Interpolis is partnerexpert van Z24.
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl