Koning Kees heeft gesproken. De oud-bestuursvoorzitter van chemieconcern Akzo
Nobel klaagt samen met oud-Philips topman Jan Timmer en ex-Heineken baas
Karel Vuursteen over de beloningen van moderne topmanagers. In het
tv-programma Netwerk spraken de old boys er schande van dat er bij de
huidige generatie bestuurders alleen nog loyaliteit is aan geld. De relatie
tussen prestatie en beloning zou zoek zijn.

Het is een nauwelijks verhulde verwijzing naar recente excessen, zoals
de circa 80 miljoen euro die Numico-topman Jan Bennink opstrijkt bij de
verkoop van het voedingsconcern aan branchegenoot Danone.

De ex-bestuurders zijn wel rijkelijk laat met hun kritiek. Bovendien hebben ze
een hoop boter op hun hoofd. De afgelopen zeven jaar zijn ze als commissaris
van grote beursgenoteerde ondernemingen volop betrokken geweest bij de
beloningsexplosie van topmanagers.

Van Lede bezette in 2006 de eerste plaats op de ranglijst van machtige
commissarissen van het zakenblad Management Scope. HIj was de afgelopen vier
jaar onder meer toezichthouder bij uitgever Reed Elsevier. Crispin Davis van
Reed Elsevier is al jaren één van de best verdienende bestuursvoorzitters
van bedrijven uit de AEX-index. Afgelopen jaar was Davis met een
beloningspakket van 3,8 miljoen euro de op vijf na best betaalde voorzitter
van de AEX. Van Lede stond erbij en keek ernaar, als commissaris.

Vuursteen is sinds 2002 commissaris bij bankverzekeraar ING. Timmer was dat
tussen1996 en 2005. Beiden maakten de ophef van vier jaar geleden mee: de
bestuurstop van ING kreeg toen een salarisverhoging van zestig procent in
het vooruitzicht gesteld. Vuursteen en Timmer stonden erbij en keken ernaar.

In het Nederlandse bestuursmodel stellen de commissarissen de beloning
van de bestuurstop vast. Sinds 2004 moeten beursgenoteerde bedrijven deze
voorstellen voorleggen aan de aandeelhouders. Kern van het probleem met de
topbeloningen is dat de commissarissen hun eigen verantwoordelijkheid
uitbesteden.

De beloningspakketen van topmannen worden samengesteld op advies van
gespecialiseerde bureaus die geen prikkels hebben om matige voorstellen te
doen. Vervolgens nemen de commissarissen de riante voorstellen van externe
experts over met het argument dat dit nu eenmaal gangbaar is in de markt.

Minister van Financiën Wouter Bos heeft dus gelijk met zijn
opmerking in het Financieele Dagblad van dinsdag dat commissarissen de
beloning van bestuurders aan banden moeten leggen. Bos spreekt over "een
concreet beloningsplafond," maar werkt dat verder niet uit.

Het zou zinnig zijn om niet zozeer naar absolute bedragen te kijken, maar om
per bedrijf de relatieve beloning van topmanagers af te zetten tegen die van
andere werknemers. Daar zit immers de grote ongelijkheid tussen de hogere
managers die gratis aandelen en opties krijgen zonder ondernemersrisico te
lopen en de lagere echelons die het met een reguliere salarisstijging moeten
doen.

TNT-topman Peter Bakker erkende afgelopen week impliciet dat het op dit
punt fout loopt, door een deel van zijn beloning in te leveren nu het post-
en expresbedrijf over gaat tot een rigoureuze sanering bij de Nederlandse
posttak.

Belangrijker dan het goede voorbeeld dat Bakker geeft, is dat commissarissen
hun verantwoordelijkheid nemen. Werk dus voor Van Lede en Vuursteen.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl