De Autoriteit Consument & Markt (ACM) vindt het wetsvoorstel voor het afschaffen van de salderingsregeling uitvoerbaar en handhaafbaar, als het op enkele punten aangepast en verduidelijkt wordt. Op verzoek van de minister voor Klimaat en Groene Groei heeft de ACM het wetsvoorstel getoetst.

Met het wetsvoorstel vervalt per 1 januari 2027 de gunstige regeling waarmee mensen de stroomopbrengst van zonnepanelen mogen wegstrepen tegen hun energieverbruik. Eerder dit jaar kreeg een voorstel om de salderingsregeling stapsgewijs af te bouwen geen meerderheid in de Eerste Kamer, maar in het hoofdlijnenakkoord van het nieuwe kabinet staat dat die regeling per 2027 verdwijnt.

In plaats daarvan ontvangen consumenten die elektriciteit terugleveren een vergoeding van hun leverancier. De marktwaakhond moet erop toezien dat consumenten een ‘redelijke terugleververgoeding’ ontvangen voor hun opgewekte zonnestroom.

De ACM stipt aan dat het wetsvoorstel op sommige punten onduidelijk is. Zo geeft het huidige voorstel geen duidelijkheid over het voortbestaan van de terugleverkosten die veel leveranciers nu vragen aan consumenten met zonnepanelen. Ook wordt niet duidelijk wat een ‘redelijke terugleververgoeding’ is.

De toezichthouder wil de bevoegdheid om een minimale terugleververgoeding op te leggen aan leveranciers en pleit ervoor dat er duidelijkheid komt over langlopende contracten die voor 2027 zijn afgesloten en die tot na het afschaffen van de regeling doorlopen.

Vereniging Eigen Huis (VEH) wil dat het kabinet spoedig met nieuwe stimuleringsmaatregelen voor zonnepanelen komt. "Door het afschaffen van de salderingsregeling en stijgende vergoedingen die energieleveranciers rekenen voor teruggeleverde stroom daalt de vraag naar zonnepanelen nu al sterk", stelt de belangenorganisatie. "Het kabinet moet huis- en appartementseigenaren veel meer vertrouwen geven dat investeren in zonnepanelen verstandig en belangrijk is."

De organisatie vindt dat het kabinet een terugverdientijd van 7 jaar zou moeten garanderen, "omdat uit de praktijk blijkt dat veel consumenten anders afhaken". VEH stelt dat zonder nieuw beleid de terugverdientijden van zonnepanelen vanaf 2027 oplopen naar 16 jaar.

Ook de Consumentenbond wijst erop dat mensen kunnen afhaken van zonne-energie door de plannen. De bond vindt dat er de komende jaren maatregelen van de overheid nodig blijven om het installeren van zonnepanelen aantrekkelijk te houden.

Energierekening: kosten netbeheer fors omhoog in 2025

 Huishoudens gaan volgend jaar fors meer betalen aan hun energienetbeheerder. De Autoriteit Consument & Markt (ACM) verwacht een tariefstijging van circa 11 procent voor elektriciteit en gas. Voor een gemiddeld huishouden betekent dat een stijging van zo'n 60 euro per jaar. Voor het stroomnet gaan de tarieven ook in de komende decennia waarschijnlijk nog stevig omhoog.

De netbeheerkosten maken onderdeel uit van ieders algehele energierekening. Deze kosten gaan omhoog omdat netbeheerders forse investeringen moeten doen in verzwaring van hun netten. Om de energietransitie moet vooral het stroomnet flink worden verzwaard. Door wind- en zonneparken wordt steeds meer stroom geproduceerd. Tegelijkertijd zit het net op veel plekken in het land vol, waardoor bedrijven moeten wachten voor ze een aansluiting kunnen krijgen.

Omdat bedrijven en huishoudens zelf niet kunnen kiezen tussen netbeheerders maar gebonden zijn aan de in hun regio actieve partij, stelt de ACM de netbeheertarieven jaarlijks vast. Voor komend jaar moet dat nog gebeuren. Maar de waakhond durft nu al een voorspelling te doen.

De ACM heeft breder onderzoek gedaan naar de stroomnettarieven. Die gaan de komende 25 jaar waarschijnlijk meer dan verdubbelen en mogelijk zelfs verdrievoudigen. Nu zijn huishoudens gemiddeld nog zo'n 250 euro per jaar kwijt aan de transportkosten voor elektriciteit. In 2050 gaat het waarschijnlijk om 600 tot 800 euro, voorspelt de ACM.

De toezichthouder gaat er daarbij van uit dat de kosten van alle gebruikers van het stroomnet samen toenemen van circa 7 miljard naar 18 miljard tot 25 miljard euro per jaar. Volgens de ACM maakt de verwachte forse toename het "nog belangrijker" om de kosten van het elektriciteitsnet eerlijk over alle verschillende groepen gebruikers te verdelen.

Ook wijst de toezichthouder erop dat de overheid met subsidies en gerichte belastingmaatregelen allerlei mogelijkheden heeft, bijvoorbeeld om industriële grootverbruikers extra te steunen. Volgens de ACM is het voor de Nederlandse concurrentiepositie bovendien belangrijk dat bedrijven binnen Europa te maken hebben met een gelijk speelveld. "Daarnaast zou de wetgever er ook voor kunnen kiezen om een deel van de benodigde investeringen in het kader van de energietransitie op te nemen in de rijksbegroting", oppert de ACM.