De Limburgse Daisy Smissaert wil in 2013 een zakelijke rekening openen. Ze is net voor zichzelf begonnen als adviseur op het gebied van online marketing, na functies bij verschillende bedrijven en bureaus.
Smissaert klopt aan bij de bank die ze kent: de Rabobank. Maar een rekening voor haar bedrijf aanvragen blijkt heel wat voeten in de aarde te hebben.
“De zakelijke afdeling moest mij terugbellen om een rekening te openen”, zegt Smissaert. “Dat kon vervolgens alleen na afspraak en na overdracht van een hoop documenten. Alsof je een huis gaat kopen.”
Ze besluit verder te googelen en stuit op de internetbank Knab. Binnen vijf minuten heeft ze online een zakelijke rekening geopend, ook nog eens tegen lagere kosten. “De volgende dag belde de Rabobank mij ’s middags pas terug”, zegt Smissaert. “Rijkelijk te laat.”
Smissaert is begin dit jaar ook met haar particuliere rekening overgestapt naar Knab. “Het werkt allemaal erg soepel daar. Een frisse innovatieve organisatie in tegenstelling tot de logge, ouderwetse, moeilijk bereikbare banken.”
Ze is niet de enige zzp'er die positief is over Knab - en over een andere kleinere bank: Bunq. Beide kleintjes krijgen een beduidend hogere beoordeling dan de grootbanken ABN Amro, ING, Rabobank en SNS, blijkt uit een enquête die Business Insider onlangs hield onder 388 zelfstandigen en kleine ondernemers.
Ondervraagde klanten van Knab geven hun bank gemiddeld een 8,2, terwijl Bunq-gebruikers met een 8,8 zelfs nog iets lovender zijn. Ook de duurzame bank Triodos scoort goed met een 8,3.
Het verschil met de vier grootbanken is opmerkelijk groot. Zij moeten het doen met een gemiddeld cijfer van 6,4.
Martijn Pennekamp van startersplatform ikwordzzper.nl ziet dezelfde namen ook telkens terugkomen. Hij beheert een Facebook-groep met ruim 12.000 zelfstandigen waar regelmatig de vraag langskomt welke bank te kiezen.
"Dan is het steevast: Knab, Bunq, Triodos", zegt Pennekamp. "Een tijdje geleden werd Knab het vaakst genoemd, nu opeens is het heel veel Bunq."
Ook Job Verberne van vergelijkingssite zakelijkbankieren.nl constateert dat de kleintjes het goed doen. Nog geen derde van zijn bezoekers sluit een zakelijke rekening af bij Rabobank, ABN Amro of ING. Veruit de meeste mensen klikken door naar Knab.
Knab en Bunq zijn jonge banken
Tien jaar geleden was de keuze voor zzp'ers beperkter. Waar een bank als ING een rijke geschiedenis heeft die teruggaat tot 1881, zijn Knab en Bunq nieuwkomers in de financiële wereld.
Knab (het woord 'bank' omgekeerd) is een dochter van verzekeraar Aegon die is opgericht in 2010. Na een stroeve start gooit de jonge bank het verdienmodel om: in plaats van een dure rekening met veel extra's biedt Knab een uitgeklede variant voor 5 euro per maand aan. Het blijkt een gat in de markt. Inmiddels heeft Knab naar eigen zeggen 125.000 klanten, waarvan de helft ondernemers en zzp'ers.
Bunq (zelf schrijven ze het met een kleine letter b) is nog jonger en onconventioneler. De oprichter van het Leidense techbedrijf TransIP Ali Niknam lanceert de bank in het najaar van 2015. Lenen of sparen kan bij Bunq niet, het bedrijf profileert zich als fintech-startup en biedt alleen betaaldiensten aan rond een sterk IT-platform. Over de omzet of het aantal klanten laat Niknam niks los.
Minder vestigingen van grootbanken
Veel starters lijken dus sneller te kiezen voor Knab of Bunq dan voor de traditionele grootbanken. Een van de redenen is het gebruiksgemak.
De situatie die Smissaert in 2013 meemaakte, komen Rabobank-klanten nu niet meer tegen: het openen van een zakelijke rekening kan inmiddels online als je een eenmanszaak of BV hebt. Maar wie particulier bij de concurrent bankiert, moet maximaal twee werkdagen wachten en langskomen bij een lokale vestiging.
Vestigingen waarvan er overigens steeds minder zijn. In vijf jaar tijd is het aantal Rabo-filialen bijna gehalveerd, tot 475 eind vorig jaar. Ook ING en ABN Amro zijn door de toenemende digitalisering steeds minder aanwezig in steden en dorpen met een kantoor. Klanten moeten daardoor verder reizen naar de dichtstbijzijnde vestiging.
Knab en Bunq zijn simpel in gebruik
Die frictie nemen Knab en Bunq weg. Een rekening is binnen vijf minuten geopend vanaf een smartphone of laptop. En dat gemak stellen klanten op prijs, blijkt uit de reacties van deelnemers aan het bankenonderzoek van Business Insider.
Het is de reden dat akoestisch adviseur Raphuel Pellegrom uit het Limburgse Nuth voor Knab koos. "Met name de eenvoudige wijze om jezelf te identificeren, geen ingewikkeld gedoe met te ondertekenen documenten", laat hij weten via e-mail. Ook de website en app van Knab bevallen hem: "Simpel te gebruiken en erg overzichtelijk."
"Ik ben overgestapt van ING naar Bunq", zegt Philip Fisser van ontwerpbureau Rezult uit Ommen. "Het grootste verschil is al het gedoe dat ING met zich meebrengt. Bunq is een stuk makkelijker als je iets wil wijzigen of wil aanvragen, bijvoorbeeld een nieuwe betaalpas. Zelfs je pincode kun je in de app wijzigen."
Persoonlijkere dienstverlening
Een andere opmerking die steeds terugkomt in de antwoorden van deelnemers is de uitstekende klantenservice en persoonlijke benadering van de kleinere banken.
"Bij Knab word je als gewaardeerde klant geholpen. Bij de concurrenten ben je een nummer waar geen interesse voor is", aldus Richard Boonstra, pensioenadviseur bij Periscoop Pensioenen uit Berkel-Enschot. "Bel zelf eens met Knab en ervaar hoe keurig je te woord wordt gestaan."
Steven Brouwers, leiderschapscoach bij Inreach in Zaltbommel, koos aanvankelijk voor Triodos toen hij voor zichzelf begon. Hij stapte over naar Bunq, omdat hij de zakelijke rekening kon koppelen met zijn boekhoudpakket. "Dat scheelt zoveel werk en verbetert het inzicht in dien mate dat ik het de moeite van overstappen waard vind. Bunq bevalt me geweldig. Het werkt allemaal als een trein en als je iets niet snapt word je supersnel en vriendelijk geholpen."
Freelance IT'er Bas Kager uit Leiden is te spreken over hoe snel Bunq-medewerkers reageren. "Je kan direct vanuit de app een berichtje sturen naar de klantenservice en die reageert meestal binnen twee uur, zelfs laat in de avond", aldus de student informatica. "Tevens zijn suggesties om de app te verbeteren ook heel welkom bij de klantenservice, hier wordt ook echt wat mee gedaan."
Lagere kosten geven de doorslag
Maar de doorslaggevende factor voor startende zzp'ers is waarschijnlijk het kostenplaatje. Een Knab-rekening heb je al voor 60 euro per jaar en Bunq is met 37 euro zelfs nog goedkoper.
Ook de zzp-rekeningen van ASN en SNS komen als voordelig uit de bus. De zakelijke rekeningen van grote banken zijn een stuk duurder.
Knab en Bunq zijn ondertussen serieuze concurrenten van de grootbanken, stelt Martijn Pennekamp van ikwordzzper.nl vast. Maar hij denkt niet dat ABN Amro, ING of Rabobank snel met een aparte zakelijke rekening voor zelfstandigen komen, zoals SNS en ASN wel deden.
De drie grootste banken van Nederland bieden al een starterspakket aan met fikse kortingen. Bestaat je onderneming minder dan een jaar, dan betaal je bij ING en Rabo in het eerste jaar niks en bij ABN 2,95 euro per maand.
Bovendien voelen grootbanken de noodzaak niet om de meer dan 1 miljoen zzp'ers in Nederland te lokken met een voordelig pakket. De meeste starters bankieren particulier al bij ABN, ING of Rabo. Pennekamp: "De gemiddelde startende ondernemer klopt gewoon aan bij z’n huisbank."
Daarnaast ondergraven ABN, ING en Rabo met een nog goedkoper zakelijk aanbod hun eigen verdienmodel. "Het betalingsverkeer kost een hoop geld, dat weet ik uit ervaring", aldus Pennekamp, die voormalig bedrijfsadviseur van Rabobank is. "Banken verdienen aan de particuliere kant niks aan een betaalrekening, want die moeten ze nagenoeg gratis aanbieden. De kosten van het betalingsverkeer moeten ze terugverdienen aan de zakelijke kant."
Voordelen van een grootbank
Hoewel Knab en Bunq in de basis goedkoper zijn, zijn er volgens Pennekamp goede redenen om te kiezen voor een traditionele bank. ABN Amro, ING en Rabobank bieden extra diensten die met name van pas komen voor ondernemers die doorgroeien. Denk aan een incassocontract om automatisch geld af te schrijven bij klanten, het aanvragen van krediet of het afsluiten van een verzekering.
Bij Bunq ontbreken zelfs elementaire zaken: rood staan, een creditcard aanvragen of een spoedopdracht doen kan allemaal niet.
Pennekamp verbaast zich erover dat startende ondernemers ABN, ING en Rabo soms mijden vanwege de kosten. "Het gaat om 5 à 6 euro per maand extra en het is nog aftrekbaar ook. Maar ja, anderen vinden dat weer veel geld."
Hij stelt dat "de wat meer hobbymatige zzp’er" met weinig transacties en een lage winst uitkomt bij Bunq of Knab. "Maar als je als ondernemer serieus wilt bankieren, kies je over het algemeen voor een grootbank. Ik denk dat op een gegeven moment de tendens ontstaat dat Knab- en Bunq-klanten die doorgroeien weer terugkeren bij ABN, ING of Rabo."