Brazilië maakt een ruk naar rechts. Zondag won de omstreden politicus Jair Bolsonaro de presidentsverkiezingen. Bolsonaro is berucht om zijn homo-, vrouwen- en rassenhaat en zijn verheerlijking van geweld. Hij wordt daarom ook wel de ‘Braziliaanse Trump’ genoemd.
Hij is ook een criticus van het Braziliaanse milieubeleid. Wetenschappers over de hele wereld maken zich daarom zorgen over de rampzalige gevolgen die zijn presidentschap zouden kunnen hebben voor de ‘longen van de wereld’: het Amazonegebied.
Twee derde van het Amazonegebied, het grootste regenwoud ter wereld, ligt in Brazilië. Bolsonaro vindt alle beschermde natuurgebieden in de regio maar lastig voor de economische ontwikkeling.
Hij pleit voor een snelweg dwars door het oerwoud. Ook wil hij organisaties als Greenpeace en het Wereldnatuurfonds het land uitgooien, berichtte The Guardian eerder deze maand. Het Braziliaanse ministerie van Milieu kan volgens hem wel worden opgeheven, schreef Science.
Anders dan Trump wil Bolsonaro wél in het klimaatakkoord van Parijs blijven. Maar het is de vraag hoe Brazilië aan de verplichtingen die het akkoord oplegt kan voldoen, als de ontbossing van het Amazonegebied versnelt door het beleid van Bolsonaro.
Bolsonaro heeft een plan om delen van het oerwoud te privatiseren. Volgens meteoroloog Eric Holthaus komt dat neer op "planetaire zelfmoord". Holthaus is niet de enige die zich zorgen maakt.
"Bolsonaro's plannen om samen met de Braziliaanse landbouw- en mijnbouwsector de Amazone te industrialiseren, zijn roekeloos", zei Christian Poirier, programmadirecteur van natuurbeschermingsorganisatie Amazon Watch, in een persbericht. "Het zal onvoorstelbare schade aanrichten aan het grootste regenwoud ter wereld en de gemeenschappen die daar wonen, wat rampzalige gevolgen zal hebben voor het wereldklimaat."
Zwarte periode
"Ik denk dat we een zeer zwarte periode in de geschiedenis van Brazilië ingaan", zegt Paulo Artaxo, klimaatonderzoeker aan de Universiteit van Sao Paolo, tegen Science. "Ik kan het niet mooier maken dan het is, Bolsonaro is het slechtste wat het milieu kan overkomen."
Genevieve Guenther, oprichter van EndClimateSilence.org, liet op Twitter weten dat door Bolsonaro "gegarandeerd talloze hectares regenwoud zullen worden vernietigd".
Het Amazonegebied is een soort groene long voor de aarde: de bossen zetten het broeikasgas koolstofdioxide om in zuurstof. Volgens klimaatexperts is dat de een van de beste methodes om klimaatverandering tegen te gaan.
"Om een heel gevaarlijke stijging van de temperatuur en daarmee overstromingen, stormen en hittegolven te voorkomen, moeten we koolstofdioxide uit de atmosfeer halen", legde Doug Boucher, wetenschappelijk adviseur van de Bond van Bezorgde Wetenschappers, uit aan Grist. "De beste manier die we tot nu toe kennen om dat te doen, is om bossen te beschermen en te herstellen."
Volgens een rapport van het WNF dat dinsdag uitkwam is een vijfde van het Amazonegebied verdwenen in slechts 50 jaar. Vooral in de periode 1991 tot 2000 ging het hard: toen is een stuk oerwoud ter grootte van Spanje verdwenen om plaats te maken voor de productie van rundvlees en soja.
De laatste jaren is de ontbossing vertraagd, maar naar verwachting zal het kappen van bomen voor veeteelt en landbouw doorzetten, ondanks het feit dat de grond niet erg geschikt is voor die activiteiten.