Mijn baas wil mijn tijdelijke jaarcontract openbreken en met een halfjaar
verlengen. Kan dat eigenlijk wel? En is het slim om erop in te gaan? Ik zit
nu in mijn tweede jaarcontract.

Meestal als je ergens in dienst treedt, krijg je eerst één of meerdere
contracten voor bepaalde tijd. Een werkgever wil niet meteen een vast
contract met je aangaan.

Eenmaal een contract van onbepaalde tijd betekent namelijk dat de werkgever
veel moeilijker van jou af kan. Een werknemer met een contract van
onbepaalde tijd geniet in dat opzicht meer bescherming dan een werknemer met
een tijdelijk contract.

Maar hoeveel tijdelijke contracten kun je eigenlijk als werkgever achter
elkaar met een werknemer sluiten? Is dat onbeperkt of zit daar een maximum
aan? En kun je in onderling overleg afwijken van de wettelijke regels
daarover? Een kleine samenvatting van de geldende regelgeving op dat vlak.

Contractsvrijheid
In Nederland bestaat zogenoemde “contractsvrijheid”. Iedereen mag met elkaar
afspreken wat hij/zij wil. Deze vrijheid wordt in sommige gevallen echter
wel beperkt door de wet.

Vooral in arbeidsrelaties heeft de wetgever grenzen gesteld aan deze
contractsvrijheid, om de zwakkere positie van de werknemer tegen de sterkere
werkgever te beschermen. Dat betekent dat een werkgever niet alles zomaar
met een werknemer kan afspreken, maar zich daarbij aan een aantal regels te
houden heeft.

Één van die beschermende bepalingen in ons arbeidsrecht is dat een werkgever
niet onbeperkt tijdelijke contracten met een werknemer mag afsluiten. Daar
zit een limiet aan. Een werkgever mag in beginsel maximaal drie contracten
van bepaalde tijd achtereen afsluiten met een werknemer, met een maximum van
36 maanden bij elkaar opgeteld.

Het vierde contract of het contract waarmee de periode van 36 maanden wordt
overschreden wordt automatisch een contract van onbepaalde tijd, óók als
partijen dat in de overeenkomst anders hebben afgesproken.

De verschillende contracten mogen elkaar, voor toepassing van deze regel, niet
met tussenpozen van meer dan drie maanden hebben opgevolgd. In dat laatste
geval begint de telling weer opnieuw te lopen.

Bij CAO kan van deze regel afgeweken worden ten nadele van de werknemer. In de
horeca bijvoorbeeld zie je dat méér dan drie tijdelijke contracten kunnen
worden afgesloten met een werknemer.

Soms is het zelfs zo dat deze regel geldt bij een reeks arbeidsovereenkomsten
tussen een werknemer en verschillende werkgevers, indien die werkgevers
redelijkerwijs kunnen worden gezien als elkaars opvolgers. Denk bijvoorbeeld
aan het geval waarin een werknemer door een uitzendbureau wordt uitgeleend
aan een werkgever, die daarna met die werknemer rechtstreeks een contract
aangaat. Het contract met het uitzendbureau telt dan – in sommige gevallen –
mee in de telling van de reeks arbeidsovereenkomsten op een rij.

Heb je als werknemer een contract van bepaalde tijd gesloten en is daarin
niets geregeld over de opzegging daarvan, dan eindigt het contract van
rechtswege na het verstrijken van de afgesproken duur van die overeenkomst.
Dat betekent dus dat de werkgever in principe op de laatste dag van de
overeenkomst kan laten weten of het contract zal worden verlengd. Vindt er
geen gesprek plaats over een eventuele verlenging, en blijft de werknemer
zonder protest van de werkgever ook na het verstrijken van de afgesproken
periode werken, dan is de overeenkomst stilzwijgend verlengd. Deze verlengde
overeenkomst is dan aangegaan op dezelfde voorwaarden als de eerdere
overeenkomst, voor dezelfde tijd met een maximum van één jaar. Zou het
daarmee het vierde contract voor bepaalde tijd worden of is een periode van
36 maanden verstreken, dan verandert de arbeidsovereenkomst automatisch in
een overeenkomst van onbepaalde tijd, zoals hiervoor uitgelegd. Is er wél
iets geregeld in de arbeidsovereenkomst over opzegging, dan hebben partijen
zich aan de afgesproken opzegtermijn te houden. Wordt niet tijdig door de
werknemer of de werkgever opgezegd, dan geldt ook in dat geval dat de
overeenkomst “stilzwijgend” wordt voortgezet.

Terugkomend op de lezersvraag, is het altijd mogelijk om een contract “open te
breken” en andere afspraken te maken. Daarvoor moeten echter wel beide
partijen het met elkaar eens zijn. Eenzijdig kan dat niet zomaar afgedwongen
worden. Of het verstandig is, hangt van de omstandigheden van het geval af.

Ik vraag mij in dit geval af waarom de werkgever het huidige tijdelijke
contract zou willen openbreken om nu al te verlengen? Waarom niet wachten
totdat dit contract afloopt en dan besluiten om wel of niet te verlengen? In
ieder geval is het goed om als werknemer in je achterhoofd te houden dat een
werkgever niet zomaar ongelimiteerd tijdelijke contracten met een werknemer
kan afsluiten.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl