Kim Scott is geen psychotherapeut – ze is coach van CEO’s in Silicon Valley. Maar als ze de oorzaak van ineffectief leiderschap aan moet wijzen, gaat ze terug tot de kindertijd.
Op een leeftijd van 18 maanden krijgen peuters volgens Scott het volgende te horen: “Als je niks aardigs te melden hebt, zeg dan niks.”
Bij het eerste bijbaantje in je tienerjaren komt er nog een gebod bij: gedraag je professioneel. Dat betekent zoveel als: houd je op de vlakte.
Deze twee ‘lessen’ onthouden mensen, zelfs als ze een grotemensenbaan hebben en een leidinggevende functie krijgen. Het resultaat is een ineffectieve – en soms ook destructieve – managementstijl.
Scott is voormalig manager bij Google en Apple, trainer van topbestuurders en heeft nu een eigen bedrijf, Radical Candor. Daarmee biedt ze ondernemingen software en trainingsprogramma’s aan om het leiderschap aan de top te verbeteren.
Recentelijk publiceerde ze een boek met dezelfde titel als haar bedrijf, waarin ze managementtips geeft op basis van haar eigen ervaring in het bedrijfsleven.
'Radical candor', oftewel radicale openhartigheid, is de effectiefste van de vier leiderschapsstijlen die Scott in haar boek definieert. Elke stijl draait om een bepaald type gedrag, niet om een kenmerk van de eigen persoonlijkheid. Dat betekent dat je het kunt ontwikkelen. Als je nu een slechte baas bent, kun je daaraan werken.
Scott bracht in maart een bezoek aan de redactie van Business Insider in New York en legde ons het diagram uit dat ze heeft ontwikkeld om de verschillende leiderschapsstijlen te vangen. (Je ziet het linksboven in de bovenstaande afbeelding.) Het diagram heeft twee assen: Care Personally en Challenge Directly, vrij vertaald 'persoonlijk betrokken' en 'direct betwisten'.
Vervelend aggressief
Als je de neiging hebt om tegen mensen in te gaan, maar je bent niet persoonlijk betrokken, dan valt jouw leiderschapsstijl volgens Scott in de categorie 'vervelend agressief'.
"Als een baas werknemers kleineert, publiek voor schut zet of buitensluit, dan valt zijn of haar gedrag in dit kwadrant", schrijft ze in haar boek. "Dit kan op korte termijn goed uitpakken, maar op de lange termijn is dit een dodelijke strategie. Denk aan de rol die Meryl Streep speelt in de film 'The Devil Wears Prada'."
Ook geen goede combinatie is inlevend zijn, maar niemand ergens op aan durven spreken. Dit noemt Scott 'ruinous empathy'. Volgens haar is dit de meest gemaakte fout die managers - en mensen in het algemeen - maken.
"Omdat je betrokken bent, zeg je niet waar het op staat uit vrees om iemand te kwetsen", aldus Scott. "Je begaat een fout als je iemand niet waarschuwt voor een blunder. We doen allemaal domme dingen. Het is juist een teken dat je om iemand geeft als je kritiek uit. Het is niet kwaad bedoeld, en toch voelt het vaak wel zo."
Verbogen agenda
De slechtste bazen zijn manipulatief en onoprecht, het kwadrant linksonder. Dan ben je afstandelijk en durf je geen kritiek te uiten. Vaak hebben deze mensen een verborgen agenda: ze willen aardig gevonden worden, denken dat ze een politiek voordeel kunnen behalen of zijn simpelweg te moe om verder te discussiëren.
Tot slot is er de leiderschapsstijl die iedereen volgens Scott moet ambiëren: radicale openhartigheid. Je bent betrokken, maar zegt ook waar het op staat. Dat klinkt simpel, maar komt in de praktijk nauwelijks voor op werkplekken.
Je kunt beginnen door feedback te vragen van werknemers, en dat vervolgens terug te koppelen aan het personeel. Scott vindt het over het algemeen een goed idee om meer complimenten uit te delen dan kritiek.
"Wees nederig, behulpzaam, geef persoonlijk advies, deel complimenten uit in het openbaar maar uit kritiek privé en schrijf niks toe aan een persoon", schrijft ze. "Maak duidelijk dat het probleem niet komt door iemands persoonlijkheid. Deel verhalen uit je eigen loopbaan over een keer dat jij kritiek kreeg voor iets vergelijkbaars."
Het diagram maakt het makkelijker om jouw optreden als leidinggevende te evalueren. In plaats van je af te vragen of je te aardig of te streng bent geweest, kun je jouw handelen afzetten op de twee assen. Scott: "De juiste manier op dit diagram te gebruiken is door gesprekken te beoordelen en er zeker van te zijn dat je de juiste richting opgaat."