• Het kabinet heeft doelbewust gevoelige informatie over de toeslagenaffaire achtergehouden voor de Tweede Kamer, meldt RTL Nieuws.
  • De regering wilde zo onder meer verantwoordelijke hoge ambtenaren en politici uit de wind te houden.
  • Oppositiepartijen willen zo snel mogelijk een debat houden over de kwestie, het kabinet komt uiterlijk maandag met een reactie.

Het kabinet-Rutte III heeft in de toeslagenaffaire doelbewust informatie achtergehouden voor de Tweede Kamer. Zo wilde de regering onder meer verantwoordelijke hoge ambtenaren en politici uit de wind te houden.

Dat meldt RTL Nieuws. Journalisten van de nieuwsorganisatie spraken met bronnen die toegang hebben gehad tot notulen van de wekelijkse ministerraden in 2019.

Daaruit komt naar voren dat in het kabinet meerdere keren werd geklaagd over kritische Kamerleden, zoals CDA’er Pieter Omtzigt, die zich hadden vastgebeten in de affaire. Ministers vonden dat Kamerleden het kabinet moesten steunen.

Lees ook: Waarom CDA’er Pieter Omtzigt wordt gezien als een ‘lastpak’ in Den Haag

Ook werden afspraken gemaakt om het parlement niet alle informatie te geven waar de Kamer om had gevraagd. Het ging hierbij vooral om de onrechtmatige stopzetting van toeslagen voor kinderopvang en wie hiervan op welk moment op de hoogte was.

Oppositie wil dat de notulen van de ministerraad openbaar worden

De Tweede Kamer wil opheldering van Rutte over de kwestie.

Het kabinet is volgens DENK-fractieleider Farid Azarkan "alleen bezig geweest het eigen hachje te redden". Hij denkt ook dat ouders die slachtoffer zijn geworden van de ontspoorde jacht op fraude met de kinderopvangtoeslag, daardoor langer hebben moeten lijden. "Ik vind dat onbestaanbaar".

SP-leider Lilian Marijnissen merkt op dat Rutte "opnieuw heeft staan te liegen" toen hij tijdens een Kamerdebat over de affaire bezwoer dat hij nooit zaken heeft willen achterhouden. Zij wil dat alle relevante notulen van de ministerraad openbaar worden, om te voorkomen dat de Kamer met Rutte "het zoveelste debat over zijn geheugen" moet voeren.

Lees ook: 4 momenten dat Mark Rutte zich dingen niet meer kon herinneren de afgelopen jaren

Het verzoek van de SP kan rekenen op steun van PVV-leider Geert Wilders. Hij wil "snel een debat en alle notulen van de ministerraad van 2019 hierover openbaar. Desnoods komende weken alle ministers ook onder ede horen. Doorbijten nu. Hier mag Rutte cs niet mee wegkomen!", twittert hij.

De notulen van de ministerraad zijn aangemerkt als 'Staatsgeheim Zeer Geheim'. Dat is de hoogste categorie van geheimhouding.

Ze zijn in principe pas na 20 jaar toegankelijk voor wetenschappelijk onderzoek. Eerdere inzage in de notulen van de ministerraad belemmert de vrije meningsvorming binnen het kabinet. Snellere openbaarmaking zou dan ook een unicum zijn.

Debat op donderdag lijkt uitgesloten

De meeste van de zeventien fracties willen het debat zo snel mogelijk houden, in ieder geval voordat de Tweede Kamer donderdag met meireces gaat.

Maar dat lijkt er niet in te zitten, omdat de huidige coalitiepartijen eerst de gevraagde brief met uitleg willen afwachten. Zij hebben samen ook in de nieuwe Kamer een meerderheid.

Het kabinet komt uiterlijk maandag met een reactie. "Gelet op de noodzakelijke zorgvuldigheid bij het opstellen en afstemmen van deze reactie, stuur ik u uiterlijk begin volgende week een brief", schrijft premier Mark Rutte.

Rutte: niets onoorbaars gebeurd rond feitenrelaas toeslagenaffaire

Volgens Rutte is er "niets vreemds of onoorbaars" gebeurd toen het kabinet anderhalf jaar geleden besloot geen volledig feitenrelaas over de toeslagenaffaire naar de Tweede Kamer te sturen.

Verder wilde Rutte woensdagavond weinig over kwijt over de kwestie. Hij sprak als laatste van de zeventien fractievoorzitters met informateur Herman Tjeenk Willink

Of CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt is besproken in de ministerraad, wilde Rutte niet zeggen. Hij gaf ook niet prijs of die naam is genoemd tijdens zijn gesprek met Tjeenk Willink.

De premier haalde zich eerder al de woede van vrijwel de hele Kamer op de hals door al in het eerste verkennende gesprek na de verkiezingen aan te sturen op een mogelijke kabinetspost voor Omtzigt. Nadat dit was uitgelekt zegde de voltallige oppositie het vertrouwen in Rutte op. Alle partijen behalve zijn eigen VVD keurden zijn optreden in de verkenning af.

Lees meer: Rutte is ‘politiek onthoofd’ na motie van afkeuring door D66 en CDA – wil iemand nog in een kabinet met de VVD?

Rutte heeft naar eigen zeggen "veel gereflecteerd de afgelopen weken", onder meer over de politieke cultuur die de afgelopen jaren is ontstaan en welke rol hijzelf daarin heeft gespeeld. "Ik ben ook van plan daar binnenkort wat meer over te vertellen."

Ook Kaag en Hoekstra willen niets zeggen over toeslagenkwestie

D66-leider Sigrid Kaag wilde woensdag evenmin ingaan op de beschuldiging dat het kabinet bewust gevoelige informatie over de toeslagenaffaire heeft achtergehouden voor de Tweede Kamer. Zij zegt zich ook niet te herinneren of zij zelf bij de ministerraad was op de dag dat daartoe zou zijn besloten.

"Ik weet persoonlijk niet of ik op die momenten erbij was", zegt Kaag, die in het demissionaire kabinet minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking is. Zij oppert dat zij toen wellicht op reis kan zijn geweest, bijvoorbeeld naar Niger. Verdere vragen wil Kaag niet beantwoorden, "omdat ik zelf de documenten nog niet heb kunnen inzien".

Eerder op de dag deed CDA-leider Wopke Hoekstra er ook al het zwijgen toe. De demissionair minister van Financiën benadrukte dat wat tijdens de wekelijkse kabinetsvergadering op vrijdag besproken wordt, geheim is en vindt het niet aan hem om daarover "uit de school te klappen".

Woensdag werd tevens bekend dat zo'n vierhonderd gedupeerde ouders van de toeslagenaffaire onterecht een bericht gekregen dat de Belastingdienst geen reden ziet om aan hen de 30.000 euro compensatie te betalen die werd toegezegd aan de slachtoffers van het schandaal. Een groep van 1350 ouders kreeg ook zo'n bericht, terwijl het nog onbekend is of zij recht hebben op de compensatie. Staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Toeslagen) meldde dit aan de Tweede Kamer. Zij biedt in die brief haar "excuses aan alle gedupeerde ouders die hierdoor opnieuw in onzekerheid verkeren".

Lees meer over de Nederlandse politiek: