Quarantaine voortaan verplicht na nauw contact met coronapatiënt

Als na onderzoek van de GGD blijkt dat iemand in contact is gekomen met een met het coronavirus besmet persoon, moet diegene voortaan verplicht veertien dagen in thuisquarantaine.

Dat schrijft coronaminister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) dinsdag in een brief aan de Tweede Kamer. Tot dusver gold er alleen een dringend advies.

Als iemand van de GGD hoort dat die in contact is geweest met een besmet persoon, zal die worden opgeroepen twee weken thuis te blijven. Op naleving “zal dan ook gecontroleerd worden”, schrijft De Jonge. “Wie zich niet aan een opgelegde gedwongen quarantainemaatregel houdt, pleegt een strafbaar feit.”

De GGD controleert nu al steekproefgewijs, per telefoon, of mensen zich aan een thuisquarantaine houden. De diensten blijven dat doen. Gebeurt dat niet, dan kan een rechter een verplichting opleggen.

Houdt iemand zich daar ook niet aan, dan kan er een straf volgen. Welke dat is, werkt het Openbaar Ministerie de komende tijd uit.

Uiteindelijk is het aan de rechter een straf op te leggen. De strengere regels moeten halverwege volgende week ingaan.

Vakbond vindt quarantainecontrole door boa's geen goed plan

De controle van de verplichte quarantaine zal een taak van de veiligheidsregio’s worden. Het is aannemelijk dat daarbij een rol is weggelegd voor de bijzondere opsporingsambtenaren (boa's).

Vakbond BOA ACP vindt dat geen goed plan. Boa's hebben al genoeg taken, zegt voorzitter Richard Gerrits. "Het is geen goed idee als dat alleen op het bordje van de boa's komt te liggen", zegt Gerrits. "Die worden al genoeg belast."

De voorzitter meent dat als controle bij mensen thuis zal plaatsvinden, dat eerder een taak is voor de politie. "Die is gewend bij mensen thuis te komen, boa's zijn er meer voor de openbare ruimte."

Als de taken in afstemming met de politie worden uitgevoerd, dan is het volgens Gerrits een ander verhaal. "Maar er is verder niets naar de boa's hierover gecommuniceerd, dus wij zijn erg nieuwsgierig wat de precieze invulling gaat worden."

Ruud Kuin, voorzitter van de Nederlandse BOA Bond, vindt het een logische maatregel dat de quarantaine verplicht wordt gesteld. Als boa's verantwoordelijk worden voor de controle, staan ze daarvoor open, maar het is voor hen wel "wéér een taak erbij", zegt Kuin.

"Zij hebben het al extra druk in deze periode door onderbezetting en de extra taken die zij krijgen zoals het controleren van mondkapjes in winkelstraten."

Reizigers uit 'oranje gebieden' moeten in thuisquarantaine

Het kabinet wil ook op andere gebieden de quarantaineregels strenger maken. Zo wil het kabinet reizigers uit zogenoemde oranje gebieden, kunnen verplichten in thuisquarantaine te gaan. Een juridische basis voor zo'n maatregel is er echter nog niet. Het kabinet wil de wet hiervoor aanpassen.

Ook onderzoekt het kabinet of mensen verplicht kunnen worden mee te werken aan het bron- en contactonderzoek. Volgens de GGD's waren er de afgelopen weken steeds meer mensen die weigerden mee te werken.

Ondertussen is het aantal bevestigde coronabesmettingen opgelopen tot 4.036 in een week tijd, meldde het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu dinsdag. De voorgaande week kregen 2.588 mensen een positieve testuitslag.

'GGD moet soms ruim 100 contacten per coronapatiënt opsporen'

Dat sommige GGD'en moeite hebben om volledig bron- en contactonderzoek uit te voeren bij coronapatiënten, komt ook doordat mensen gemiddeld steeds meer nauwe contacten hebben. "Soms wel meer dan honderd", zei directeur Nicolette Rigter van GGD Utrecht dinsdag tijdens een briefing in de Tweede Kamer.

Dit zijn volgens Rigter wel "extreme voorbeelden" die niet vaak voorkomen. Het aantal contacten kan snel oplopen door borrels, feestjes, of bijvoorbeeld zeilkampen, weet zij uit ervaring in haar eigen GGD-regio.

Rigter kon desgevraagd overigens niet zeggen hoeveel nauwe contacten de GGD'en gemiddeld per coronapatiënt te traceren hebben.

Het nabellen van al die contacten leidt volgens Rigter tot "zeer bewerkelijke situaties". Het oplopende aantal contacten is opnieuw een signaal "dat mensen het minder nauw nemen met de maatregelen". Zij merkt verder op dat mensen vaak te lang met klachten blijven rondlopen voordat zij zich laten testen.

Hoewel de GGD'en hard werken aan opschaling van de capaciteit, is het volgens Rigter vooral zaak om te zorgen dat mensen zich beter aan de basisregels houden zodat het aantal besmettingen afneemt. "Anders is het dweilen met de kraan open."

Lees meer over het coronavirus:

• Ben je verplicht om je gegevens achter te laten in de kroeg? 7 vragen over de nieuwe coronaregels voor de horeca
• Veelbelovende eerste resultaten van het coronavaccin uit Oxford dat Nederland heeft besteld
• Gids voor de corona-etiquette: zo houd je beleefd afstand en kun je veilig socializen
• Waarom we zeker weten dat het coronavirus niet door mensen in een lab is gemaakt