Noorwegen werd stinkend rijk met olie. Maar de Noorse onliesector maakt zich op voor de grootste besparingsronde in vijftien jaar.
Nu zijn er nog 250.000 banen in olie-industrie, maar daarvan kunnen er wel 40.000 verdwijnen, schrijft Bloomberg. Investeringen zullen dit jaar met 20 procent teruglopen en met 10 procent in 2016, voorspelt Danske Bank A/S.
Toeleveranciers schrappen banen
Staatsbedrijf Statoil heeft aangekondigd 30 procent te gaan besparen op kosten en investeringen terug te schroeven met 10 procent. Dat heeft zijn weerslag op talloze toeleverende bedrijven. Olie is goed voor een vijfde van het Noorse bruto nationaal product.
“Het effect op de Noorse gas- en olie-industrie kan genadeloos zijn”, zegt Sveinung Fjose, partner bij consultancy Menon Business Economics AS. De werkloosheid staat nu op 4 procent, maar loopt snel op. In oliestad Stavanger steeg het aantal werklozen in januari met 29 procent vergeleken met een jaar eerder.
Van ingenieursbureau naar zuivelproducent
Joergen Langaunet (29) ondervond dat aan den lijve. Als projectplanner draaide hij twee jaar geleden nog overuren bij offshore ingenieursbureau Aker Solutions ASA. Afgelopen september verloor hij zijn baan. Langaunet is nu regiomanager bij de grootste zuivelproducent van Noorwegen.
"Het kantoor maakte twee krimprondes door", vertelt Langaunet. "Als er steeds minder werk te doen is ongeacht hoeveel mensen er weggaan, dan weet je wel hoe laat het is."
Enorm olieveld volop in ontwikkeling
Toch zijn niet alle investeringen van de baan. Noorwegen is nog bezig met het ontwikkelen van zijn grootste offshore project sinds tijden. Het Johan Sverdrup-veld in de Noordzee bevat 2,9 miljard vaten olie, en moet zelfs bij een olieprijs onder de 40 dollar per vat rendabel zijn.
Het project kost 12 tot 14 miljard euro en kan 51.000 manjaren aan werkgelegenheid opleveren, volgens Statoil. Aker Solutions is een van de bedrijven die contracten verworven voor de bouw van de boorplatforms.
Minder gouden bergen
Oliewerkers worden zeer goed betaald in Noorwegen, maar de groei in lonen zal hoogstwaarschijnlijk afvlakken. Tussen 2002 en 2013 groeiden maandsalarissen in de oliesector met 62 procent, vergeleken met 56 procent voor alle Noorse werknemers.
"In toekomst zullen er minder gunstige voorwaarden zijn", zegt Muhammad Yasser Haddad (23) student aardolietechnologie aan de Universiteit van Stavanger, die in 2017 hoopt af te studeren. De 21-jarige student bouwkunde Safina de Klerk in Bergen denkt erover om wat langer over haar studie te doen. "We werden gouden bergen beloofd", zegt De Klerk. "We hadden kunnen weten dat dit eraan zat te komen. Het is ongeloofwaardig wat er in de olie-industrie is geïnvesteerd."
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl