De bewaking van de EU-buitengrenzen moet een taak worden van een echte Europese grenspolitie.
Voorzitter Jean-Claude Juncker van de Europese Commissie zei dat woensdag in zijn vierde grote beleidstoespraak, de jaarlijkse State of the Union.
De in 2016 opgerichte Europese grens- en kustwacht moet daarvoor in 2020 zijn uitgebouwd van 1500 tot 10.000 man, meer bevoegdheden krijgen en centraal worden aangestuurd.
Zo moet het agentschap een grotere rol krijgen bij het inperken van de migratiestromen en het terugsturen van migranten naar hun land van herkomst.
Het voorstel is geen verrassing aangezien de EU-regeringsleiders er op een top in juni ruime steun aan gaven. Zij moeten er nog wel mee instemmen. De forse kosten, naar verluidt meer dan een miljard per jaar, kunnen nog een obstakel vormen.
Tegelijkertijd moeten er meer mogelijkheden komen om legale migratie naar Europa mogelijk te maken, aldus Juncker. Hij wil daarnaast meer investeren in Afrika. Alleen ontwikkelingshulp volstaat niet en is vernederend voor Afrika, zei hij. "Geen liefdadigheid, maar een echt partnerschap."
Juncker wil dat Europa met één stem spreekt
Juncker wil verder dat de Europese Unie met één stem spreekt. Dan kan zij haar wil opleggen aan anderen. "We moeten meer een wereldspeler worden en meer eenheid tonen."
Als Europa zich beter bewust is van zijn politieke en soms ook militaire macht, kan het veel meer invloed uitoefenen, aldus de Luxemburger.
Europa moet volgens hem van de tribune komen en het voortouw nemen op tal van terreinen, waaronder handel en defensie. "De wereld wil een sterker Europa.''
Hij verwees naar zijn deal met de Amerikaanse president waarmee vooralsnog een handelsoorlog is voorkomen.
Juncker wil van de EU "een unie maken die elke dag een beetje perfecter is’’. We kunnen onze stabiliteit exporteren, aldus Juncker. Hij pleitte voor aansluiting van de Balkanlanden bij de EU. "Anders zullen andere landen onze buren inpalmen."
Om slagvaardiger te kunnen optreden, komt de commissie met voorstellen om op bepaalde terreinen van het buitenlandbeleid, zoals mensenrechten, het instellen van sancties en civiele missies naar crisisgebieden, meerderheidsbesluiten te kunnen nemen in plaats van alleen met unanimiteit. Dat moet een einde maken aan de huidige "droevige diplomatieke versplintering'' waardoor lidstaten "elkaar tegenwerken''.
Onder meer over China, Venezuela en Jeruzalem bleek de EU eerder niet in staat een eensgezinde positie in te nemen. Door snel tot een robuust standpunt te komen, krijgt Europa internationaal veel meer gewicht, is het idee.
'Internationale rol euro moet worden versterkt'
De Commissie-voorzitter wil ook de internationale rol van de euro versterken. "Het is belachelijk dat Europese bedrijven goederen betalen in dollars en niet in euro’s. Het is raar dat de EU energierekeningen in dollars afrekent terwijl maar 2 procent van de energie uit de Verenigde Staten komt. Dat moet veranderen."
Om de rol van de euro te versterken moeten de lidstaten daarom nog dit jaar verdere stappen zetten om de Economische en Monetaire Unie (EMU) te verdiepen en de bankenunie te voltooien, zei hij. De euro moet een "actief instrument worden van de nieuwe Europese soevereiniteit".
Juncker wil er ook van af dat één lidstaat belastingvoorstellen kan blokkeren. Hij riep de EU-leiders op snel, nog voor de Europese verkiezingen in mei 2019, knopen door te hakken over de financiering van de EU in de komende jaren.
Er ontstaat een groot gat door het vertrek van Groot-Brittannië uit de EU.